Nhớ lại trận đầu thắng Mỹ

(Baonghean.vn) - Hơn 50 năm sau trận đánh đầu tiên của quân dân TP Vinh, giờ đây số người tham gia trận đánh đó hiện còn ít người. Tuy nhiên, chúng tôi, trong số ít ấy vẫn không bao giờ quên được trong tâm trí mình một ngày lịch sử.

Đơn vị 208 - một trong những đơn vị tham gia chiến đấu trong ngày 5/8/1964 tại TP Vinh, và cũng là đơn vị bắn rơi máy bay thứ 100 của đế quốc Mỹ.
Đơn vị 208 - một trong những đơn vị tham gia chiến đấu trong ngày 5/8/1964 tại TP Vinh, và cũng là đơn vị bắn rơi máy bay thứ 100 của đế quốc Mỹ. Ảnh: T.L

Ngày 5/8/1964 vào chủ nhật. Để đỡ đòn cho những thất bại trên chiến trường miền Nam, Mỹ công khai dùng lực lượng hải quân, không quân đánh ra Bắc nhằm hạn chế tối đa sự chi viện của ta cho chiến trường miền Nam.

Ở Nghệ An chúng đánh phá các điểm: đảo Hòn Mắt, Kho Xăng dầu Hưng Hòa, phà Bến Thủy. Về phái ta , Trung đoàn 280 (tên công khai: Đoàn Hồng Lĩnh – 2 lần anh hùng) vào cấp 1 (sẵn sàng chiến đấu cao nhất)

Hôm đó, lúc 12 h 25p, 1 tốp 8 chiếc A4D (loại cường kích hải quân) xuất kích bay vào Cửa Sót, lợi dụng dãy Hồng Lĩnh, đến cự ly 30km chúng tách thành 2 tốp.

Tốp 1 gồm 4 chiếc bay dọc Khe Nhà Trò, ở độ cao 200m, phóng rocket vào trận địa ta ở Xuân An (Nghi Xuân, Hà Tĩnh), 2 chiếc sau bay dọc sông Lam phóng nhiều loạt rocket xuống kho xăng dầu Hưng Hòa khiến kho bốc cháy. Chính trị viên đại đội 138 Trần Văn Tám đứng trên công sự hô lớn “Các đồng chí kiên quyết đánh trả, bắn rơi máy bay địch”.Nghe tiếng hô, tất cả đại đội bắn trả quyết liệt, khiến đội hình máy bay địch hoảng loạn, tìm đường tháo chạy.

Tốp 2 gồm 4 chiếc khác bay dọc sông Lam, dùng thủ đoạn bay thấp vào đánh cảng và phà Bến Thủy. Trung đội súng máy 14.5 mm bố trí phía đông đỉnh núi Quyết quyết đánh trả quyết liệt. Cũng thời gian này Đại đội trưởng, Đại đội 71 pháo 57 mm bảo vệ phà Bến Thủy đóng ở xã Hưng Lợi, chỉ huy đánh địch dữ dội.

 Địch phát hiện được trận địa, 2 chiếc sau bổ nhào ném bom phá vào trận địa làm 5 pháo thủ bị thương, khẩu pháo bị vùi lấp, hư hỏng nặng. Pháo thủ Nguyễn Văn Minh bị thương, tự bới đất lên, nén đau vác cả hòm đạn lê sang khẩu đội khác tiếp tục chiến đấu.

Đây là tấm gương chiến đấu dũng cảm của một chiến sỹ 17 tuổi, mới nhập ngũ hồi đầu năm 1964. Sau trận đánh, chiến sỹ Minh được đề nghị tặng hưởng Huân chương chiến công hạng 3, được cử ra Hà Nội báo cáo thành tích và vinh dự được gặp Bác Hồ. Trong trận này quân dân TP Vinh hiệp đồng chặt chẽ, chiến đấu dũng cảm, bắn rơi 2 máy bay Mỹ (có 1 chiếc rơi cách bờ biển Nghi Xuân 10 km). Sau trận này được cấp trên khen thưởng và được Bác Hồ gửi thư khen.

