Hành trình 60 năm xây dựng và phát triển Khoa Toán - Ngành Toán Trường Đại học Vinh

TS. Trần Anh Nghĩa (Ngành Toán - Viện SPTN, Trường Đại học Vinh)

Theo dõi Báo Nghệ An trên Google News
(Baonghean) - Khoa Toán (nay là Ngành Toán) là một trong hai khoa đầu tiên có mặt những ngày đầu thành lập Trường Đại học Vinh. Trong 60 năm qua, khoa không ngừng lớn mạnh về quy mô và chất lượng đào tạo, luôn đồng hành cùng quá trình xây dựng và phát triển của “mái nhà” chung ấy.

Ngày 16/7/1959, Bộ Giáo dục ra Nghị định số 375/NĐ thành lập Phân hiệu Đại học Sư phạm Vinh (ngày nay là Trường Đại học Vinh). Ngay sau khi Phân hiệu Đại học sư phạm Vinh bắt đầu vận hành, ban Toán - Lý (tiền thân của Khoa Toán) được thành lập và đi vào hoạt động. Trải qua 60 năm xây dựng và phát triển, với những tên gọi: Ban Toán - Lý, Khoa Toán, Khoa Toán - Tin, Khoa Sư phạm Toán học và bây giờ là Ngành Toán - thuộc Viện Sư phạm Tự nhiên đã cùng nhà trường vượt qua nhiều giai đoạn khó khăn, viết nên những trang sử hào hùng trong sự nghiệp giáo dục và đào tạo.

Mặc dầu trong hoàn cảnh sơ tán, nhưng quy mô đào tạo của khoa Toán vẫn tăng lên, chất lượng giảng dạy và học tập vẫn được giữ vững..
Mặc dù trong hoàn cảnh sơ tán, nhưng quy mô đào tạo của khoa Toán vẫn tăng lên, chất lượng giảng dạy và học tập vẫn được giữ vững.

Khi mới thành lập, đội ngũ của Ban Toán - Lý chỉ có 7 cán bộ giảng dạy, trong đó có những thầy cô giáo mà tên tuổi, uy tín và tài năng đã trở thành niềm tự hào của Khoa Toán - Ngành Toán và Trường Đại học Vinh, là các thầy: Nguyễn Thúc Hào, Nguyễn Văn Chù, Văn Như Cương, Hoàng Kỳ, Đào Luyện, Nguyễn Văn Bàng, Nguyễn Hữu Phúc... Đến năm học 1962 - 1963, sau khi có thêm nhiều thầy, cô giáo từ Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, Đại học Tổng hợp Hà Nội chuyển về công tác và có nhiều sinh viên giỏi khóa 1 được giữ lại giảng dạy, Khoa Toán đã có đội ngũ lên tới 34 cán bộ, biên chế thành 4 nhóm chuyên môn: Giải tích, Đại số, Hình học và Phương pháp dạy học Toán.

Thầy, cô và sinh viên khoa Toán tại Hội thi nghiệp vụ sư phạm.
Thầy, cô và sinh viên khoa Toán tại Hội thi nghiệp vụ sư phạm.

60 năm đã qua ghi dấu cho một chặng đường dài phát triển với rất nhiều gian nan, thử thách. Quên sao được năm 1964, đế quốc Mỹ leo thang đánh phá miền Bắc, ném bom vào thành phố Vinh, biến nơi đây thành trận địa ác liệt. Để đảm bảo an toàn, nhà trường đã phải lần lượt sơ tán qua các huyện Nghi Lộc, Thanh Chương (Nghệ An); Thạch Thành, Hà Trung (Thanh Hóa); Quỳnh Lưu, Diễn Châu, Yên Thành (Nghệ An). Thầy và trò phải song song thực hiện các nhiệm vụ giảng dạy, học tập, nghiên cứu khoa học, bồi dưỡng cán bộ, xây dựng đời sống và sẵn sàng chiến đấu, lên đường nhập ngũ. Mặc dầu trong hoàn cảnh sơ tán, nhưng quy mô đào tạo của khoa vẫn tăng lên, chất lượng giảng dạy và học tập vẫn được giữ vững. Đặc biệt từ tháng 10/1966, Khoa Toán được Bộ Giáo dục và nhà trường giao thêm nhiệm vụ thành lập lớp chuyên Toán đặc biệt (trực thuộc Khoa Toán), là tiền thân của Trường THPT Chuyên Đại học Vinh ngày nay.

