Những thách thức đối ngoại khiến Tổng thống mới đắc cử Mỹ 'lừng khừng'

Theo Hoàng Phạm (vov.vn)

Theo dõi Báo Nghệ An trên Google News
Ông Biden có ý định gia hạn Hiệp ước START mới trong khi vẫn muốn trừng phạt Mowcow vì các cuộc tấn công mạng. Ông cũng có kế hoạch đưa Mỹ trở lại thỏa thuận hạt nhân nhưng cũng muốn hạn chế chương trình tên lửa của Iran.

Chính quyền mới của Tổng thống đắc cử Joe Biden sẽ nhanh chóng khôi phục các cuộc đàm phán về Hiệp ước vũ khí hạt nhân quan trọng với Nga, nhưng sẽ vẫn tìm cách buộc Tổng thống Nga phải trả giá về các cuộc tấn công mạng nhằm vào mạng lưới của Chính phủ Mỹ mà Washington cáo buộc Moscow thực hiện.

Ông Joe Biden và ông Vladimir Putin. Ảnh: The Bell
Ông Joe Biden và ông Vladimir Putin. Ảnh: The Bell

Trả lời phỏng vấn CNN, ông Jake Sullivan, người được Tổng thống đắc cử Biden lựa chọn làm cố vấn an ninh quốc gia trong chính quyền sắp tới, cũng cho biết ngay khi Iran trở lại tuân thủ thỏa thuận hạt nhân Iran – thỏa thuận mà chính ông đã giúp đàm phán dưới thời Tổng thống Barack Obama – sẽ có một cuộc đàm phán ngay sau đó về năng lực tên lửa của nước này.

“Trong cuộc đàm phán quy mô rộng đó, chúng tôi có thể đảm bảo những hạn chế đối với công nghệ tên lửa đạn đạo của Iran. Đó là những gì chúng tôi có ý định theo đuổi thông qua ngoại giao”, ông Sullivan nói.

Ông Sullivan không đề cập việc vấn đề tên lửa không được nêu trong thỏa thuận hạt nhân đã ký trước đây vì Iran từ chối cam kết hạn chế phát triển và thử nghiệm tên lửa. Để thu hẹp bất đồng, Liên hợp quốc đã thông qua một nghị quyết kêu gọi Iran kiềm chế, trong khi đó, Tehran nói rằng nghị quyết này không mang tính ràng buộc và đã phớt lờ nghị quyết.

Gia hạn START mới - phép thử trong những ngày cầm quyền đầu tiên

Các tuyên bố trên của ông Sullivan cho thấy chính quyền mới ở Mỹ sẽ nhanh chóng giải quyết 2 vấn đề kiểm soát vũ khí phức tạp, cho dù ông Biden cũng phải tìm cách đối phó với đại dịch Covid-19 và cú sốc kinh tế do đại dịch này gây ra ở trong nước.

Tuy nhiên, vấn đề đầu tiên - việc gia hạn Hiệp ước START mới, sẽ phức tạp hơn vì ông Biden từng tuyên bố sẽ buộc Nga phải trả giá về vụ tấn công mạng nhằm vào hơn 250 mạng lưới chính phủ và tư nhân của Mỹ.

Ông Biden nói rằng, sau khi các cơ quan chức năng chính thức xác nhận ai là người phải chịu trách nhiệm về vụ tấn công, “Mỹ sẽ đáp trả, có thể là đáp trả tương xứng”.

Điều đó đồng nghĩa với việc Mỹ sẽ tiếp tục trừng phạt Nga trong khi vẫn đảm bảo hiệp ước START mới sẽ không sụp đổ và dẫn tới một cuộc chạy đua vũ trang mới.

Ông Sullivan cũng cho rằng, việc kiểm soát vũ khí là một trong số ít các lĩnh vực mà Nga và chính quyền mới của Mỹ có thể hợp tác. Việc gia hạn hiệp ước - động thái không cần Thượng viện phê duyệt, sẽ là phép thử đầu tiên cho thấy mối hợp tác này có khả thi hay không.

Tổng thống Donald Trump, người đã rút nước Mỹ khỏi một số hiệp ước khác với Nga trong 4 năm qua, ban đầu khẳng định rằng Trung Quốc cũng phải là một bên trong thỏa thuận này nếu không Mỹ sẽ không gia hạn khi hiệp ước hết hạn vào ngày 5/2 tới.