Đến 16h30 cùng ngày (5/8) 4 chiếc A4D khác cùng với thủ đoạn bay thấp từ dãy núi Hồng Lĩnh bay vào phóng rốc két và bắn đạn 20 mm vào trận địa Xuân An một lần nữa, một số khẩu đội trưởng và pháo thủ bị thương và hy sinh, khẩu đội 6 thiếu quân số chiến đấu, quản lý Nguyễn Đình Chi vào thay số 1, lái xe Võ Bá Thư vào thay pháo thủ tiếp đạn.

Dân quân TP Vinh trong trận đánh ngày 5/8/1964.
Dân quân TP Vinh trong trận đánh ngày 5/8/1964. Ảnh: T.L.

Pháo thủ số 2 Phạm Đức Huynh ở khẩu đội 4 một mình kiêm 2 số, anh nạp đạn liên tục 30 viên không nghỉ (quả đạn nặng 32 kg) bị 1 quả rốc két nổ gần hất Huynh ngã xuống, mảnh đạn cắm vào ổ bụng, máu ra nhiều, anh giấu đồng đội, tiếp tục chiến đấu. Trận đánh kết thúc, anh mới để đồng đội cáng đi bệnh viện.

Chiến sĩ thông tin Tống Trường Sơn bị thương nặng, vẫn băng qua lửa đạn, nối đường dây, đảm bảo chỉ huy thông suốt. Khẩu đội trưởng Phan Đăng Cát, được cấp trên cho nghỉ phép về giải quyết việc gia đình, khi ra khỏi đơn vị, thấy máy bay địch vào, lập tức anh quay lại trận địa chỉ huy khẩu đội chiến đấu. Địch đánh vào trận địa, 2 lần bị thương, anh đều tự băng bó, tiếp tục chỉ huy khẩu đội đánh trả quyết liệt. Bị thương lần 3 thì anh hy sinh trong tư thế tay đang cầm cờ chỉ huy.

Trận này đại đội đã anh dũng chiến đấu, đánh trả quyết liệt, đẩy lùi nhiều đợt công kích của địch. Kết quả đơn vị bắn rơi một máy bay, đưa tổng số máy bay Mỹ bị quân dân TP Vinh bắn rơi 3 chiếc.Tháng 3/2015 Phan Đăng Cát được Đảng, nhà nước truy tặng danh hiệu “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân”.

Trận đầu đánh thắng không quân Mỹ của quân dân TP Vinh ngày 5/8/1964 ghi vào lịch sự cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước vĩ đại của nhân dân ta trong thời đại Hồ Chí Minh, một biểu tượng sáng ngời của chủ nghĩa anh hùng cách mạng của trí thông minh và lòng dũng cảm.

Trần Xuân Kình - Hoàng Thước

tin mới

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

(Baonghean.vn) - Lễ hội Đền Cờn năm 2024 có nhiều hoạt động, trò chơi dân gian, nhưng đặc sắc nhất là tục chạy ói với màn rước kiệu, tung kiệu bay trên biển. Tục chạy ói thường được tổ chức vào sáng ngày 21 tháng Giêng Âm lịch hàng năm, là nghi lễ quan trọng với ngư dân vùng biển.

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

(Baonghean.vn) - Nằm ở ngã ba sông, nơi hợp lưu của dòng Nậm Nơn và Nậm Mộ để hình thành nên dòng sông Cả kỳ vĩ bồi đắp cho vùng hạ du, đền Vạn - Cửa Rào được xem là ngôi đền linh thiêng nhất miền Tây xứ Nghệ. Sáng 1/3 (20 tháng Giêng), người dân muôn phương đã nô nức dự Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào.

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

(Baonghean.vn) - Hang Bua là thắng cảnh tự nhiên nằm trong dãy núi đá vôi “Phà Én” thuộc xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, cách thành phố Vinh 170km về phía Tây Bắc. Lễ hội Hang Bua là một trong những lễ hội lớn nhất của đồng bào các dân tộc của huyện nói riêng và vùng Tây Bắc Nghệ An nói chung.

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

(Baonghean.vn) - Gìn giữ và nuôi dưỡng tình yêu văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ là việc được các cấp ngành cùng đồng bào vùng Tây Bắc Nghệ An chú trọng. Ở làng Mo Mới, xã Nghĩa Xuân (Quỳ Hợp), bà con dân tộc Thổ tích cực sưu tầm, trao truyền những làn điệu dân ca, dân vũ cho thế hệ trẻ.

