Khởi sắc ở một miền quê biển

Bề dày truyền thống cách mạng

Quá trình phát triển và trải qua các thời kỳ chia tách, đến năm 1954, vùng đất Văn Thanh được chia tách ra thành 2 xã Quỳnh Hải và Quỳnh Sơn. Năm 1969, theo Quyết định số 159/NV ngày 24/3/1969 của Bộ trưởng Bộ Nội vụ, 2 xã Quỳnh Hải và Quỳnh Sơn nhập lại có tên xã Sơn Hải.
Trước đó, ngày 20 tháng 6 năm 1930, dưới sự lãnh đạo của đồng chí Nguyễn Đức Mậu - Bí thư Huyện ủy đầu tiên của huyện Quỳnh Lưu, người con của xã Sơn Hải, hàng trăm người dân địa phương tham gia cuộc biểu tình đấu tranh đòi tăng giá muối, cho dân đưa muối về ăn và không được đánh đập người dân vô tội. Từ đó, phong trào đấu tranh, bảo vệ quê hương tiếp tục được các tiền bối, nhà lãnh đạo kế thừa, phát huy mạnh mẽ.

Quang cảnh xã Sơn Hải.

Trong kháng chiến chống Pháp, dân quân du kích xã, thôn phối hợp một Trung đội bộ đội địa phương đánh trả quyết liệt và tiêu diệt được 113 tên địch gồm lính Pháp, Âu phi, ngụy quân. Trong kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược, Sơn Hải là một trong những vị trí quân sự xung yếu, quan trọng nên thường xuyên bị máy bay, tàu chiến đế quốc Mỹ đánh phá, ném bom khiến hàng trăm người chết và bị thương, hàng trăm nhà dân bị thiêu rụi. Trước sự tàn bạo đó của kẻ thù, nhân dân xã Sơn Hải đã vùng lên đấu tranh. Vào lúc 9 giờ 50 phút ngày 29/10/1972, Trung đội dân quân pháo 12 ly 7 của xã Sơn Hải phối hợp với xã Quỳnh Thuận bắn rơi 1 máy bay F8 của đế quốc Mỹ, sau đó trận địa pháo mặt đất 105 ly cùng với dân quân địa phương bắn cháy 1 tàu chiến của Mỹ được Quân khu 4 và UBND tỉnh tặng Bằng khen, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Ba.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, Sơn Hải đã có hàng nghìn thanh niên tòng quân lên đường nhập ngũ; huy động gần 9.000 tấn lương thực, thực phẩm phục vụ các chiến trường; đồng thời huy động hơn 3.500 người vận chuyển hơn 300.000 tấn gạo của các nước bạn ủng hộ Việt Nam từ biển vào đảo Mắt và đảo Ngư... Trên các chiến trường hàng trăm người con của Sơn Hải đã anh dũng chiến đấu bảo vệ độc lập dân tộc, trong đó có nhiều người đã hy sinh, để lại một phần xương máu ở chiến trường.

Với những chiến công anh dũng, cán bộ và nhân dân xã Sơn Hải được Đảng, Nhà nước tặng thưởng rất nhiều huân, huy chương cao quý và nhiều giải thưởng khác. Với những thành tích đáng tự hào, ngày 26/4/2018, nhân dân và lực lượng vũ trang xã Sơn Hải được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Phấn đấu trở thành vùng trung tâm kinh tế biển
Sơn Hải là xã ven biển nằm ở phía Đông Nam của huyện Quỳnh Lưu có dân số 14.000 người, trong đó ngư dân tham gia đánh bắt hải sản chiếm khoảng 60%; còn lại các ngành nghề buôn bán, kinh doanh và dịch vụ khác... Trong những năm qua, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Sơn Hải ra sức thi đua phát triển kinh tế - xã hội; củng cố quốc phòng - an ninh, hệ thống chính trị vững mạnh.

Xã Sơn Hải có trên 200 con tàu vươn khơi.