Sau 9 năm sơ tán (năm 1973) trở về thành Vinh, thầy trò Khoa Toán cùng với cả trường, người lên rừng khai thác nứa mét, người ở lại dựng lớp học, nhà ở, phòng làm việc trên vùng đất còn vương mùi bom đạn... Công cuộc tái thiết nhà trường chỉ thực sự bắt đầu khi đất nước thống nhất, thầy và trò trong khoa sôi nổi không khí vừa học tập, vừa biểu dương khí thế chiến thắng. Tuy nhiên, sau 30 năm chiến tranh, hậu quả để lại cho đất nước còn rất nặng nề. Giai đoạn 1978 - 1985, những khó khăn về kinh tế, về cơ chế trên cả nước đã ảnh hưởng không nhỏ đến công tác giảng dạy và học tập. Nhiều thầy cô giáo chuyển đi, số lượng sinh viên giảm, cuộc sống sinh hoạt rất khó khăn nhưng các thế hệ thầy trò đã tìm cách vượt qua khó khăn, vươn lên trong giảng dạy, nghiên cứu khoa học và tiếp tục đào tạo ra nhiều giáo viên giỏi. 

Bước sang thời kỳ đổi mới, xây dựng sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, phát triển giáo dục và đào tạo được xác định là nhiệm vụ quan trọng để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực phục vụ cho sự nghiệp phát triển đất nước. Giai đoạn từ 1986 - 2001, trước khi Trường Đại học sư phạm Vinh đổi tên thành Trường Đại học Vinh là giai đoạn phát triển thuận lợi trên nhiều lĩnh vực công tác của Khoa Toán. Bên cạnh hoạt động giảng dạy được nâng cao hiệu quả, thì hoạt động nghiên cứu khoa học và biên soạn các tài liệu, giáo trình được tăng cường mạnh mẽ, đáp ứng được sự thay đổi cả về chất lượng và số lượng cho hoạt động dạy và học của khoa.

Từ năm 2001 - 2017, Khoa Toán đã mở rộng quy mô đào tạo, nâng cao chất lượng và phát triển hội nhập, gặt hái được thành công trên nhiều lĩnh vực. Giai đoạn này khoa đã được Bộ GD&ĐT cho phép đào tạo thêm các ngành chính quy: Cử nhân Tin học, Cử nhân Toán học, Cử nhân Toán - Tin học ứng dụng, trong đó ngành Sư phạm Toán học là ngành truyền thống mũi nhọn... Năm 2017, theo chủ trương tái cấu trúc và phát triển ngành sư phạm của nhà trường, Viện Sư phạm Tự nhiên được thành lập gồm 5 ngành đào tạo sư phạm: Toán học, Tin học, Vật lý, Sinh học, Hóa học. Ngành Toán học có cơ cấu chuyên môn gồm 4 bộ môn: Giải tích, Đại số - Hình học, Xác suất thống kê và Toán ứng dụng, Phương pháp dạy học Toán. Cũng từ thời điểm này, Ngành Toán đào tạo theo chương trình tiếp cận CDIO nhằm bám sát chuẩn đầu ra, đáp ứng yêu cầu của xã hội và chú trọng phát triển năng lực nghề nghiệp cho người học. Năm 2018 - 2019 vừa qua, Trường Đại học Vinh được Bộ GD&ĐT cho phép đào tạo giáo viên Trung học phổ thông mã ngành Sư phạm Toán học hệ chất lượng cao, đưa Trường Đại học Vinh trở thành trường thứ hai của cả nước (sau Trường Đại học Sư phạm Hà Nội) có đào tạo mã ngành này.

