Phan Mạnh Quỳnh - người nhà quê Nghệ An viết nhạc

Hơn một năm nay, Phan Mạnh Quỳnh hạn chế xuất hiện ở các sân khấu ca nhạc. Nghệ sĩ tâm sự việc đi hát giúp anh "hái ra tiền" nhưng làm mai một sự sáng tạo. Anh dành thời gian ở quê nhà, tập trung tìm tòi, viết nhạc. Dù ít biểu diễn, anh hài lòng khi những đứa con tinh thần được đồng nghiệp lựa chọn, vang lên ở nhiều chương trình lớn, nhỏ.

Ca khúc Huyền thoại của anh vừa được đề cử giải Cống hiến, hạng mục "Bài hát của năm". Tác phẩm mang phong cách sáng tác đặc trưng của Phan Mạnh Quỳnh. Trong đó, hình ảnh đặc trưng của làng quê Việt Nam hiện lên qua lối kể chuyện hồi tưởng và đan xen chút ma mị. Ban tổ chức giải nhận xét: "Nhạc phẩm mang giai điệu cá tính, da diết, khắc khoải. Bài hát có bút pháp cao tay khi chắt lọc ý thơ của Hàn Mặc Tử để diễn tả nhiều hình ảnh, trạng thái tình cảm một cách hiệu quả".

Còn nhạc sĩ cho rằng: "Tôi thấy may mắn vì lớn lên ở nông thôn. Nhờ vậy, tôi có những trải nghiệm, sáng tác chân thật mà nhiều người không có". Phan Mạnh Quỳnh nhiều lần tự gọi mình là "trai quê". Chất giọng lơ lớ, cách nói chuyện mộc mạc của anh gây thiện cảm với khán giả. Anh cũng từng tâm sự "khi mới nổi tiếng, phải tập đi, đứng thẳng để dáng dấp bớt quê mùa".

Sinh năm 1990 trong gia đình có năm người con ở Diễn Châu, Nghệ An, Mạnh Quỳnh sớm bộc lộ năng khiếu âm nhạc. Lúc nhỏ, anh học nhạc lý ở nhà thờ. Từ lớp chín, anh tập tành sáng tác. Nơi ấy con tìm về - sáng tác đầu tay - ra đời khi anh 18 tuổi. Học hết cấp ba, anh đỗ Đại học Công nghiệp TP HCM. Tuy nhiên, vì quá đam mê âm nhạc, anh bỏ dở việc học, tự tìm tòi thu âm, thực hiện những bản nhạc đầu tiên và tải lên mạng.

Từ năm 2009 đến 2014, Phan Mạnh Quỳnh là tác giả nhiều ca khúc hit như Người yêu cũ (Khởi My), Mình từng yêu nhau (Miu Lê), Anh thế giới và em (Hương Tràm)... Thế nhưng chừng ấy chưa đủ để anh bật lên, tạo dựng tên tuổi trong làng nhạc. Năm 2014, anh từng có ý định bỏ nghề, rời TP HCM về quê tìm một công việc ổn định. Thời gian này, anh tụ tập bạn bè, dự vô số đám cưới ở quê. Vợ người ta ra đời từ đó. Năm 2015, ca khúc lan tỏa mạnh mẽ trên mạng xã hội, đạt hơn 100 triệu lượt xem trên Youtube, được Táo quân 2016 nhắc đến.

Thành công của Vợ người ta ám ảnh Phan Mạnh Quỳnh. "Ca khúc mang tính ngẫu hứng, vui vẻ nên hoàn toàn chệch hướng với mong muốn viết các bài hát ý nghĩa của tôi. Nhiều người áp đặt tôi viết nhạc 'kém sang', không thể làm gì mới mẻ. Tôi muốn mọi người dần quên đi ca khúc đó để đến với những tác phẩm mới", anh tâm sự.

"Sing my song 2017" và hành trình thoát bóng "Vợ người ta"

Phan Mạnh Quỳnh muốn thể hiện khả năng sáng tác nên tham gia gameshow dành cho người viết nhạc. Ngay tập ra mắt, với ca khúc Con tim tan vỡ, anh được nhạc sĩ Đức Trí nhận xét là "đối thủ đáng gườm, biết cách tạo hit". Tuy nhiên, Giáng Son cho rằng bài hát vẫn phảng phất hơi hướng Vợ người ta.

Càng đi sâu, Phan Mạnh Quỳnh càng thể hiện nỗ lực đổi mới. Với ca khúc Hồi ức - viết về một buổi sớm đầu năm đi tảo mộ - anh được đánh giá cao. Lê Minh Sơn cho rằng Phan Mạnh Quỳnh dám làm mới bản thân. Giáng Son khẳng định Hồi ức sâu sắc, giúp anh tiến rất xa so với những ca khúc trước đây. Ở đêm chung kết, với Có chàng trai viết lên cây, nói về những kỷ niệm với người yêu thời thơ ấu, anh cũng dành được nhiều lời khen từ hội đồng chuyên môn. Bài hát sau đó được Hà Anh Tuấn hát lại và Lam Trường chọn cho học trò trong The Voice 2018.

Sau cuộc thi, anh giới thiệu ca khúc Nước ngoài, nói về tâm trạng của những người con xa xứ, được Phan Mạnh Quỳnh lấy cảm hứng từ việc nhiều người dân quê anh đi xuất khẩu lao động, mong có cuộc sống sung túc hơn. Anh cũng đóng góp vào tiếng vang của album Tâm 9 (Mỹ Tâm) với hai hit - Chuyện buồn, Anh chưa từng biết. Gần đây, nhạc sĩ thành công khi viết nhạc phim Chị trợ lý của anh và Người bất tử.

Hà Anh Tuấn thừa nhận ban đầu anh "không mê nổi" nhạc Phan Mạnh Quỳnh nhưng sau đó "càng nghe càng ngấm". Ca sĩ ưu ái gọi đàn em là "viên ngọc quý". Mỹ Tâm nói cô trân trọng tài năng, cá tính âm nhạc của Phan Mạnh Quỳnh.

Phan Mạnh Quỳnh trải lòng: "Hồi mới vào nghề tôi viết nhạc thị trường rất nhiều, kiếm được tiền, nổi tiếng nhưng không thấy hạnh phúc vì có nhiều luồng ý kiến trái chiều. Mọi người không công nhận khả năng của tôi. Mục tiêu mà tôi đặt ra trong năm 2018 đã đạt được. Đó là được anh em trong giới đánh giá cao, khán giả yêu thích".

Nhạc sĩ bày tỏ ngưỡng mộ các tượng đài như Trịnh Công Sơn, Trần Tiến, Dương Thụ, học tập từ họ cách viết nhạc giàu hình ảnh, tựa như một thước phim. Dù thuộc thế hệ 9x, anh thích hoài niệm, hồi tưởng. Hai chủ đề lớn trong sáng tác của Phan Mạnh Quỳnh là cộng đồng và làng quê.

"Từ nhỏ đến nay, tôi đã chứng kiến nhiều câu chuyện của người dân quê và muốn kể lại cho thế hệ sau bằng âm nhạc. Tôi sống chậm rãi, làm tất cả một cách từ từ, không vội vàng", nhạc sĩ nói.