Điều tiết nguồn thu từ cấp quyền sử dụng đất

(Baonghean) - Lors des réunions avec les électeurs des délégués du Conseil populaire provincial, la question que les électeurs de nombreuses localités souhaitaient proposer et recommander était d'augmenter le taux de régulation de la source des enchères des droits d'utilisation des terres au niveau de la commune afin d'augmenter davantage de ressources pour les localités afin de mettre en œuvre le nouveau programme de construction rurale.

Recommandations de la base

La commune de Dong Van (Thanh Chuong), lors de la mise en œuvre du nouveau programme de construction rurale, a bénéficié du consensus et du soutien actif de la population, ce qui a permis de mobiliser des ressources internes et d'attirer des fonds externes pour sa mise en œuvre. Le capital total mobilisé pour la nouvelle construction rurale a atteint 29,4 milliards de VND, dont 7,1 milliards de VND ont été versés par la population, soit 24,15 %, le reste provenant en majeure partie de budgets à tous les niveaux. Sur les sept critères remplis avant la construction de nouvelles zones rurales, la commune en a désormais rempli sept autres, portant le nombre total de critères remplis à 14/19.

Parmi les 5 critères non respectés figurent : les voies de circulation ; les équipements culturels (bureaux) ; l'environnement ; le taux de village culturel ; le marché. En particulier, le système de circulation, bien que le taux d'asphalte et de béton ait atteint 70 % (il ne reste qu'environ 6 km de chemins de terre), n'est pour la plupart pas conforme aux normes en termes de structure, de largeur de la chaussée et de revêtement, et d'épaisseur de béton et d'asphalte. Le siège de la commune n'a pas été construit conformément à la feuille de route pour la construction de nouvelles zones rurales et la décharge centralisée n'a pas trouvé de solution optimale pour la construction.

Selon M. Nguyen Quoc Chuong, président du comité populaire de la commune de Dong Van, pour satisfaire aux critères du NTM, la commune a besoin de ressources importantes. Bien que située près de la ville de Dung, en raison de sa situation géographique, elle n'est traversée par aucune route provinciale, de district ou intercommunale ; l'absence de marché limite le développement des secteurs des services et du commerce. Chaque année, les recettes budgétaires de la commune ne s'élèvent qu'à environ 230 à 280 millions de VND, incluant les fonds, la taxe foncière de 5 %, les taxes et les frais laissés à la localité. La vie de la population dépend principalement de la production agricole. Dans ce contexte, pour construire le NTM, la commune a grandement besoin de mécanismes de soutien à tous les niveaux, tels que la politique provinciale de soutien au ciment (actuellement, la localité n'en bénéficie pas). M. Chuong a proposé : « Nous proposons que la province étudie et ajuste le taux laissé à la localité par les enchères de droits d'utilisation des terres dans la commune afin de dégager davantage de ressources pour la construction du NTM. »

La délégation du Conseil populaire provincial a examiné la mise en œuvre de la politique de soutien à la consolidation des routes rurales dans la commune de Kim Lien (Nam Dan).

Pour la commune de Nam Loc (Nam Dan), la construction d'une nouvelle zone rurale a été identifiée par le Comité du Parti et le gouvernement comme l'une des tâches clés. Elle a mobilisé l'ensemble du système politique et toutes les classes de la population pour une participation active. Outre la promotion des ressources internes, la localité a également mis l'accent sur la mobilisation de ressources externes pour se concentrer sur la nouvelle zone rurale. Le total des ressources mobilisées pour la construction d'une nouvelle zone rurale dans la commune a atteint plus de 31 milliards de dongs, dont 15 % ont été financés par la population.

Jusqu'à présent, la localité a rempli 12 des 19 critères. Selon M. Hoang Nghia Hung, président du comité populaire de la commune, les 7 critères restants, à l'exception des critères relatifs au système culturel et politique, 5 critères nécessitent beaucoup de ressources, en particulier les critères relatifs aux transports, à l'irrigation et aux équipements culturels. M. Hung a également ajouté qu'avec une zone difficile comme Nam Loc, les sources d'octroi de droits d'utilisation des terres sont limitées. En 5 ans (2010-2014), la commune n'a organisé que 2 enchères de droits d'utilisation des terres, ce qui a entraîné une déduction d'environ 700 millions de VND. La province doit donc consacrer davantage de fonds à l'octroi de droits d'utilisation des terres afin que les localités disposent de davantage de fonds pour construire de nouvelles zones rurales.

Grâce à des contacts avec de nombreuses communes d'autres districts, le Comité du Parti et le gouvernement ont également formulé des recommandations et des propositions pour que la province ajuste et augmente le taux annuel d'enchères d'utilisation des terres pour les communes, créant ainsi un élan pour que les unités atteignent la ligne d'arrivée du NTM.

Mécanisme de régulationfonctionne.

Hiện nay, việc thực hiện điều tiết tỷ lệ nguồn thu từ cấp quyền sử dụng đất trên địa bàn tỉnh đang được áp dụng theo Nghị quyết số 145/2014 của HĐND tỉnh và được cụ thể hóa bằng Quyết định số 94/2014 của UBND tỉnh. Theo đó tỷ lệ chung được thực hiện: ngân sách tỉnh (NST) 40%; ngân sách huyện (NSH) hưởng 30%; ngân sách xã (NSX) hưởng 30%. Riêng Thị xã Hoàng Mai, tỷ lệ điều tiết với 70% (NSTX) và NS xã 30% còn lại. Đối với huyện Nam Đàn và Thị xã Thái Hòa, tỷ lệ điều tiết vào NST giảm 10% so với các địa phương, cụ thể là 30% NST, NSH 40%; NSX 30%. Còn đối với đất ở khu vực đô thị, tỷ lệ điều tiết được ưu tiên cho NST để có vốn thực hiện các công trình, dự án trong điểm của tỉnh: NST 70%; NSH hưởng 20%; NSX 10%.

Theo ông Nguyễn Việt Hưng, Phó trưởng phòng Ngân sách, Sở Tài chính, việc thực hiện điều tiết tỷ lệ nguồn thu từ cấp quyền sử dụng đất theo kiến nghị của các địa phương tăng phần hưởng cho cấp xã và cấp huyện, giảm ở cấp tỉnh ở thời điểm hiện nay là khó thực hiện. Bởi trong thời kỳ ổn định ngân sách 2011 – 2015, tỷ lệ điều tiết các khoản thu được giữ ổn định giữa các cấp ngân sách. Mặt khác, nguồn thu tiền sử dụng đất phần ngân sách hưởng đã được HĐND tỉnh quyết nghị và UBND tỉnh quyết định bố trí chi đầu tư xây dựng các chương trình, dự án, công trình của tỉnh (bao gồm cả chi xây dựng trụ sở xã và trạm y tế); chi hỗ trợ các xã hoàn thành chỉ tiêu xây dựng NTM; chi mua xi măng hỗ trợ các địa phương làm đường GTNT... Ngoài ra, thời gian qua tỉnh cũng đã lồng ghép các nguồn vốn để đầu tư cơ sở hạ tầng, tạo điều kiện cho các địa phương hoàn thành các chỉ tiêu NTM như xây dựng trụ sở xã, giao thông, thủy lợi, trường học, trạm xá, thiết chế văn hóa...

Từ nguồn hỗ trợ xi măng của tỉnh, nhiều địa phương đã hoàn thành tiêu chí NTM (làm đường GTNT tại xã Kim Liên)

Quá trình tìm hiểu thực tế, chúng tôi thấy, các địa phương thực sự đã được hưởng đầu tư nhiều công trình từ nguồn ngân sách tỉnh và các chương trình lồng ghép. Đơn cử như ở xã Thanh Tiên, trong 5 năm (2010 – 2015), địa phương đã thu hút được 24 tỷ đồng để đầu tư cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội từ nguồn ngân sách cấp trên và các chương trình lồng ghép. Lớn nhất là chương trình hỗ trợ đầu tư nâng cấp hệ thống thủy lợi, bao gồm nâng cấp 10 km kênh mương và xây dựng mới 2 trạm bơm, với tổng kinh phí 14 tỷ đồng. Ông Trần Hưng Đạo, Chủ nhiệm Hợp tác xã nông nghiệp xã cho biết: Trước khi có dự án, hệ thống kênh mương của xã có nhiều bất cập.

