Về Châu Phong

(Baonghean) - Con đường nhựa độc đạo từ Thị trấn Tân Lạc đến Châu Phong (huyện Quỳ Châu) dài trên 20 km và chỉ rộng chừng 3m. Đường sá đi lại khó khăn, hiểm trở nên phải 4-5 ngày mới có một chuyến ô tô chở hàng ngược rừng về với Châu Phong. Nguồn thực phẩm tươi hàng ngày chủ yếu tự túc hoặc được các lái buôn nhỏ tận Thái Hòa, Nghĩa Đàn, Quỳ Hợp, Thị trấn Tân Lạc thồ về bán rải rác dọc đường.
 
Đường vào Châu Phong mùa này hiểm trở, một bên vực sâu, một bên núi cao, chỉ cần một trận mưa là đất đá có thể đổ xuống bất cứ lúc nào, chia cắt đường đi. Mới đầu mùa mưa nhưng nhiều đoạn đường đã bị nước từ trên núi xói trơ chân đá, lô nhô, lổm nhổm. Anh Hùng, công tác tại UBMTTQ huyện Quỳ Châu chở tôi trên chiếc Sirius mới cóong. Đường lên dốc Bù Xen xe chạy rì rì như nhích từng bước một. Mười cây số đường nhựa chúng tôi cũng phải “bò” mất gần 1 tiếng đồng hồ mới lên tới đỉnh dốc. Đồng bào dân tộc Thái gọi đỉnh dốc Bù Xen là đén pha, có nghĩa là cổng trời. Theo lời giới thiệu của anh bạn đường, đây là điểm cao nhất tại Quỳ Châu, khoảng 200m so với mực nước biển, nơi giao nhau, gần nhất giữa trời và đất, mây sát đầu người, khí hậu mát mẻ, 10 giờ trưa nhưng trời có sương mù, mưa bụi bay bay ướt áo. Lên đến cổng trời, tôi cứ tưởng mình đang lạc vào một thế giới hoàn toàn khác lạ, một Sa Pa thu nhỏ của vùng đất xứ Nghệ.
 
Xe bắt đầu chạy xuống, anh bạn đường vặn chìa khóa tắt máy, đưa xe về số “mo”, thả trôi hoàn toàn tự do, chỉ dùng phanh chân, phanh tay để hạn chế tốc độ. Xuống được một nửa bên kia dốc Bù Xen, chúng tôi gặp một vụ va quệt xe. Anh bạn đường bảo: “Chuyện thường ngày ở huyện thôi, đường quanh co, dốc lên, dốc xuống, khuất tầm nhìn… nhưng mà cũng chỉ là những vụ va quệt nhẹ thôi, vì không lái xe nào mạo hiểm chạy nhanh. Va chạm mạnh là “tỏm” xuống vực sâu như chơi”.
 
Xuống lưng chừng dốc trời lại nắng nóng, nhưng cái nắng ở thung lũng Châu Phong nhẹ, không rát da cháy thịt như những vùng khác. Khe Pùng ngày càng hiện rõ trước mắt chúng tôi. Những bản làng bên khe suối, những rừng cọ xanh mướt tạo cảm giác người dân nơi đây bốn bề được bao bọc, che chở bởi núi rừng, sông nước bao la. Dòng khe Pùng xuất phát từ trong lòng cổng trời, chảy vào phía thung lũng Châu Phong, gặp khe suối từ Châu Hoàn, Diên Lãm, chảy ra phía Thị trấn Tân Lạc nhập vào dòng sông Hiếu. Các dòng suối nơi đây bao bọc, thân thiết với trên 11 nghìn người dân thuộc 35 bản làng đồng bào dân tộc Thái từ bao đời nay. Dòng suối hiền hòa, mát trong cho đồng bào nước tưới vào mùa hè, cho cá ăn hàng ngày, cho dòng điện phát sáng nhưng cũng không kém phần hung giữ trong mùa nước lũ. Nước khe lạnh nên năm nào mưa nhiều, nhiệt độ xuống thấp, đồng bào Thái Nơi đây thường mất mùa, nhưng khi nắng nhiều, nguồn nước ở đây lại có vai trò lớn giúp đồng bào được mùa. Cuộc sống người dân nơi đây còn thiếu thốn đủ bề, những nhu cầu thiết yếu nhất vẫn chưa được đáp ứng. Thấy chúng tôi mồ hôi nhễ nhại, ngồi phệt xuống ghế, vẻ mệt mỏi, một chủ quán nước bên đường, giọng Bắc thanh minh: “Chú thông cảm, nắng nóng nhưng chị không bật quạt được, điện chỉ đủ để thắp sáng một bóng đèn. Ti vi mua về mà có bao giờ xem được đâu!?”.
 
Dù năm nay hạn hán nhưng Châu Phong nằm bên nguồn nước dồi dào của khe Pùng nên vẫn được mùa. Bà con đã thu hoạch hết lúa nương, lúa rẫy và cả lúa nước, cánh đồng trơ gốc rạ vàng, trên đường chỉ sót lại vài cọng rơm vàng, mùi lúa mới từ trong bồ vẫn tỏa mùi thơm dễ chịu. Anh Lương Văn Năm - Phó Chủ tịch UBND xã Châu Phong, một cán bộ trẻ vừa được huyện tăng cường về đây cho biết: “Đời sống nhân dân ở Châu Phong và các xã Châu Hoàn, Diên Lãm nhìn chung còn nhiều vất vả. Đồng bào cũng quen với cách thức, kỹ thuật canh tác lúa nước rồi nhưng đặc điểm khí hậu ở đây chỉ thích hợp với các giống lúa địa phương, chất lượng thơm ngon nhưng năng suất thấp. Tuy vậy, năm nay được mùa, năng  suất ước đạt 45-50 tạ/ha. Người dân sản xuất lúa chỉ đủ ăn thôi, còn kinh tế gần như phụ thuộc hoàn toàn vào chăn nuôi đại gia súc. 95% người dân ở đây chăn nuôi trâu, bò, dê…”. Anh Năm cũng hồ hởi thông báo, sắp tới đây, Nhà nước sẽ đầu tư trên 40 tỷ đồng để kéo đường dây điện lưới từ Quỳ Hợp về 3 xã vùng sâu này. Điện về, đồng bào sẽ từng bước phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống…
 
