Vươn lên từ chiều sâu văn hóa, lịch sử

(Baonghean) - Thị xã Thái Hòa nay sôi động, náo nhiệt, với hơi thở của một đô thị trẻ bên dòng sông Hiếu. Ở nơi được xem là trung tâm của vùng đất Phủ Quỳ trù phú, những người con trên khắp mọi miền đất nước đã về đây sinh cơ lập nghiệp trong những giai đoạn lịch sử khác nhau của thế kỷ XX. Họ đều mang trong mình một tâm thức chung đầy tự hào: Tôi là người Thái Hòa và cùng chung tay xây dựng quê hương mới.
Nghề làm báo cho tôi có cơ hội được đi và đến nhiều vùng đất khác nhau. Hẳn nhiên, mỗi nơi đều có một nét thú vị riêng có, nhưng Thái Hòa bao giờ cũng mang lại một cảm xúc rất đặc biệt bởi quá khứ, lịch sử và hiện tại luôn đan xen nhau, tạo nên sức cuốn hút kỳ lạ cho vùng đất này. Đó là di chỉ khảo cổ học Làng Vạc ở xã Nghĩa Hòa, nơi huyền thoại về nàng Y La xinh đẹp, hiếu nghĩa vẫn còn sống mãi trong truyền thuyết giải nghĩa cho định danh: Làng Vạc. Không ai có thể định lượng được có bao nhiều phần trăm sự thật trong truyền thuyết mà bao thế hệ người Nghĩa Hòa vẫn tự hào lưu truyền lại cho nhau. Nhưng, quá khứ về một vùng đất cổ của người Việt trên mảnh đất Nghĩa Hòa hôm nay là điều không thể phủ nhận. Vào thế kỷ XX, trong nhiều lần khai quật ở làng Vạc được hình thành từ xóm Đình và xóm Làng, các nhà khảo cổ học đã khai quật và phát hiện được hơn 1.000 hiện vật bằng đồng như: trống đồng, các vòng tay, dao găm… và 347 ngôi mộ táng của cư dân Đông Sơn làng Vạc.
Với đặc trưng là di tích cư trú - mộ táng, tư liệu của nó giúp chúng ta tìm hiểu cuộc sống của cư dân Việt cổ thời kỳ văn hóa Sơn Vi, Đông Sơn. Tại làng Vạc, Thị xã Thái Hòa đã xây dựng đền thờ, nhà triển lãm các hiện vật khảo cổ và tổ chức Lễ hội Làng Vạc hàng năm vào các ngày mồng 7, 8, 9 tháng 2 âm lịch, thu hút người dân và du khách thập phương về tham dự. Mang trong mình niềm tự hào về mảnh đất quê hương, người dân xã Nghĩa Hòa đang ra sức phấn đấu xây dựng xã nhà ngày càng giàu đẹp, hòa nhịp vào bước phát triển không ngừng của đô thị Thái Hòa. Ông Hoàng Nghĩa Thái, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Nghĩa Hòa chia sẻ: “Thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, xã Nghĩa Hòa đã đạt được 15/19 tiêu chí và đang phấn đấu để về đích trong năm 2015 này”.
Rước vạc về đền trong Lễ hội làng Vạc.
Rước vạc về đền trong Lễ hội làng Vạc. Ảnh: PV
Không chỉ có Lễ hội Làng Vạc, Thái Hòa còn lưu giữ một địa chỉ đỏ - đó là di tích Bác Hồ về thăm Nông trường Đông Hiếu vào ngày 10/12/1961 thuộc xã Đông Hiếu. Hiện nay, tại Nhà truyền thống của Nông trường Đông Hiếu vẫn còn lưu giữ đầy đủ, nguyên vẹn những kỷ vật trong chuyến thăm của Người. Đó là chiếc micro; chiếc bát, đôi đũa Người dùng bữa trưa; chiếc giường Người nằm nghỉ trưa… và vô số hình ảnh phản ánh sinh động chuyến thăm của Bác cách đây hơn nửa thế kỷ. Hiện nay, Thị xã Thái Hòa đã đưa vào sử dụng Nhà tưởng niệm Bác Hồ tại xã Đông Hiếu.
Các thế hệ lãnh đạo và người dân Thị xã Thái Hòa luôn hết sức trân trong, giữ gìn và đang phấn đấu từng ngày để những giá trị lịch sử mà không phải miền đất nào cũng có được lan tỏa rộng rãi với người dân ở khắp mọi miền gần xa. Từ năm 2011, UBND tỉnh đã phê duyệt quy hoạch chi tiết về xây dựng Khu bảo tồn di chỉ khảo cổ học gắn với du lịch sinh thái để xây dựng làng Vạc trở thành điểm đến, một địa chỉ du lịch tâm linh về với cội nguồn và quy hoạch chi tiết xây dựng Khu tưởng niệm Bác Hồ về thăm Đông Hiếu.
Ông Nguyễn Ngọc Tuấn, Trưởng phòng Quản lý Đô thị Thị xã Thái Hòa cho biết: Ngày 11/12/2014, UBND tỉnh đã có quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư xây dựng công trình bảo tồn Di chỉ khảo cổ học Làng Vạc gắn với du lịch và Quyết định đầu tư tại Khu di tích lịch sử Bác Hồ về thăm xã Đông Hiếu. Qua đó, mở ra cơ hội, nền tảng để Thái Hòa mở rộng không gian đô thị theo một tam giác phát triển. Trong đó, các phường Hòa Hiếu và Long Sơn tập trung phát triển mạnh thương mại, dịch vụ, kết nối khai thác tiềm năng du lịch tại Khu di chỉ khảo cổ học Làng Vạc ở xã Nghĩa Hòa và Di tích Bác Hồ về thăm Đông Hiếu. Đồng thời, phát triển trung tâm khám chữa bệnh, đào tạo nguồn nhân lực ở khu vực phía Tây Thị xã thuộc phường Quang Tiến và xã Tây Hiếu. Tất cả sẽ tạo nên một diện mạo mới, phù hợp với vị trí là đô thị trung tâm của vùng Phủ Quỳ, phát triển mạnh mẽ các lĩnh vực thương mại, dịch vụ, du lịch.
Thi xít đu trong lễ hội.
Thi xít đu trong lễ hội. Ảnh: P.V
Để hiện thực hóa định hướng trên, trong những năm qua, Thị xã Thái Hòa đã tập trung đẩy mạnh xây dựng hạ tầng, đặc biệt là các trục đường giao thông mới, kết nối các khu vực, tạo huyết mạch cho sự phát triển. Giờ đây lên với Thái Hòa, nhiều người hẳn sẽ rất ngỡ ngàng khi được hòa mình vào những con phố sôi động, náo nhiệt buôn bán đầy đủ các thứ hàng hóa, dịch vụ ở phường Hòa Hiếu hay một không gian hoài cổ, lãng mạn khi tản bộ dưới hàng me trăm tuổi vẫn xanh tươi màu lá ở phường Quang Tiến… Xa hơn một chút, trong vòng bán kính độ 10 km trở lại tính từ trung tâm Thị xã, chúng ta được hòa mình vào cảnh vật thiên nhiên trù phú, không gian yên ả của những xã thuần nông như Nghĩa Mỹ, Nghĩa Thuận, Nghĩa Tiến… đang vươn lên mạnh mẽ trong công cuộc xây dựng nông thôn mới. Tất cả tổng hòa nên một bức tranh rộn rã, đầy sắc màu cuộc sống, thổi bừng dự cảm tốt đẹp vào những bước phát triển lớn lao hơn nữa trong tương lai không xa của thị xã.
Đồng chí Lê Phúc Ân, Phó Bí thư Thị ủy, Chủ tịch UBND Thị xã Thái Hòa khẳng định: “Dựa trên định hướng phát triển và tiếp nối kết quả đạt được, trong năm tới và các năm tiếp theo, Thái Hòa tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác quản lý, điều hành; đẩy mạnh hơn nữa thu hút đầu tư; phát huy tốt nội lực nhân dân để xây dựng thị xã ngày càng phát triển, quyết tâm trở thành một trong những đơn vị khá của tỉnh Nghệ An vào năm 2020”.
Nhật Lệ