Đội tuyển Olympic Toán SV Toàn quốc năm 2017 của Khoa Toán, Trường Đại học Vinh.
Đội tuyển Olympic Toán Toàn quốc năm 2017 của Khoa Toán, Trường Đại học Vinh.
Năm 2019 đánh dấu sự kiện trọng đại khi Khoa Toán - Ngành Toán Trường Đại học Vinh kỷ niệm tròn “60 tuổi”. Trải qua chặng đường hơn nửa thế kỷ xây dựng và không ngừng phát triển, khoa đã được ghi nhận xứng đáng bằng nhiều danh hiệu và phần thưởng cao quý. Hiện khoa đã có 1 thầy giáo được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân; 24 thầy giáo được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nhà giáo Ưu tú; tập thể cán bộ, giảng viên, học viên và sinh viên khoa được trao tặng Huân chương Lao động hạng Ba; 1 thầy giáo được trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất và 11 thầy giáo được trao tặng Huân chương Lao động hạng Ba; 4 thầy giáo được phong học hàm Giáo sư và 41 thầy, cô giáo được phong học hàm Phó giáo sư. Khoa Toán - Ngành Toán đã đào tạo được 104 tiến sĩ, gần 1.800 thạc sĩ và trên 12.000 cử nhân...
Cùng với công tác đào tạo, Khoa Toán - Ngành Toán đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật về nghiên cứu khoa học. Các cán bộ, giảng viên đã công bố được gần 1.000 bài báo khoa học, trong đó có 295 bài báo trên các tạp chí quốc tế được trích dẫn trong cơ sở dữ liệu MathSciNet của Hội Toán học Mỹ; chủ trì hoàn thành hơn 220 đề tài khoa học, trong đó có 15 đề tài cấp Nhà nước (bao gồm cả các đề tài NAFOSTED) và hơn 50 đề tài cấp Bộ. Có 25 sinh viên được Bộ GD&ĐT tặng giải thưởng “Sinh viên nghiên cứu khoa học”; 148 lượt sinh viên đạt giải trong các cuộc thi Olympic Toán học sinh viên toàn quốc; 4 sinh viên đạt giải thưởng Tài năng khoa học trẻ Việt Nam.
GS Ngô Bảo Châu chụp ảnh lưu niệm cùng các SV Khoa Toán, Trường  Đại học Vinh. Ảnh: PV
GS Ngô Bảo Châu chụp ảnh lưu niệm cùng các sinh viên Khoa Toán, Trường Đại học Vinh. Ảnh: PV

TS. Thiều Đình Phong - Phó Viện trưởng Viện Sư phạm Tự nhiên phụ trách Ngành Toán chia sẻ: Nhìn lại những thành quả đạt được của khoa trong thời gian  qua, nhiều bài học kinh nghiệm đã được đúc rút sâu sắc qua nhiều thế hệ. Trong đó, sự đoàn kết thống nhất đồng thuận thực hiện các chủ trương đường lối của Đảng, Nhà nước, sự chỉ đạo sát sao của Ban Giám hiệu nhà trường đối với tập thể cán bộ, giảng viên, học viên, sinh viên là yếu tố then chốt tạo nên sự thành công. Mặt khác, tập thể khoa phải phát huy tính dân chủ, tinh thần tự lực, tự cường vượt qua mọi khó khăn, thử thách, luôn lấy chất lượng và sản phẩm đào tạo, nghiên cứu khoa học làm tiêu chí hàng đầu cho mọi hoạt động dạy học. Thế hệ đi trước có trách nhiệm bồi dưỡng, giúp đỡ thế hệ sau, tạo sự ủng hộ, giúp đỡ thường xuyên trong đội ngũ những người dạy Toán, học Toán ở trong và ngoài trường. Duy trì và phát triển các mối liên kết hợp tác làm việc với các nhà khoa học, các cơ sở đào tạo, trung tâm nghiên cứu có uy tín chất lượng trong nước và quốc tế.

60 năm - một chặng đường dài xây dựng và phát triển, mặc dù có nhiều biến động, thay đổi về quy mô, chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy cho phù hợp với từng giai đoạn lịch sử, nhưng dưới sự lãnh đạo của Ban Giám hiệu nhà trường, sự chung sức phấn đấu của tập thể, Khoa Toán đã hoàn thành tốt nhiệm vụ, đáp ứng yêu cầu đổi mới toàn diện giáo dục đào tạo, xứng đáng với vị thế của một đơn vị đào tạo cơ bản, truyền thống của nhà trường... 

Trong thời gian tới, Ngành Toán Trường Đại học Vinh quyết tâm thực hiện những bước đột phá để khẳng định là một trung tâm đào tạo giáo viên Toán có chất lượng và uy tín cao, có nhiều liên kết đào tạo và nghiên cứu khoa học với các trường đại học, các trung tâm nghiên cứu trong nước và trên thế giới; đưa chương trình đào tạo ngành sư phạm Toán học đạt tiêu chuẩn kiểm định của Mạng lưới đảm bảo chất lượng các trường đại học ASEAN (AUN-QA). Tin tưởng rằng với truyền thống, thương hiệu sẵn có, tập thể cán bộ, giảng viên, học viên và sinh viên Khoa Toán - Ngành Toán sẽ phát huy tốt những thành tích đã đạt được trong 60 năm qua để vững bước tiến lên giành nhiều thành công, thắng lợi trong chặng đường mới. 

tin mới

Lao động may Nghệ An

Đẩy mạnh các giải pháp nâng cao tay nghề cho người lao động, đáp ứng nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp

(Baonghean.vn) - Năm 2023, công tác giải quyết việc làm của Nghệ An tiếp tục vượt chỉ tiêu kế hoạch khá cao. Tuy nhiên, việc kết nối cung - cầu về lao động - việc làm giữa doanh nghiệp và người lao động chưa chặt chẽ; mặt bằng trình độ tay nghề người lao động còn thấp...

