Kiểm điểm trách nhiệm trong vụ ‘tranh chấp đất đai có nhiều khuất tất giữa anh em ruột’

Hủy bìa đỏ bất minh

Ngày 8/8, một lãnh đạo UBND huyện Quỳnh Lưu cho biết, huyện này vừa có văn bản về việc xử lý sau kiểm tra, rà soát vụ tranh chấp đất đai ở xóm 2, xã Quỳnh Liên. Đây là vụ việc mà Báo Nghệ An đã phản ánh trong bài “Nhiều khuất tất trong vụ tranh chấp đất đai giữa anh em ruột ở Quỳnh Giang”, đăng tải ngày 4/7/2022. Ngay sau khi Báo Nghệ An phản ánh, UBND huyện Quỳnh Lưu đã thành lập tổ công tác để rà soát, kiểm tra nội dung vụ việc. Sau hơn 1 năm vào cuộc kiểm tra, kết quả cho thấy những nội dung mà Báo Nghệ An phản ánh là đúng.

Sau khi có báo cáo kết quả kiểm tra của Tổ công tác, Chủ tịch UBND huyện Quỳnh Lưu đã giao Phòng Tài nguyên và Môi trường tham mưu UBND huyện có văn bản kiến nghị Sở Tài nguyên và Môi trường thu hồi, hủy bỏ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được UBND huyện Quỳnh Lưu cấp ngày 02/01/2004 mang tên ông Lê Văn Thọ đối với thửa đất 104, tờ bản đồ số 3, bản đồ 299 (tức thửa 110, tờ bản đồ số 22, bản đồ địa chính dạng số) tại xã Quỳnh Giang.

Chủ tịch UBND huyện cũng giao UBND xã Quỳnh Giang, Phòng Tài nguyên và Môi trường kiểm điểm nghiêm túc trách nhiệm các cá nhân liên quan trong việc thẩm tra, thẩm định, tham mưu không đúng dẫn đến việc UBND huyện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại thửa đất này cho hộ ông Lê Văn Thọ chưa đúng quy định. Đồng thời, giao Phòng Nội vụ hướng dẫn Phòng Tài nguyên và Môi trường, UBND xã Quỳnh Giang tổ chức kiểm điểm nghiêm túc trách nhiệm các cá nhân có liên quan đã để xảy ra tồn tại, khuyết điểm nêu tại kết luận này. Báo cáo về UBND huyện trước ngày 30/9/2023.

Trước đó, trong đơn kêu cứu gửi Báo Nghệ An, bà Nguyễn Thị Liên (62 tuổi, xóm 2, xã Quỳnh Giang), cho biết gia đình bà nguy cơ trắng tay, bị đẩy ra đường bởi chính những người thân của mình. Chồng bà Liên, ông Chu Sơn là con trai thứ 2 trong gia đình có 10 anh, chị, em. Trong đó, có 7 chị em gái và 3 người con trai. Năm 1978, gia đình được Hợp tác xã nông nghiệp xã Quỳnh Giang cấp cho thửa đất số 104, tờ bản đồ số 3 (BĐ 299), ngay giữa xóm 2. Đến năm 1982, sau khi người anh cả đã hy sinh, vợ chồng ông Sơn bà Liên được bố mẹ chồng cho ra ở riêng rồi sinh sống, sản xuất ổn định tại thửa đất này. Năm 1995, UBND huyện Quỳnh Lưu đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số D 0853939, vào sổ số 456 QSDĐ/388 QĐUB mang tên chủ hộ là Chu Sơn.

Năm 2000, mẹ chồng bà Liên qua đời. Là con trai lớn, ông Sơn bà Liên đành phải dắt díu 5 đứa con về nhà bố mẹ chồng để ở, vừa để thờ phụng mẹ, vừa chăm sóc bố đã lớn tuổi. Còn thửa đất số 104 của hai vợ chồng đành bỏ không, cho hàng xóm đến trồng rau. Đến đầu năm 2021, vợ chồng bà Liên sững người khi thấy gia đình em gái chồng là vợ chồng bà Chu Thị Thu và Lê Văn Thọ thuê người đến xây cửa hàng kinh doanh ngay trên mảnh đất của mình mà không một lời xin phép. Sau khi tranh cãi, bà Liên lại càng bất ngờ hơn khi người em gái chồng cũng đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với thửa đất này. Giấy này được cấp từ năm 2004. Ngoài ra, bà Thu còn đưa một tờ giấy chuyển nhượng và hợp đồng chuyển nhượng có từ năm 2003, tuy nhiên những giấy tờ này đều có dấu hiệu bất minh.

Việc này khiến mẹ con bà Liên có nguy cơ trắng tay, bị đẩy ra đường, bởi căn nhà họ đang ở hiện tại để thờ cúng cũng đang mang tên của bố chồng và em trai của chồng.