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

(Baonghean.vn) - Là thế hệ thứ 3 trong gia đình người Mông gắn bó với nghề rèn truyền thống, ông Và Tông Dê (Tương Dương) ngày ngày thổi lửa làm ra không biết bao nhiêu dụng cụ lao động cho bà con. Lò rèn không chỉ nuôi sống gia đình ông mà còn là nơi lưu giữ nghề truyền thống của đồng bào Mông.

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

(Baonghean.vn) - Mỗi dịp Tết đến, Xuân về, lên các bản làng vùng cao, đặc biệt là đến các bản có đồng bào Mông sinh sống, nhiều khách du lịch rất ấn tượng bởi sắc màu trên những bộ trang phục của người phụ nữ, dường như thấy được sắc Xuân trong đó...

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu), người dân nơi đây vẫn lưu giữ một bộ trang phục của người Thái cổ. Với những họa tiết, hoa văn được thêu một cách tỉ mỉ, kỳ công, bộ trang phục sau hơn 100 năm vẫn giữ được vẹn nguyên giá trị vốn có.

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

(Baonghean.vn) - Qua một thời gian dài khai thác tận diệt, nguồn cá mát dần cạn kiệt. Trước thực trạng đó, năm 2023, chính quyền xã Diên Lãm (Quỳ Châu) đã ban hành đề án “Bảo tồn và phát triển nguồn lợi cá mát Nặm Cướm”…

Ngõ phố thắm tình dân

Ngõ phố thắm tình dân

(Baonghean.vn) - Các ngõ phố được trang hoàng sạch, đẹp để đón Tết nguyên đán Giáp Thìn 2024. Rất nhiều công trình, phần việc in dấu tình đoàn kết của các hộ dân. Điều đó càng tô thắm thêm tình dân trên mỗi ngõ phố ở thành Vinh. 

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

(Baonghean.vn) - Mắc chứng teo cơ tủy sống từ nhỏ, chị Nguyễn Thị Vân (SN 1986), quê Nghi Lộc, được biết đến là một nhân vật có tầm ảnh hưởng tới xã hội, nhất là trong cộng đồng người khuyết tật. Trò chuyện với phóng viên Báo Nghệ An, chị tự hào nhận mình có những “cá tính” đặc trưng rất Nghệ.

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

(Baonghean.vn) - "Tớ dày" là cách gọi của đồng bào Mông về loài hoa anh đào. Những ngày này các bản làng ở xã Mường Típ, huyện rẻo cao Kỳ Sơn rực sắc "tớ dày". Bất cứ ai cũng trở nên bồi hồi xao xuyến trước loài hoa tuyệt đẹp này.

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

(Baonghean.vn) - Gắn bó với nghề đan lưới lồng bè, những người làm nghề ở Trung Sơn (xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc) luôn trăn trở nâng cao tay nghề. Mỗi đường đan, nút thắt là cả sự tỉ mẩn gửi vào đó sự bền chắc của sản phẩm, giúp người nuôi trồng thuỷ sản thêm bội thu…

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến, xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu có một phòng trưng bày rất đặc biệt mang tên Pỉ Noọng. Đây là không gian trưng bày vật dụng truyền thống của các dân tộc thiểu số như Thái, Mông, Dao, Tày… do bà Sầm Thị Bích dày công sưu tầm từ những năm 1990 cho đến nay.

Du lịch

Khát vọng phát triển du lịch miền Tây

(Baonghean.vn) - Miền Tây Nghệ An tiếp tục được quan tâm định hướng phát triển du lịch với các chương trình, dự án nhằm mang lại thu nhập và nâng cao mức sống cho người dân theo tinh thần Nghị quyết số 39 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Xem người Mông Nghệ An làm bánh đặc sản 'lua dúa'

Xem người Mông Nghệ An làm bánh đặc sản 'lua dúa'

(Baonghean.vn) - Ngày Tết càng đến gần cũng là dịp người Mông ở Nghệ An bắt đầu vào mùa làm bánh "lua dúa". Những chiếc bánh dẻo của cộng đồng này chủ yếu dùng để ăn trong gia đình và cũng là vật phẩm không thể thiếu trong lễ cúng của một số dòng họ.