tin mới

Bâng khuâng... làng nồi Trù Sơn

Bâng khuâng... làng nồi Trù Sơn

(Baonghean.vn) - Hội tụ đầy đủ tiềm năng, lợi thế để phát triển mô hình du lịch trải nghiệm, nhưng để nghề làm nồi đất Trù Sơn (Đô Lương) vươn xa thì còn cần rất nhiều yếu tố…

Lưu giữ điệu ru của người Thái cổ

Lưu giữ điệu ru của người Thái cổ

(Baonghean.vn) - Để lưu giữ những làn điệu ru con của dân tộc Thái, các thành viên CLB Bảo tồn bản sắc văn hóa Thái tại bản Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu) đã thay nhau tìm hiểu, ghi chép lại các điệu hát ru, đồng thời tổ chức các lớp học để truyền dạy cho con cháu.

Điểm tựa của những người phụ nữ vùng biển

Điểm tựa của những người phụ nữ vùng biển

(Baonghean.vn) - Thấu hiểu nỗi đau của những người vợ mất chồng, của con mất cha nơi biển lớn, Hội Liên hiệp Phụ nữ các cấp tại vùng biển Quỳnh Lưu đã tích cực đồng hành với những người phụ nữ yếu thế, tổ chức nhiều hoạt động hỗ trợ, sẻ chia với những hoàn cảnh khó khăn.

Làng khoa bảng ở Nghệ An làm du lịch

Làng khoa bảng ở Nghệ An làm du lịch

(Baonghean.vn) - Hiếm có một vùng quê nào lại có nhiều người đỗ đạt thành danh và có nhiều di tích được xếp hạng như xã Quỳnh Đôi (Quỳnh Lưu). Nắm bắt lợi thế đó, gần đây địa phương này đã tiên phong phát triển du lịch, với những tour du lịch mang nhiều ý nghĩa.