Những trải nghiệm thú vị ở Cửa Lò lúc rạng đông

Những trải nghiệm thú vị ở Cửa Lò lúc rạng đông

(Baonghean.vn) - Mua hải sản tươi sống ngay khi thuyền vừa cập bến, ghé tay đẩy thuyền cùng ngư dân, dõi mắt nhìn ngư dân nhanh tay gỡ những con cá, con ghẹ trên mắt lưới; thưởng thức món cá nướng thơm lừng ngay bên bếp than nơi bến cá… là những trải nghiệm thú vị của du khách khi đến với Cửa Lò.

Tạo động lực để người trẻ dấn thân và cống hiến

Tạo động lực để người trẻ dấn thân và cống hiến

(Baonghean.vn) - Nhân kỷ niệm 93 năm ngày thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (26/3/1931 - 26/3/2024), Báo Nghệ An có cuộc trò chuyện với đồng chí Lê Văn Lương - Ủy viên Ban Thường vụ Trung ương Đoàn, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Bí thư Tỉnh đoàn Nghệ An.

'Phép màu' ở Bệnh viện Ung bướu Nghệ An

'Phép màu' ở Bệnh viện Ung bướu Nghệ An

(Baonghean.vn) - “Trước đây, để tìm đến và hỗ trợ cho những hoàn cảnh khó khăn, chúng tôi thường phải về tận các địa phương, nhất là vùng sâu vùng xa. Nhưng bây giờ, chúng tôi chỉ cần đến Bệnh viện Ung bướu Nghệ An, ở đó luôn có những bệnh nhân khổ nhất, những con người cần hỗ trợ nhất”.

Độc đáo hội thi quăng chài ở miền Tây Nghệ An

Độc đáo hội thi quăng chài ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) - Ngày 24/3, tại xã Châu Kim (Quế Phong) đã diễn ra Hội thi quăng chài lần thứ nhất năm 2024. Đây là hoạt động nhằm duy trì và phát triển nghề chài của địa phương cũng như góp phần làm phong phú thêm các hoạt động trong Lễ hội Đền Chín Gian năm 2024.

Tháng 3 yêu thương nơi biên giới Na Ngoi

Tháng 3 yêu thương nơi biên giới Na Ngoi

(Baonghean.vn) -  Xây dựng đường giao thông, tổ chức bữa cơm yêu thương, tặng quà cho học sinh khó khăn… là những hoạt động của đoàn viên thanh niên xã Na Ngoi và các lực lượng vũ trang đóng quân trên địa bàn, góp phần xây dựng hình ảnh đẹp về màu áo xanh tình nguyện nơi biên cương Tổ quốc.

Nghệ An tham dự Hội nghị 'Gặp gỡ Indonesia 2024'

Nghệ An tham dự Hội nghị 'Gặp gỡ Indonesia 2024'

(Baonghean.vn) - Ngày 22/3, tại thành phố Nha Trang, Bộ Ngoại giao phối hợp với Đại sứ quán Indonesia tại Việt Nam và Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa tổ chức Hội nghị "Gặp gỡ Indonesia năm 2024". Hội nghị là hoạt động hướng tới kỷ niệm 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Indonesia.

Vui hội đền Chín Gian

Vui hội đền Chín Gian

(Baonghean.vn) - Đền Chín Gian tọa lạc trên đỉnh Pú Chò Nhàng thuộc bản Khoẳng, xã Châu Kim, huyện Quế Phong, được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng Di tích cấp Quốc gia.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh thăm, động viên Đội Quy tập mộ liệt sĩ tại tỉnh Xiêng Khoảng

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh thăm, động viên Đội Quy tập mộ liệt sĩ tại tỉnh Xiêng Khoảng

(Baonghean.vn) - Sáng 21/3, đồng chí Lê Hồng Vinh - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh và lãnh đạo một số sở, ngành đã đến thăm, động viên cán bộ, nhân viên Đội Quy tập mộ liệt sĩ Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh tại tỉnh Xiêng Khoảng, nước Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào.