Chỉ 1/6 doanh nghiệp ở Nghệ An có tổ chức công đoàn

(Baonghean) - Hiện nay, toàn tỉnh có trên 10.000 doanh nghiệp, trong đó có trên 6.000 doanh nghiệp đang hoạt động, và mới chỉ có 400 doanh nghiệp có tổ chức công đoàn.

Khi Việt Nam gia nhập Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), bên cạnh những thuận lợi là vô số những thách thức, đòi hỏi tổ chức công đoàn cần phải đổi mới mạnh mẽ phương thức hoạt động để luôn xứng đáng là chỗ dựa của người lao động.

Cần đảm bảo các chế độ và quyền lợi nhằm tạo động lực cho người lao động nâng cao năng suất và hiệu quả lao động

Cùng với lãnh đạo Liên đoàn Lao động tỉnh và huyện Diễn Châu tham dự cuộc đối thoại giữa Ban giám đốc Công ty TNHH Namsung Vina với đại diện công nhân, lao động chúng tôi thấy rõ được ý nghĩa của hoạt động này.

Với tổng cộng 15 vấn đề được tập hợp từ công nhân, lao động thông qua 1.600 phiếu lấy ý kiến do Liên đoàn Lao động huyện Diễn Châu phối hợp với công đoàn cơ sở triển khai đã được đại diện người lao động nêu ra tại cuộc đối thoại là những vấn đề sát sườn như chất lượng bữa ăn trưa và bữa ăn phụ cho người lao động.

Chị Nguyễn Thị Thủy - Tổ trưởng tổ chuyền 1, nêu vấn đề liên quan đến chất lượng bữa ăn trưa còn quá đơn điệu về thực phẩm, không ngon, thực phẩm không rõ nguồn gốc; bữa ăn tăng ca chỉ độc sợi phở và thịt lợn luộc; ảnh hưởng đến sức khỏe của người lao động.

Trả lời ý kiến của chị Thủy, ông Kim Jung Man - Tổng Giám đốc công ty, thừa nhận có tình trạng này và chính ông sau khi tiếp nhận vị trí tổng giám đốc, thay thế người cũ đã trực tiếp xuống nhà bếp để kiểm tra. Và trong một tháng nay, ông đã yêu cầu nhà bếp thực hiện các việc trước mắt như: vệ sinh nhà ăn, trang bị giá để thực phẩm đảm bảo hợp vệ sinh; đồng thời sẽ tạo điều kiện để nhà bếp sử dụng lò hơi của công ty làm chất đốt nhằm giảm chi phí, nâng cao chất lượng bữa ăn cho công nhân.

Ông Kim Jung Man cũng hứa sẽ tiếp thu và tiếp tục tìm biện pháp để cải thiện, nâng cao chất lượng bữa ăn cho công nhân, bởi ông cho rằng, “sức khỏe của công nhân, lao động sẽ tác động trực tiếp đến sự phát triển của doanh nghiệp”.

Dây chuyền sản xuất gạch của Nhà máy gạch tuynell Tân Kỳ.

Theo ông Nguyễn Chí Công - Trưởng ban Chính sách - Pháp luật của LĐLĐ tỉnh, mặc dù chưa thể thỏa mãn tất cả những yêu cầu chính đáng của người lao động, song thông qua cuộc đối thoại, nhiều vấn đề đang tồn tại được doanh nghiệp nhìn nhận rõ để có sự thay đổi, nhất là liên quan đến phát triển thể chất và đời sống tinh thần của người lao động.

Cũng theo ông Nguyễn Chí Công, việc tổ chức đối thoại giữa doanh nghiệp với người lao động tại Công ty TNHH Namsung Vina là hoạt động đối thoại trong doanh nghiệp do LĐLĐ tỉnh chỉ đạo thí điểm ở từng ngành, địa phương. Đến thời điểm này đã có 5 ngành và địa phương tổ chức triển khai.

Hiện nay, toàn tỉnh có trên 10.000 doanh nghiệp, trong đó có trên 6.000 doanh nghiệp đang hoạt động, và mới chỉ có 400 doanh nghiệp có tổ chức công đoàn.

Thông qua khảo sát của LĐLĐ tỉnh, nhìn chung, các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đều cố gắng đảm bảo trên mức tối thiểu theo quy định cho người lao động.

Tuy nhiên, mức lương hiện tại đang còn quá chật vật đối với người lao động. Đặc biệt là điều kiện về nhà ở, đời sống tinh thần cực kỳ khó khăn. Chưa có doanh nghiệp nào có nhà ở cho công nhân lao động mà họ tự phải thuê mướn ở các khu nhà trọ tự phát, chật chội và việc hưởng thụ văn hóa tinh thần gần như không có.

Tình trạng doanh nghiệp vi phạm về thời gian tăng ca quá dài theo quy định; ký hợp đồng lao động chưa cụ thể các điều khoản; không đóng BHXH đủ số lao động hoặc nợ đóng kéo dài; vi phạm về an toàn vệ sinh lao động..., đang diễn ra.

Sản xuất tại Công ty Bao bì Vinh.

Nguyên nhân của tình trạng này xuất phát từ cả hai phía: đối với doanh nghiệp chỉ quan tâm đến lợi nhuận, còn người lao động thì cũng chưa đòi hòi hết quyền lợi của mình. Trong đó còn phải kể đến hoạt động của công đoàn các cấp chưa thực sự có hiệu quả cao. Thậm chí có nhiều doanh nghiệp còn chưa có tổ chức công đoàn.

Bên cạnh những khó khăn nêu trên, theo ông Nguyễn Tử Phương - Phó Chủ tịch LĐLĐ tỉnh thì khi Hiệp định TPP được thực hiện sẽ có rất nhiều yếu tố tác động trực tiếp đến vấn đề lao động, đến tổ chức công đoàn.

Bên cạnh tạo ra cơ hội thì sự cạnh tranh bình đẳng giữa các doanh nghiệp sẽ tạo ra sự sắp xếp, tinh giản lao động, đổi mới công nghệ, tiết kiệm chi phí sản xuất... Lúc đó sẽ có hiện tượng lao động bị thất nghiệp, lao động bị thay đổi việc làm, tình trạng vi phạm pháp luật lao động diễn ra... dẫn đến tranh chấp lao động gia tăng.

Mặt khác, khi thực hiện TPP, các điều kiện thỏa thuận về lao động và tự do nghiệp đoàn sẽ đặt Công đoàn Việt Nam trước một sự cạnh tranh với tổ chức đại diện cho người lao động khác mà tổ chức đó có thể có sự hỗ trợ của nước ngoài, chỉ thực hiện một chức năng duy nhất là đại diện, bảo vệ người lao động.

Còn tổ chức công đoàn ngoài chức năng đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp chính đáng cho người lao động, tổ chức công đoàn còn thực hiện công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức cho người lao động; tổ chức các phong trào thi đua và thực hiện các nhiệm vụ chính trị của địa phương.

Mai Hoa