Nhiều hộ dân ở vùng cao Nghệ An đối mặt với nguy cơ sạt lở núi nghiêm trọng

Tại bản Long Thắng, xã Tiền Phong, anh Lương Văn Thủy - một người dân địa phương chia sẻ trong tâm trạng lo lắng: “Đợt mưa từ đầu tháng 7 đến nay khiến đất đá, gốc cây từ trên núi đổ xuống sát nhà. Gia đình tôi đã phải thuê máy xúc đến hốt toàn bộ đất đá tràn vào khu vực nhà sàn để tránh nguy hiểm cho các thành viên”.

Theo ghi nhận thực tế của phóng viên, tại khu vực bản Long Thắng, một quả đồi đã bị sạt kéo dài gần 200 m, vết sạt chỉ còn cách nhà một số hộ dân 3-4 m. Nếu tiếp tục có mưa lớn, nguy cơ khối đất đá này bị sạt xuống là rất cao.

Bà Lô Thị Nguyệt - Chủ tịch UBND xã Tiền Phong cho biết: “Toàn xã hiện có 6 điểm có nguy cơ sạt lở cao, ảnh hưởng trực tiếp đến 67 hộ dân tại các bản Long Thắng, Huồi Muồng, Na Sành, Mường Hin… Từ ngày 1/7, sau khi vận hành chính quyền hai cấp, chúng tôi đã lập các tổ công tác kiểm tra, rà soát hiện trạng địa chất tại các điểm này. Đồng thời, tiến hành cảnh báo sớm và vận động người dân chủ động phòng tránh, sẵn sàng sơ tán khi có yêu cầu”.

Trong mùa mưa năm nay, xã Tiền Phong triển khai nghiêm túc phương châm “4 tại chỗ”: lực lượng tại chỗ, phương tiện tại chỗ, hậu cần tại chỗ và chỉ huy tại chỗ. Lực lượng dân quân, các đoàn thể luôn túc trực, sẵn sàng hỗ trợ sơ tán người và tài sản khi có tín hiệu cảnh báo.

Không chỉ Tiền Phong, tại xã Thông Thụ - địa bàn giáp biên giới, có nhiều khu vực dân cư nằm sát sườn núi cao, tình trạng sạt lở đất cũng diễn biến nghiêm trọng. Bà Vi Thị Tình, người dân bản Mường Piệt, sống ngay chân đồi, hiện nằm trong vùng cảnh báo đỏ, chia sẻ: “Cứ mưa to kéo dài là cả nhà tôi phải sơ tán ngay trong đêm. Không chỉ con người mà cả trâu bò, lợn gà cũng phải chuyển sang nhà hàng xóm để đảm bảo an toàn. Sống như thế này thì chẳng ai dám yên tâm”.

Ông Bùi Văn Hiền - Bí thư Đảng ủy xã Thông Thụ cho biết: Trong đợt mưa lũ tháng 7/2024, toàn xã có 79 nhà bị ảnh hưởng do sạt lở taluy dương. Trong đó, 2 nhà bị sập hoàn toàn, 1 nhà bị nghiêng, 2 nhà phải di dời khẩn cấp và 11 nhà khác buộc phải di chuyển người, tài sản đến nơi an toàn. Các bản bị ảnh hưởng nhiều gồm: Tục Pang, Na Chảo - Piềng Văn, Mường Cạt, Bản Lốc, Mường Piệt, Mường Phú, Khủn Na, Pù Duộc…”.

Ngay sau khi hoàn tất việc sáp nhập chính quyền địa phương, xã Thông Thụ đã nhanh chóng xây dựng phương án phòng chống thiên tai cấp bách. Lực lượng tại chỗ được huy động tối đa, các điểm cảnh báo nguy cơ được thiết lập, chính quyền xã luôn trong trạng thái sẵn sàng ứng phó với mục tiêu hạn chế tối đa thiệt hại về người và tài sản.

Tình trạng sạt lở không chỉ diễn ra ở các xã Tiền Phong và Thông Thụ, mà còn xuất hiện tại nhiều điểm ở xã Tri Lễ, Châu Tiến - nơi địa hình đồi núi cao, đất tơi xốp, dễ trượt sau các đợt mưa kéo dài. Ngay từ trước mùa mưa bão, chính quyền các xã này đã chỉ đạo các bản huy động dân quân, đoàn thanh niên phối hợp với người dân gia cố nhà cửa, di dời đồ đạc, vật nuôi ra khỏi khu vực có nguy cơ cao. Những giải pháp tạm thời này đã góp phần hạn chế thiệt hại nhưng chưa thể giải quyết tận gốc vấn đề.

Trước nguy cơ thiên tai ngày càng gia tăng, đặc biệt trong mùa mưa bão, chính quyền các địa phương đã triển khai nhiều biện pháp phòng ngừa, tập trung rà soát các khu dân cư ven sông, suối, các vị trí có địa hình dốc, đất yếu để kịp thời di dời dân khi có dấu hiệu nguy hiểm. Đồng thời, công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng và cảnh báo sớm cũng được đẩy mạnh.

Tuy nhiên, theo nhiều địa phương, các biện pháp hiện nay mới chỉ mang tính tạm thời. Trong bối cảnh thiên tai diễn biến phức tạp và tác động ngày càng nghiêm trọng, các xã vùng cao miền Tây Nghệ An rất cần sự hỗ trợ từ Trung ương để quy hoạch lại dân cư, xây dựng khu tái định cư an toàn, đầu tư công trình chống sạt lở, giúp người dân ổn định cuộc sống lâu dài.