Ông Trump sau đó không còn nhắc tới yêu cầu này. Tuy nhiên, trong những tuần trước cuộc bầu cử tổng thống 2020, các cuộc đàm phán về việc gia hạn thỏa thuận đã bị “mất đà”, có thể do những yêu cầu mới từ phía Mỹ, hoặc do phía Nga nhận định rằng ông Trump nhiều khả năng sẽ thất cử.

“Chúng tôi sẽ phải tìm cách gia hạn hiệp ước vì lợi ích của Mỹ”, ông Sullivan nói.

Các quan chức trong nhóm chuyển giao cho biết, hiện chưa có các cuộc thảo luận nào giữa các đại diện của ông Biden với phía Nga về hiệp ước này.

Các cuộc đối thoại 4 năm trước giữa Đại sứ Nga tại Mỹ và ông Michael Flynn – cố vấn an ninh quốc gia đầu tiên của ông Trump đã dẫn tới các cuộc điều tra về việc chính phủ của ông thỏa thuận với Nga.

Nhóm của ông Biden cho biết, họ rất thận trọng và tránh liên lạc với giới chức nước ngoài về bất cứ vấn đề quan trọng nào cho tới buổi trưa ngày 20/1 – thời điểm ông Biden tuyên thệ và chính thức trở thành Tổng thống thứ 46 của nước Mỹ.

Mỹ muốn trở lại thỏa thuận hạt nhân, Iran liệu có chấp nhận?

Ý tưởng hướng tới một thỏa thuận riêng biệt với Iran về vấn đề tên lửa không phải là mới, nhưng chính quyền của Tổng thống Trump không có động thái nào liên quan đến vấn đề này kể từ sau khi rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân hồi giữa năm 2018.

Trong một bài viết trên Foreign Policy hồi tháng 5/2020, ông Sullivan và ông Daniel Benaim - người từng là cố vấn về Trung Đông của ông Joe Biden khi ông là Phó Tổng thống, cho rằng nước Mỹ dưới thời của một tổng thống mới “sẽ ngay lập tức tái thiết lập các kênh ngoại giao về vấn đề hạt nhân với Iran và cứu vãn thỏa thuận đã ký năm 2015 chừng nào có thể”. Sau đó, Mỹ sẽ hợp tác với các đồng minh cũng như Iran để “đàm phán về một thỏa thuận tiếp sau đó”.

Bất cứ nỗ lực nào nhằm khôi phục thỏa thuận hạt nhân Iran cũng chắc chắn sẽ dấy lên tranh cãi với đảng Cộng hòa, những người vốn cho rằng ông Biden tham gia vào một thỏa thuận tồi và không có lợi cho nước Mỹ. Tuy nhiên, thỏa thuận hạt nhân với Iran là một thỏa thuận hành pháp. Tổng thống Trump đã hủy bỏ thỏa thuận này bằng một tuyên bố hành pháp và việc khôi phục cũng có thể thực hiện bằng một sắc lệnh hành pháp.

Câu hỏi mấu chốt là liệu Iran có sẵn sàng trở lại thỏa thuận cũ hay không. Ở Iran, nhiều người cho rằng Mỹ không bao giờ có ý định để Tehran được hưởng lợi về kinh tế. Trong khi đó, Iran cũng chuẩn bị bước vào một cuộc bầu cử tổng thống, trong đó quan chức Không quân của Lực lượng Vệ binh cách mạng Iran (IRGC), vốn có quan điểm cứng rắn với Mỹ, đang là một trong những ứng cử viên hàng đầu.

Việc trở lại với những hạn chế của thỏa thuận hiện có, mà không nhận được “sự đền bù” nào từ Mỹ vì quyết định tái áp đặt trừng phạt của ông Trump, có thể sẽ bất khả thi về mặt chính trị trước cuộc bầu cử ở Iran.

Khi được hỏi về lý do thỏa thuận 2015 không giúp xoa dịu căng thẳng cũng như tạo nên các mối hợp tác mới với Iran, ông Sullivan bác bỏ ý tưởng cho rằng chính quyền Obama đã kỳ vọng quá nhiều điều vượt xa hơn cả việc hạn chế chương trình hạt nhân Iran.

Tuy nhiên, đó là ván cược của ông Obama vào năm 2015, rằng nếu vấn đề hạt nhân không còn bàn cãi và Iran có nhà lãnh đạo mới, thì một thỏa thuận rộng lớn hơn có thể đạt được.

“Rõ ràng, điều đó đã không thành hiện thực”, ông Sullivan nói.

