Orientation du développement des champs à grande échelle

(Baonghean) - Cánh đồng mẫu lớn (CĐML) là kết quả của sự hợp tác, liên kết giữa 4 nhà (nhà nông, nhà doanh nghiệp, nhà khoa học và nhà quản lý). Trong đó nhà nông và nhà doanh nghiệp đóng vai trò quyết định. Tổ chức sản xuất theo mô hình CĐML sẽ loại bỏ dần tình trạng sản xuất nhỏ lẻ, cơ cấu cây trồng manh mún, cơ cấu giống phân tán và từng bước hình thành cánh đồng lớn (CĐL) lên đến hàng trăm, hàng ngàn ha. Cũng từ đây sẽ từng bước khép kín quá trình tổ chức lại sản xuất, kinh doanh theo chuỗi giá trị. Làm được như vậy mới hạn chế được khâu trao đổi mua bán qua trung gian và tình trạng được mùa mất giá, được giá mất mùa.

Ở Nghệ An, việc tổ chức sản xuất xây dựng CĐML được triển khai thực hiện từ năm 2012 và hầu hết thực hiện trên cây lúa. Để khuyến khích thực hiện tốt chủ trương xây dựng CĐML, HĐND tỉnh Nghệ An đã có Nghị quyết số 28/2011 hỗ trợ đầu tư phát triển nông nghiệp, nông thôn giai đoạn 2012 - 2015. Sở NN&PTNT đã chủ động triển khai việc xây dựng mô hình CĐML trên cây lúa ngay từ vụ xuân 2012.

Kế quả năm 2012, toàn tỉnh xây dựng được 2.009,3 ha CĐML về cây lúa ở 31 xã thuộc 10 huyện. Hầu hết các xã xây dựng CĐML nói trên đều có sự liên kết với các doanh nghiệp như Tổng công ty cổ phần vật tư nông nghiệp Nghệ An, Công ty TNHH khoa học công nghệ Vĩnh Hòa… Thông qua ký kết hợp đồng xây dựng và bao tiêu sản phẩm sản xuất ra trên CĐML cho bà con nông dân.

CĐML thực sự đã đem lại hiệu quả lớn cho người sản xuất. Nhưng trong thực tế, sau năm 2012 trở đi chủ trương mở rộng diện tích CĐML không những không tăng thêm mà lại giảm dần. Cụ thể là sang năm 2013, diện tích lúa được sản xuất trên CĐML chỉ còn lại 1.376 ha ở thuộc 7 huyện. Đến năm 2014, phong trào xây dựng CĐML tiếp tục giảm mạnh và chỉ còn lại gần 1.000 ha, rải rác ở các huyện: Nam Đàn, Thanh Chương, Yên Thành, Diễn Châu và Nghi Lộc. Năm 2015 này, phong trào xây dựng CĐML chỉ còn lại 9 xã ở 7 huyện, đó là: xã Diễn Liên (Diễn Châu); xã Quỳnh Diễn (Quỳnh Lưu); xã Nghi Hoa và Nghi Đồng (Nghi Lộc); xã Nam Nghĩa và Nam Cát (Nam Đàn); xã Hưng Phúc (Hưng Nguyên); xã Hưng Chính (Thành phố Vinh) và xã Thanh Tiên (Thanh Chương).

Thực trạng phong trào xây dựng CĐML ở tỉnh ta những năm vừa qua có chủ trương, có phát động, có cơ chế chính sách, tạo dấu mốc quan trọng góp phần vào việc cải cách và tái cơ cấu lại nông nghiệp. Bởi vì mô hình CĐML sẽ giúp giải quyết khép kín quá trình tổ chức lại sản xuất, kinh doanh theo chuỗi giá trị sản phẩm làm ra, hạn chế khâu trung gian, hóa giải mối quan hệ giữa nông dân và doanh nghiệp để cùng có lợi. Nhưng phong trào đang có dấu hiệu nguội dần. Có nhiều nguyên nhân, trong đó có mâu thuẫn giữa mục tiêu xây dựng đội ngũ nông dân hiện đại, chuyên nghiệp với thực trạng thu nhập của lao động nông nghiệp hiện nay quá thấp so với các ngành nghề lao động khác. Từ đó người sản xuất thiếu mặn mà trong việc đầu tư nhiều vào sản xuất nông nghiệp. Việc liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp tuy có ký kết hợp đồng nhưng rất lỏng lẻo. Những vụ "bẻ kèo" khi thị trường có biến động đã diễn ra từ cả 2 phía doanh nghiệp lẫn nông dân. Trong trường hợp ấy, bên thiệt hại không thể làm gì được, bởi hiện không có quy định pháp luật cụ thể nào để xử lý. Sự thành công nhiều hay ít về chủ trương xây dựng CĐML là sự kết hợp của 4 nhà. Trong đó nhà nông và nhà doanh nghiệp đóng vai trò then chốt, nhà doanh nghiệp đóng vai trò quyết định. Riêng 2 nhà: khoa học và quản lý thật sự chưa có sự kết hợp chặt chẽ...

Depuis 2016, la politique du ministère de l'Agriculture et du Développement rural en matière de développement agricole accorde une importance particulière au renforcement des filières CĐML et CĐL pour toutes les cultures, notamment le riz, dans le contexte actuel d'intégration. De ce fait, l'orientation et les objectifs du programme de renforcement des filières CĐML et CĐL pour 2016 et les années suivantes doivent être mis en œuvre à grande échelle dans toute la province, et cette tâche doit être considérée comme un élément majeur de la réorganisation de la production et de la restructuration de l'agriculture vers une production de produits de base performante.

Pour que la politique de construction d’une économie de marché à orientation socialiste soit bien mise en œuvre, nous devons bien faire les choses suivantes :

Tout d’abord, chaque unité de production doit choisir des cultures avantageuses, capables de produire de grandes quantités de marchandises.

Deuxièmement, il doit y avoir un véritable consensus et une forte participation des quatre parties, dans laquelle le parti des affaires joue un rôle extrêmement important.

Troisièmement, parallèlement à la participation des quatre parties prenantes à la construction du CĐML et du CĐL, l'État doit également jouer un rôle important dans l'élaboration des politiques et des mécanismes. C'est seulement ainsi que nous pourrons instaurer un changement fondamental et global dans la restructuration de l'agriculture, améliorer la compétitivité et accroître les revenus des agriculteurs.

Doan Tri Tue