Cùng Mường Chiêng Ngam vui hội Hang Bua

Cùng Mường Chiêng Ngam vui hội Hang Bua

(Baonghean.vn) - Lễ hội Hang Bua ở huyện Quỳ Châu là một sinh hoạt văn hóa tâm linh của cộng đồng người Thái phía Tây Bắc Nghệ An. Sinh hoạt văn hóa này cũng là không gian lưu giữ những nét truyền thống của cư dân bản địa vừa góp phần phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của người dân địa phương

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

(Baonghean.vn) - Lễ hội Đền Cờn năm 2024 có nhiều hoạt động, trò chơi dân gian, nhưng đặc sắc nhất là tục chạy ói với màn rước kiệu, tung kiệu bay trên biển. Tục chạy ói thường được tổ chức vào sáng ngày 21 tháng Giêng Âm lịch hàng năm, là nghi lễ quan trọng với ngư dân vùng biển.

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

(Baonghean.vn) - Nằm ở ngã ba sông, nơi hợp lưu của dòng Nậm Nơn và Nậm Mộ để hình thành nên dòng sông Cả kỳ vĩ bồi đắp cho vùng hạ du, đền Vạn - Cửa Rào được xem là ngôi đền linh thiêng nhất miền Tây xứ Nghệ. Sáng 1/3 (20 tháng Giêng), người dân muôn phương đã nô nức dự Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào.

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

(Baonghean.vn) - Hang Bua là thắng cảnh tự nhiên nằm trong dãy núi đá vôi “Phà Én” thuộc xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, cách thành phố Vinh 170km về phía Tây Bắc. Lễ hội Hang Bua là một trong những lễ hội lớn nhất của đồng bào các dân tộc của huyện nói riêng và vùng Tây Bắc Nghệ An nói chung.

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

(Baonghean.vn) - Gìn giữ và nuôi dưỡng tình yêu văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ là việc được các cấp ngành cùng đồng bào vùng Tây Bắc Nghệ An chú trọng. Ở làng Mo Mới, xã Nghĩa Xuân (Quỳ Hợp), bà con dân tộc Thổ tích cực sưu tầm, trao truyền những làn điệu dân ca, dân vũ cho thế hệ trẻ.

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

(Baonghean.vn) - Là thế hệ thứ 3 trong gia đình người Mông gắn bó với nghề rèn truyền thống, ông Và Tông Dê (Tương Dương) ngày ngày thổi lửa làm ra không biết bao nhiêu dụng cụ lao động cho bà con. Lò rèn không chỉ nuôi sống gia đình ông mà còn là nơi lưu giữ nghề truyền thống của đồng bào Mông.

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

(Baonghean.vn) - Mỗi dịp Tết đến, Xuân về, lên các bản làng vùng cao, đặc biệt là đến các bản có đồng bào Mông sinh sống, nhiều khách du lịch rất ấn tượng bởi sắc màu trên những bộ trang phục của người phụ nữ, dường như thấy được sắc Xuân trong đó...

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu), người dân nơi đây vẫn lưu giữ một bộ trang phục của người Thái cổ. Với những họa tiết, hoa văn được thêu một cách tỉ mỉ, kỳ công, bộ trang phục sau hơn 100 năm vẫn giữ được vẹn nguyên giá trị vốn có.

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

(Baonghean.vn) - Qua một thời gian dài khai thác tận diệt, nguồn cá mát dần cạn kiệt. Trước thực trạng đó, năm 2023, chính quyền xã Diên Lãm (Quỳ Châu) đã ban hành đề án “Bảo tồn và phát triển nguồn lợi cá mát Nặm Cướm”…

Ngõ phố thắm tình dân

Ngõ phố thắm tình dân

(Baonghean.vn) - Các ngõ phố được trang hoàng sạch, đẹp để đón Tết nguyên đán Giáp Thìn 2024. Rất nhiều công trình, phần việc in dấu tình đoàn kết của các hộ dân. Điều đó càng tô thắm thêm tình dân trên mỗi ngõ phố ở thành Vinh. 

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

(Baonghean.vn) - Mắc chứng teo cơ tủy sống từ nhỏ, chị Nguyễn Thị Vân (SN 1986), quê Nghi Lộc, được biết đến là một nhân vật có tầm ảnh hưởng tới xã hội, nhất là trong cộng đồng người khuyết tật. Trò chuyện với phóng viên Báo Nghệ An, chị tự hào nhận mình có những “cá tính” đặc trưng rất Nghệ.

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

(Baonghean.vn) - "Tớ dày" là cách gọi của đồng bào Mông về loài hoa anh đào. Những ngày này các bản làng ở xã Mường Típ, huyện rẻo cao Kỳ Sơn rực sắc "tớ dày". Bất cứ ai cũng trở nên bồi hồi xao xuyến trước loài hoa tuyệt đẹp này.

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

(Baonghean.vn) - Gắn bó với nghề đan lưới lồng bè, những người làm nghề ở Trung Sơn (xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc) luôn trăn trở nâng cao tay nghề. Mỗi đường đan, nút thắt là cả sự tỉ mẩn gửi vào đó sự bền chắc của sản phẩm, giúp người nuôi trồng thuỷ sản thêm bội thu…