Ở một số vùng, mương tưới cao hơn chân ruộng, dẫn đến có nhiều thửa ruộng nước không thể tưới đến, người dân phải tát thủ công như ở vùng Hoàng Sơn, vùng Gia Hội. Bây giờ, hệ thống kênh mương và trạm bơm đã cơ bản hoàn chỉnh, không chỉ phục vụ kịp thời, đầy đủ nước tưới để sản xuất, góp phần nâng cao năng suất lúa mà còn phục vụ rất tốt nhiệm vụ tiêu úng trên địa bàn. Trên địa bàn xã còn có dự án nâng cấp hệ thống đường điện và xây dựng mới thêm 3 trạm biện áp 320 KVA, nâng cao chất lượng điện sinh hoạt cho nhân dân. Các chương trình kiên cố hóa trường học, chương trình mục tiêu quốc gia về y tế cũng được đầu tư vào địa bàn, góp phần hoàn thiện hệ thống cơ sở vật chất các trường học và trạm y tế xã khang trang....

Đối với các xã thuộc địa bàn khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, nguồn thu từ cấp quyền sử dụng để lại cho địa phương “bằng không”, vì thế, nguồn đầu tư của Nhà nước đóng vai trò rất quan trọng. Theo ông Vi Văn Tỷ, Phó Chủ tịch UBND xã Thạch Giám, ngoài các chương trình đầu tư lớn của Trung ương như Chương trình 135, Chương trình 30a, xã đã được thụ hưởng khá nhiều chương trình lồng ghép. Đặc biệt từ nguồn đầu tư của tỉnh để thực hiện chương trình xây dựng NTM, trên địa bàn xã xây dựng 2 mô hình sản xuất trồng rau sạch và trồng chuối tiêu hồng đem lại hiệu quả rất lớn. 32 hộ trồng rau an toàn ở bản Nhẵn, có thu nhập 5-6 triệu đồng hộ/vụ.

Mô hình trồng chuối tiêu hồng tại bản Chắn cũng đem lại nguồn thu, cải thiện đời sống cho hàng chục gia đình. Điều quan trọng hơn, thông qua 2 mô hình này đã thay đổi nhận thức trong đồng bào về cung cách sản xuất, xóa đói, giảm nghèo với tinh thần tự lực, tự cường và chính mình vươn lên. Cùng với đó, chính sách hỗ trợ xi măng làm giao thông nông thôn của tỉnh đã thực sự cải thiện hệ thống giao thông thôn bản, từ lầy lội nay đã có 5/9 bản hoàn thành hệ thống đường bằng bê tông; 4 bản còn lại cũng đã bê tông được 70% tổng số tuyến đường. Ngoài ra, thông qua các chương trình lồng ghép, địa phương cũng đã xây dựng xã đạt chuẩn quốc gia về y tế; Trường học tiểu học được đầu tư đạt chuẩn mức độ I và đang trong lộ trình xây dựng, phấu đấu đến năm 2017 đạt chuẩn mức độ II. Riêng trường mầm non cũng đã đáp ứng được các tiêu chuẩn và chờ thẩm định để công nhận đạt chuẩn mức độ I...

Cùng với ngân sách của tỉnh, các địa phương còn được đầu tư các công trình, dự án bằng nguồn vốn Trung ương và sự hỗ trợ của các doanh nghiệp… Trao đổi về kiến nghị, đề xuất của các địa phương, ông Nguyễn Việt Hưng cho rằng, nếu tăng tỷ lệ điều tiết cho cấp xã và huyện từ nguồn thu cấp quyền sử dụng đất thì nguồn ngân sách tỉnh sẽ giảm đi, đồng nghĩa với nguồn đầu tư hỗ trợ cho các địa phương cũng bị cắt giảm, nhất là đối với các địa bàn khó khăn không thu được tiền đấu giá đất, như thế việc điều tiết cho phát triển kinh tế - xã hội ở vùng sâu, vùng xa lại càng khó khăn hơn. Bởi vậy, các xã cần tiếp tục đẩy mạnh huy động nguồn xã hội hóa khi huy động nguồn lực khi xây dựng NTM, đồng thời tránh chạy theo thành tích để rồi nợ ngân sách, nợ xây dựng cơ bản, cùng đó, chú trọng xây dựng các mô hình sản xuất, kinh doanh hiệu quả, nâng cao đời sống nhân dân và nguồn thu tái đầu tư xây dựng địa phương.

Mai Hoa