Đá bóng trách nhiệm trong việc xử lý tòa nhà Nam Đàn Plaza?

Công trình dang dở

Công trình tòa nhà Nam Đàn Plaza tại khối Phan Bội Châu, thị trấn Nam Đàn do Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Dương (OceanBank), làm chủ đầu tư. Dự án này đã thi công dang dở và bỏ hoang hơn 13 năm nay. Đặc biệt, dù cơ quan chức năng đã xác định chủ đầu tư vi phạm các quy định về xây dựng, và bị UBND tỉnh thu hồi, hủy bỏ các văn bản pháp lý liên quan, cho đến nay, phía chủ đầu tư của dự án này (nay đã chuyển đổi thành Ngân hàng Thương mại TNHH MTV Đại Dương) vẫn không có bất cứ động thái nào để tháo dỡ công trình vi phạm, hoàn trả lại mặt bằng cho địa phương.

Trở lại thời điểm vào đầu năm 2010, OceanBank đã có công văn đề nghị UBND tỉnh cho thuê 2.633,70m2 đất tại Trung tâm Thương mại Nam Đàn cũ, để thực hiện Dự án xây dựng tòa nhà Nam Đàn Plaza. Theo dự toán ban đầu, dự án này có tổng mức đầu tư 22,5 tỷ đồng, cao 3 tầng, với mục đích “làm Văn phòng Ngân hàng TMCP Đại Dương tại Nghệ An”.

Theo báo cáo của UBND huyện Nam Đàn, dự án này đã được UBND tỉnh cấp Giấy chứng nhận đầu tư vào ngày 10/3/2010, tiến độ thực hiện của dự án là từ quý II năm 2010 đến quý I năm 2011. Dù vậy, dự án liên tục trải qua nhiều thời gian chậm tiến độ. Trong đó, thời gian điều chỉnh tiến độ lần 1 vào ngày 10/10/2014 là từ quý III năm 2014 đến quý II năm 2015. Thế nhưng, thay vì đẩy nhanh tiến độ để sớm đưa dự án đi vào hoạt động thì OceanBank nhiều lần thất hứa.

Nhìn từ trên cao, dự án toà nhà Nam Đàn Plaza trông như một lô cốt. Ảnh: Thành Cường

Dự án đã được đoàn kiểm tra liên ngành của UBND tỉnh kiểm tra và lập biên bản vào ngày 15/9/2014. Theo đó, đoàn kiểm tra yêu cầu nhà đầu tư chậm nhất đến ngày 31/5/2015 phải hoàn thành công trình đưa vào sử dụng. Tại thông báo số 679/TB-UBND ngày 10/12/2014, UBND tỉnh cho phép nhà đầu tư được gia hạn tiến độ hoàn thành dự án 24 tháng, đến ngày 10/12/2016 phải hoàn thành dự án đưa vào hoạt động. Tuy nhiên, sau khi được Cấp giấy chứng nhận đầu tư, chủ đầu tư đã không hoàn thiện các thủ tục pháp lý có liên quan như thuê đất, cấp giấy phép xây dựng và xây dựng chậm tiến độ…

Vì thế, vào đầu năm 2017, đoàn kiểm tra liên ngành của UBND tỉnh sau khi đi kiểm tra đã có Báo cáo số 120/BC-SKHĐT nêu rõ: “Gần 7 năm kể từ khi được cấp Giấy chứng nhận đầu tư, nhưng nhà đầu tư vẫn chưa hoàn thành các thủ tục theo quy định... Việc nhà đầu tư triển khai xây dựng công trình trên đất khi chưa được Nhà nước cho thuê đất, chưa có giấy phép xây dựng là chưa phù hợp quy định pháp luật; dự án triển khai quá chậm, đã được gia hạn nhiều lần, nhà đầu tư cam kết tiến độ 2 lần nhưng không thực hiện”. Đoàn kiểm tra liên ngành kiến nghị UBND tỉnh xem xét hủy bỏ các văn bản pháp lý liên quan đến dự án, chấm dứt hoạt động và thu hồi Giấy chứng nhận đầu tư đã cấp.