Tin mới

Toàn đội đặt mục tiêu: thi đấu hết sức mình, cố gắng từng trận đấu, càng lọt sâu vào giải thì càng tốt. Ảnh: Đình Tuyên

Đội bóng đá Nhi đồng Nghi Lộc đặt mục tiêu thi đấu hết mình, cố gắng từng trận đấu

(Baonghean.vn) - Sức mạnh của đội năm nay chỉ ở mức trung bình, không có nhiều cá nhân thật sự nổi trội. Chính vì vậy, tham gia giải năm nay, đội không đặt nặng thành tích mà vào giải với tâm thế thoải mái, thi đấu hết sức mình, cố gắng từng trận, càng lọt sâu vào giải thì càng tốt.
Công Phương 'nổ súng', U17 Việt Nam dẫn 3 bàn vẫn bị đối thủ của Nhật Bản gỡ hoà; Messi chọn bến đỗ nào sau khi rời PSG?

Công Phương 'nổ súng', U17 Việt Nam dẫn 3 bàn vẫn bị đối thủ của Nhật Bản gỡ hoà; Messi chọn bến đỗ nào sau khi rời PSG?

(Baonghean.vn) - Công Phương lại đóng góp 1 bàn thắng và U17 Việt Nam đã dẫn trước đối thủ 3 bàn;  Việc Lionel Messi rời PSG đã được xác nhận, và cuộc chiến tranh giành chữ ký của siêu sao người Argentina giờ đã bắt đầu... Đó là những thông tin thể thao nổi bật trong 24h qua.
8.5

Nam sinh lớp 9 trường làng chia sẻ bí quyết đạt IELTS 8.5

(Baonghean.vn) - Tại sao không làm được bài thi học sinh giỏi lại phải khóc, tại sao lại tự tạo áp lực cho mình ở các kỳ thi - Nguyễn Quốc Tuấn Kiệt đã từng đặt câu hỏi như vậy trước các kỳ thi. Nam sinh này cũng chưa bao giờ nghĩ thi IELTS để làm “tấm vé” vào trường chuyên.
Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 1/6

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 1/6

(Baonghean.vn) - Tập trung tháo gỡ điểm nghẽn giải phóng mặt bằng tại các công trình, dự án trọng điểm; Chương trình "Tự hào cờ Tổ quốc' trao tặng quà tại Nghệ An; Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh tổ chức Lễ tuyên thệ chiến sĩ mới năm 2023... là những nội dung chính trong ngày 1/6.
Lực lượng kiểm ngư và đại diện địa phương ven biển tuyên truyền 1 chủ tàu cá vi phạm

Cuối năm 2023 phải gỡ được thẻ vàng EC

(Baonghean.vn) - Chiều 01/6, Ban chỉ đạo Quốc gia về chống đánh bắt thủy sản bất hợp pháp, không quy định và không báo cáo (gọi tắt là IUU) tổ chức cuộc họp trực tuyến với các bộ ngành và địa phương lần thứ VII về tiếp tục tăng cường các giải pháp xử lý vi phạm IUU.
Giá gas giảm mạnh

Giá gas giảm mạnh

Giá gas bán lẻ trong nước từ hôm nay (1/6) giảm tới 33.640 - 35.500 đồng/bình 12kg. Nguyên nhân khiến giá gas trong nước giảm mạnh là do giá gas thế giới hạ nhanh.
Lo cắt điện, người dân Nghệ An sắm quạt tích điện

Lo cắt điện, người dân Nghệ An sắm quạt tích điện

(Baonghean.vn) - Theo dự báo, Nghệ An đang bước vào những ngày nắng nóng đỉnh điểm kéo dài, trong khi đó, công suất điện thiếu hụt trầm trọng buộc ngành điện lực phải cắt điện luân phiên để giảm tải… Để ứng phó tình trạng này, người dân đã chọn giải pháp mua các thiết bị tích điện để dùng thay thế.
Chương trình 'Tự hào cờ Tổ quốc' trao tặng quà tại Nghệ An

Chương trình 'Tự hào cờ Tổ quốc' trao tặng quà tại Nghệ An

(Baonghean.vn) - Sáng 1/6, tại huyện Nam Đàn, chương trình "Tự hào cờ Tổ quốc" của Báo Người Lao Động trao tặng cờ Tổ quốc cho Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Nghệ An, tặng 150 triệu đồng cho Hội Khuyến học tỉnh và trao 100 suất học bổng hỗ trợ học sinh nghèo hiếu học huyện Nam Đàn.