Đặc biệt, với tiềm năng và lợi thế từ biển, xác định nghề khai thác hải sản là kinh tế mũi nhọn. Toàn xã hiện có 241 tàu thuyền với tổng công suất hơn 57.000 CV, thu hút trên 1.200 lao động tham gia đánh bắt hải sản. Thực hiện đóng tàu theo Nghị định 67 của Chính phủ, toàn xã có 8 chiếc trên 700 CV được đóng mới trong năm 2017. Sản lượng khai thác hàng năm đạt khoảng hơn 3.500 tấn, trị giá trên 200 tỷ đồng, thu nhập bình quân nghề cá đạt 50 triệu đồng/người/năm.
Bên cạnh phát huy nghề khai thác hải sản, địa phương tập trung đẩy mạnh các ngành nghề thương mại, dịch vụ, công nghiệp – xây dựng... nhằm đa dạng các ngành nghề, thu hút lao động tham gia.

Xã Sơn Hải có trên 100 hộ sản xuất nước mắm.

Về xã Sơn Hải hôm nay, nhà cao tầng mọc san sát, đời sống của nhân dân được nâng cao. Thu nhập bình quân đầu người năm 2018 đạt 38,5 triệu đồng, tăng 4,5 triệu đồng so với năm 2017. Với mức thu nhập trên, đời sống của người dân Sơn Hải đứng tốp đầu các xã ven biển; tỷ lệ hộ giàu chiếm 45%; còn lại là hộ khá và trung bình; tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống còn 0,6% (thấp nhất, nhì huyện).

Địa phương tiếp tục đầu tư hàng trăm tỷ đồng xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ cho nhu cầu dân sinh. Đường giao thông nông thôn được bê tông hóa kiên cố đạt 98%, cơ sở vật chất các trường học khang trang, đáp ứng tốt nhu cầu dạy và học.

Giếng mới của xã Sơn Hải được tôn tạo lại với tổng trị giá gần 1,5 tỷ đồng.

Trình độ dân trí ngày một nâng lên, có nhiều người con Sơn Hải giữ các vị trí quan trọng trong cơ quan Đảng, chính quyền... có nhiều nhà khoa học với 15 phó giáo sư, tiến sỹ, hàng trăm người có trình độ thạc sỹ và đại học...

Để xứng danh là vùng trọng tâm kinh tế biển, năm 2019, Đảng bộ, chính quyền xã Sơn Hải đề ra những chỉ tiêu, nhiệm vụ phấn đấu, đó là: Đưa tổng giá trị sản xuất đạt 624 - 625 tỷ đồng; tốc độ tăng trưởng kinh tế từ 11 – 11,5%; tập trung chỉ đạo chuyển dịch cơ cấu kinh tế đúng hướng, chú trọng khai thác, nuôi trồng thủy, hải sản đạt từ 5.624 – 5.625 tấn; trong đó sản lượng khai thác đạt trên 3.525 tấn.

Đồng thời đẩy mạnh kinh doanh, dịch vụ, công nghiệp, xây dựng, nâng cao chất lượng văn hóa, giáo dục; giữ vững quốc phòng - an ninh, duy trì là Đơn vị Quyết thắng; Xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh; Đảng bộ đạt danh hiệu “Trong sạch vững mạnh”. Hiện xã đang tích cực hoàn thành các tiêu chí để về đích nông thôn mới vào năm 2020.

Xã Sơn Hải là đơn vị luôn dẫn đầu trong các lĩnh vực, đặc biệt là quốc phòng – an ninh. Từ năm 2011- 2018 được Quân khu IV tặng Bằng khen là đơn vị Thi đua Quyết thắng về phong trào dân quân tự vệ; phong trào Thi đua Quyết thắng của lực lượng vũ trang.

Từ năm 2010 – 2016 được UBND tỉnh Nghệ An tặng Bằng khen có thành tích xuất sắc trong công tác quốc phòng, quân sự và bảo vệ Tổ quốc; được UBND tỉnh chọn là đơn vị điểm thành lập Trung đội dân quân biển.