Sau khi có báo cáo kết quả của đoàn kiểm tra, đến ngày 2/7/2017, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định 2364/QĐ.UBND phê duyệt kết quả kiểm tra, chấm dứt hoạt động dự án, thu hồi Giấy chứng nhận đầu tư và hủy bỏ các văn bản pháp lý có liên quan, xử lý công trình xây dựng theo quy định của pháp luật đối với dự án xây dựng tòa nhà Nam Đàn Plaza.

Ông Lê Văn Sỹ - Trưởng phòng Kinh tế hạ tầng huyện Nam Đàn cho biết: Dự án Tòa nhà Nam Đàn Plaza tại thị trấn Nam Đàn, được triển khai hơn 13 năm nay, đã được gia hạn nhiều lần và UBND tỉnh đã thu hồi Giấy phép đầu tư, hủy bỏ các văn bản pháp lý từ năm 2017. Thế nhưng, hiện nay nhà đầu tư vẫn chưa xử lý tài sản dở dang trên đất để bàn giao lại mặt bằng cho địa phương. Nhiều năm nay, tại các cuộc tiếp xúc cử tri, cán bộ, đảng viên và nhân dân rất bức xúc, nhiều lần kiến nghị với đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND tỉnh mà chưa được giải quyết.

Toà nhà này án ngữ ngay ngã ba đường QL46 và đường vào UBND huyện Nam Đàn - một vị trí đắc địa, nhưng nhiều năm nay vẫn không chịu phá dỡ để hoàn trả mặt bằng cho địa phương. Ảnh: Thành Cường

“Đá quả bóng” trách nhiệm?

Để giải quyết những vướng mắc liên quan đến Dự án Tòa nhà Nam Đàn Plaza, ngày 5/4/2019, UBND tỉnh đã có cuộc làm việc với đại diện lãnh đạo Oceanbank và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh Nghệ An. Sau cuộc làm việc, UBND tỉnh ban hành Thông báo số 216/TB-UBND ngày 10/4/2019 về Kết luận của Chủ tịch UBND tỉnh. Theo đó, các bên liên quan đã thống nhất việc chấm dứt hoạt động Dự án Tòa nhà Nam Đàn Plaza theo Quyết định số 2364/QĐ-UBND ngày 2/6/2017 của UBND tỉnh. UBND tỉnh cũng đề nghị OceanBank sớm báo cáo Ngân hàng Nhà nước và Bộ Tài chính đề xuất phương án thanh lý dự án và tài sản theo quy định hiện hành, để tỉnh Nghệ An chỉ đạo UBND huyện Nam Đàn lập quy hoạch xây dựng công trình công cộng phục vụ nhân dân tại khu vực dự án. Dù vậy, kể từ đó đến nay, phía OceanBank vẫn không có câu trả lời dứt điểm về vấn đề này.

Cũng cần nói thêm, thời điểm OceanBank thực hiện dự án xây dựng tòa nhà Nam Đàn Plaza, lúc này Chủ tịch HĐQT của OceanBank, kiêm Chủ tịch Tập đoàn Đại Dương là ông Hà Văn Thắm. Thế nhưng, kể từ ngày 24/10/2014, ông Hà Văn Thắm bị khởi tố và bị bắt tạm giam vì tội “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”. Đến ngày 25/4/2015, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã mua lại OceanBank với giá 0 đồng. Sau đó, OceanBank đã được giao lại cho Ngân hàng Công thương Việt Nam quản lý một thời gian ngắn. Hiện tại, OceanBank đã chuyển đổi thành Ngân hàng Thương mại TNHH MTV Đại Dương.

Vào ngày 26/9/2022, UBND huyện Nam Đàn đã có Văn bản số 2405/UBND-KTHT về việc tháo dỡ công trình để hoàn trả mặt bằng tại Dự án Tòa nhà Nam Đàn Plaza. Tại văn bản này, một lần nữa UBND huyện Nam Đàn đề nghị Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; OceanBank triển khai thanh lý tài sản trên đất của dự án đảm bảo theo đúng quy định của Nhà nước, để hoàn trả lại mặt bằng khu đất tại Dự án Tòa nhà Nam Đàn Plaza để huyện Nam Đàn triển khai xây dựng các công trình công cộng.

