Quan hệ Mỹ - Trung tiếp tục đi xuống trong năm thứ hai cầm quyền của ông Trump

Khi năm thứ hai sắp “ló rạng”, giới phân tích và các nhà hoạch định chính sách đang dự đoán bất đồng tiếp theo trong mối quan hệ giữa hai nước này.

Cùng với tỷ lệ ủng hộ trong nước sụt giảm đối với Tổng thống Trump, vị thế của Washington trong các vấn đề cấp bách nhất do nhà lãnh đạo Mỹ xác định, các vấn đề vốn đòi hỏi sự hợp tác của Bắc Kinh, đã suy yếu: thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc tăng lên và Triều Tiên dường như sở hữu vũ khí hạt nhân.

Tổng thống Mỹ Donald Trump kết thúc năm đầu tiên cầm quyền. Ảnh: AP

Trả lời phỏng vấn SCMP, Giáo sư Shi Yinhong, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Mỹ tại Đại học Nhân dân Trung Quốc, kiêm cố vấn Quốc vụ viện Trung Quốc, cơ quan chính phủ cao nhất của nước này nhận định: “Chúng ta đã chứng kiến chu kỳ hành xử của ông Trump, một tổng thống khó đoán định, khi vào giây phút này tử tế với Trung Quốc nhưng sau đó lại gay gắt với quốc gia Đông Bắc Á này”.

Chuyên gia này cho biết, ông ấy “không lạc quan” trước triển vọng quan hệ song phương bởi ông Trump dường như sắp áp đặt mức thuế trừng phạt lên hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc.

Có nhiều dấu hiệu cho thấy mối quan hệ tiếp tục đi xuống trong tuần này, khi trong cuộc điện đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, ông Trump đã bày tỏ “sự thất vọng” trước đà thâm hụt thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc gia tăng trong năm ngoái và cho rằng “tình hình vượt quá sự kiểm soát”.

Chuyên gia Jie Dalei từ Đại học Nghiên cứu Quốc tế Peking nhận xét: “Trong bối cảnh Trung Quốc đang gia tăng sức mạnh trên trường quốc tế, cấu trúc trong các mối quan hệ Trung - Mỹ đang thay đổi và mối quan ngại của Washington với Bắc Kinh sẽ tiếp tục hiện diện”.

Chuyên gia này cho biết mối quan hệ cá nhân giữa lãnh đạo hai nước, trước đây từng đóng vai trò quan trọng trong việc ổn định một loạt vấn đề khó khăn trong mối quan hệ song phương.

Tuy nhiên ông Jie cho rằng: “Tôi không nghĩ bất kỳ ai tại Trung Quốc hay bất kỳ nước nào có thể nói chắc rằng họ có khả năng tác động tới việc ra quyết định của nhà lãnh đạo Mỹ”.

Trong năm thứ hai cầm quyền, giới phân tích và các nhà hoạch định chính sách đang dự đoán quan hệ Mỹ-Trung tiếp tục rạn nứt. Ảnh: AP

Trong khi đó, một số nhà phân tích hàng đầu khác nhất trí về đường hướng trong mối quan hệ Mỹ-Trung. Bà Elizabieth Economy, giám đốc nghiên cứu châu Á tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại cho rằng: “Cách tiếp cận trong chính sách của Tổng thống Trump, không chỉ với Trung Quốc mà còn toàn thế giới, rất khó để xác định rạch ròi trong những thời điểm khác nhau. Đây là lần đầu tiên Trung Quốc cần thúc đẩy việc định hình mối quan hệ này. Ai đó cần phải nắm vai trò dẫn dắt”.

Và Trung Quốc đang làm điều này bằng cách hợp tác chặt chẽ hơn với các nước khác trong lĩnh vực thương mại trong khi mối quan hệ song phương với Washington đang căng thẳng.

Bà Tara Joseph, giám đốc tại Phòng thương mại của Mỹ ở Hong Kong cho rằng cộng đồng kinh doanh của Mỹ tại Trung Quốc đại lục đang áp dụng cách tiếp cận “chờ xem”.

Bà Joseph cho rằng: “Chúng tôi không có cái nhìn chính xác về những chính sách tại Washington. Chính quyền đương nhiệm là một kiểu chính quyền khác, do đó không có kịch bản sẵn có để theo đuổi. Tuy vậy không ai muốn một cuộc khẩu chiến kịch liệt, điều này sẽ gây ra tác động xấu cho giới doanh nghiệp ở bất cứ đâu”./.