Hơn 1 năm kiểm tra, rà soát

Ngay sau khi Báo Nghệ An phản ánh, Chủ tịch UBND huyện Quỳnh Lưu đã có quyết định thành lập tổ công tác để kiểm tra, rà soát. Sau hơn 1 năm vào cuộc, kết quả kiểm tra cho thấy những dấu hiệu bất minh mà Báo Nghệ An phản ánh là đúng.

Theo kết quả kiểm tra, tại Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất thửa 104, tờ bản đồ số 3 (bản đồ 299), tích 898m, tại xã Quỳnh Giang lập ngày 30/7/2003 thể hiện: Tại mục 1 bên chuyển nhượng quyền sử dụng đất là ông Chu Sơn, không có bà Nguyễn Thị Liên tham gia. Tại mục 2 thể hiện bên nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất là ông Lê Văn Thọ. Trong khi đó, tại mục ký của các bên thì bên chuyển nhượng lại ghi là Lê Thọ, bên nhận chuyển nhượng ghi là Chu Sơn (mâu thuẫn với nội dung ghi tại mục 1 và mục 2 nêu trên), không có chữ ký của bà Nguyễn Thị Liên (vợ ông Chu Sơn) ký vào hợp đồng.

Ngoài ra, tại mục 1 phần II, phần ghi nội dung thẩm tra của UBND xã Quỳnh Giang đã có xác nhận của UBND xã Quỳnh Giang nhưng không điền thời gian thẩm tra của UBND xã Quỳnh Giang theo mẫu.

Vì thế, Tổ công tác kết luận, hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất số 376/CN được lập ngày 30/7/2003 giữa ông Chu Sơn và ông Lê Văn Thọ là chưa đảm bảo quy định pháp luật. Tên của bên chuyển nhượng và bên nhận chuyển nhượng tại các mục của hợp đồng (mục bên chuyển nhượng, mục bên nhận chuyển nhượng, phần ký xác nhận các bên) không thống nhất với nhau. Mặt khác, thửa đất này đã được Nhà nước cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất năm 1995 mang tên ông Chu Sơn. Tại thời điểm này, ông Chu Sơn và bà Nguyễn Thị Liên đã có quan hệ vợ chồng. Quyền sử dụng thửa đất này là tài sản phát sinh trong thời kỳ hôn nhân của bà Nguyễn Thị Liên và ông Chu Sơn. Như vậy, quyền sử dụng thửa đất nêu trên là tài sản chung của ông Chu Sơn và bà Nguyễn Thị Liên. Nhưng tại hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất số 376/CN được lập ngày 30/7/2003 thì tại phần bên chuyển nhượng chỉ thể hiện ông Chu Sơn, chỉ có ông Chu Sơn ký vào hợp đồng chuyển nhượng là chưa đúng quy định vì ông Chu Sơn không thể tự mình định đoạt toàn bộ quyền sử dụng thửa đất này khi bà Nguyễn Thị Liên chưa đồng ý. Việc UBND xã Quỳnh Giang xác nhận trên hợp đồng nhưng không thể hiện thời gian xác nhận là không đúng quy định pháp luật.

“Khuyết điểm, tồn tại trong việc xác nhận, thẩm định hồ sơ, tham mưu UBND huyện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số Y315842 ngày 02/01/2004 cho ông Lê Văn Thọ và bà Chu Thị Thu theo Hợp đồng chuyển nhượng QSD đất số 376/CN được lập ngày 30/7/2003 không đúng quy định pháp luật trách nhiệm thuộc về Chủ tịch UBND xã (ông Trần Văn Duyên) và các công chức chuyên môn liên quan của UBND xã Quỳnh Giang năm 2003, lãnh đạo Phòng Địa chính huyện (ông Đậu Đức Năm, Phó trưởng phòng Địa chính) và các công chức chuyên môn liên quan (nay là phòng Tài nguyên và Môi trường)”, kết luận của Tổ công tác nêu.

Sau khi có kết quả kiểm tra, Chủ tịch UBND huyện Quỳnh Lưu đã giao các đơn vị hướng dẫn bà Nguyễn Thị Liên, ông Lê Văn Thọ tự tổ chức hòa giải để xác định quyền sở hữu, quyền định đoạt thửa đất 104, tờ bản đồ số 3 (bản đồ 299) tại xã Quỳnh Giang hoặc gửi đơn đến Tòa án nhân dân để khởi kiện tranh chấp Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất số 376/CN được lập ngày 30/7/2003 giữa ông Chu Sơn và ông Lê Văn Thọ, xác định quyền sở hữu, quyền định đoạt thửa đất 104, tờ bản đồ số 3 (bản đồ 299) tại xã Quỳnh Giang và tài sản là nhà ở gắn liền nhà xưởng có diện tích khoảng 270m², được xây dựng vào năm 2020 do gia đình ông Lê Văn Thọ và bà Chu Thị Thu xây dựng. Sau khi có kết quả hòa giải thành hoặc kết luận cuối cùng của Tòa án nhân dân thì các công dân trực tiếp đến Ủy ban nhân dân xã Quỳnh Giang, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai huyện Quỳnh Lưu để được hướng dẫn thực hiện các hồ sơ, thủ tục đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định.