Văn bản mới nhất Ngân hàng Nhà nước Việt Nam gửi UBND huyện Nam Đàn. Ảnh: Tiến Đông.

Sau khi nhận được văn bản của UBND huyện Nam Đàn, mới đây nhất vào ngày 7/2/2023, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã có Văn bản số 607/NHNN-TCKT gửi UBND huyện Nam Đàn. Theo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, ngày 15/12/2022, cơ quan này đã có Văn bản số 8822/NHNN-TCKT gửi OceanBank. Trong đó khẳng định, OceanBank là pháp nhân độc lập, tự chủ và tự chịu trách nhiệm trong hoạt động kinh doanh theo quy định pháp luật. Đồng thời, việc đầu tư, xây dựng dự án bất động sản của OceanBank thực hiện theo quy định của Luật Đầu tư, Luật Đất đai và các văn bản liên quan. Vì vậy, việc thực hiện thanh lý tài sản trên đất và bàn giao đất cho UBND huyện Nam Đàn quản lý thuộc thẩm quyền của OceanBank.

Phía Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cũng đề nghị OceanBank nghiên cứu, sớm có biện pháp xử lý đối với các tài sản trên đất tại công trình tòa nhà Nam Đàn Plaza theo kiến nghị của UBND huyện Nam Đàn, đảm bảo tuân thủ theo quy định của pháp luật và không thất thoát vốn, tài sản Nhà nước.

Theo điều tra của chúng tôi, ngày 13/10/2019, OceanBank đã có Văn bản số 618/2020/CV-OCEANBANK.03.05 gửi Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đề xuất 3 phương án xử lý Dự án Tòa nhà Nam Đàn Plaza.

Phương án thứ nhất mà OceanBank đề xuất là UBND tỉnh cho phép hoán đổi tài sản. Bởi theo như diễn giải thì chi nhánh của OceanBank tại Vinh hiện nay chưa được đầu tư trụ sở làm việc, đang phải thuê văn phòng làm trụ sở. Việc thuê văn phòng làm ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh do chi phí thuê thường phải điều chỉnh tăng hàng năm theo yêu cầu của đối tác, hoặc từ sức ép của thị trường, cũng như thiếu tính ổn định khi đối tác không tiếp tục cho thuê do hết hạn hợp đồng. Vì vậy, có thể đưa ra phương án xin UBND tỉnh cho phép hoán đổi tài sản (là nhà, đất) tại thành phố Vinh để sử dụng làm trụ sở làm việc của chi nhánh Vinh.

Phương án thứ 2 mà ngân hàng này đề xuất là OceanBank chuyển giao tài sản dự án về địa phương quản lý, xử lý theo nguyên tắc chuyển giao nguyên trạng tài sản dự án. Nội dung này đã được Sở Kế hoạch và Đầu tư đề xuất, gợi ý trong cuộc làm việc ngày 5/4/2019 với lãnh đạo UBND tỉnh.

Ngoài ra, phía OceanBank còn đưa ra phương án thứ 3 là thanh lý dự án và tài sản trên đất. Tuy nhiên, phương án này được cho là gặp nhiều trở ngại hơn, bởi còn những vướng mắc liên quan đến các bên liên quan như Công ty cổ phần Tập đoàn Đại Dương (OGC). Được biết, chi phí mà OceanBank đã bỏ ra đầu tư cho dự án này là hơn 7,599 tỷ đồng.

Rõ ràng, việc công trình xây dựng tòa nhà Nam Đàn Plaza vi phạm các quy định của pháp luật là điều không phải bàn cãi. Dù vậy, sau nhiều năm, đến thời điểm này, OceanBank vẫn chưa đưa ra được phương án giải quyết dứt điểm để xử lý công trình xây dựng vi phạm này. Thiết nghĩ, điều này rất cần phải được xử lý một cách dứt điểm, tránh dây dưa kéo dài, ảnh hưởng đến sự phát triển của địa phương.