Sau bữa cơm trưa, chúng tôi chia tay Châu Phong vội vã bởi cơn mưa chiềuđặc trưng của vùng miền núi này sắp kéo tới. Đến Châu Phong, được hai lần đi qua Cổng Trời đã cho tôi những trải nghiệm thực sự thú vị. Cuộc sống của người dân nơi đây dẫu còn nhiều khó khăn nhưng trong họ luôn ánh lên tinh thần lạc quan vào một ngày mai…

Võ Văn Dũng

tin mới

Lê rừng

Xã vùng cao Kỳ Sơn vào mùa thu hoạch lê rừng

(Baonghean.vn) - Những ngày này, nhiều hộ dân ở xã Tây Sơn (huyện Kỳ Sơn) đang vào mùa thu hái mắc coọc (lê rừng). Đây là một loại cây ăn quả đặc trưng của đồng bào người Mông nên rất được người mua ưa chuộng.

Lãnh đạo tỉnh Nghệ An dự Lễ khánh thành cầu dân sinh ở bản biên giới

Lãnh đạo tỉnh Nghệ An dự Lễ khánh thành cầu dân sinh ở bản biên giới

(Baonghean.vn) - Sáng 14/7, đồng chí Hoàng Nghĩa Hiếu - Phó Bí thư Tỉnh ủy tới dự Lễ khánh thành cầu dân sinh bản Phà Mựt và khởi công cầu dân sinh bản Nhôn Mai, xã Nhôn Mai, huyện Tương Dương. Đây là các công trình do lực lượng Bộ đội Biên phòng Nghệ An kêu gọi, xây dựng hỗ trợ người dân vùng biên.

Niềm vui của 35 hộ đồng bào Đan Lai ở Con Cuông

Niềm vui của 35 hộ đồng bào Đan Lai ở Con Cuông

(Baonghean.vn) - Giữa những ngày nắng gắt, 35 hộ đồng bào Đan Lai ở bản Bá Hạ, xã Thạch Ngàn, huyện Con Cuông bất ngờ đón niềm vui khi được nhận quà tặng từ đoàn công tác chính quyền các cấp và tấm lòng hảo tâm của Nhóm thiện nguyện Niềm tin.

Nghề 'bế' gừng thuê ở Na Ngoi

Nghề 'bế' gừng thuê ở Na Ngoi

(Baonghean.vn) - Gừng là một trong những loại cây trồng chủ lực ở Na Ngoi (Kỳ Sơn). Trong mùa thu hoạch gừng, lao động trên địa bàn chủ yếu đi làm ăn xa, nhiều hộ đồng bào Mông đã thuê người Thái, Khơ Mú ở các địa bàn lân cận để "bế" (thồ - PV) gừng từ nương rẫy, vận chuyển về bãi tập kết.

Hội Nguyên – điểm du lịch mới ở miền Tây Nghệ An

Hội Nguyên – điểm du lịch mới ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) -  Được đưa vào khai thác từ năm 2022, điểm du lịch Hội Nguyên ở xã Yên Thắng, huyện Tương Dương có sức hút đối với nhiều người. Về đây, du khách được hòa mình vào sông nước, núi rừng và có được những giờ phút thư giãn, trải nghiệm thú vị.
Hơ-Mông (H’mông), Mông, Mèo: Đọc, viết sao cho đúng?

Hơ-Mông (H’mông), Mông, Mèo: Đọc, viết sao cho đúng?

(Baonghean.vn) -  Là tộc người đã định cư ở Việt Nam hơn 400 năm, với số dân gần 1,4 triệu người, đông thứ 8 trong các dân tộc ở Việt Nam, nhưng tộc danh của người Mông vẫn chưa được công chúng hiểu và đọc , viết cho đúng. Ở Việt Nam, người Mông thường được gọi là “Hơ-Mông” hoặc “Mèo” ; còn trên các văn bản viết, người ta có khi viết “H’mông”, HMông, có khi lại viết Mông, Mèo. Như vậy, đâu mới là cái tên đúng nhất về dân tộc này và vì sao lại có những cách gọi , đọc, viết khác nhau như vậy? Bài viết dưới đây của một người Mông giải thích rõ về điều này.
Mùa nước đổ dưới chân Puxailaileng

Mùa nước đổ dưới chân Puxailaileng

(Baonghean.vn) - Thời điểm này đang vào mùa nước đổ ở Puxailaileng. Bà con bước vào vụ sản xuất mới trên những thửa ruộng bậc thang. Cuộc sống, sinh hoạt và cảnh sắc dưới “nóc nhà” miền Tây xứ Nghệ hiện lên như tranh vẽ, làm xao xuyến bất cứ ai khi ghé thăm.
ff

'Trốn nắng' ở vùng sinh thái Con Cuông

(Baonghean.vn) - Dòng sông Giăng xanh mát, thác nước Khe Kèm như mát xa vào thân người tắm ở giữa vùng rừng Con Cuông (Nghệ An) là những điểm đến lý thú để du khách "trốn nắng" hiệu quả trong mùa Hè. Đến đây du khách còn được thưởng thức nhiều món ăn đặc sắc do đồng bào chế biến và hòa mình vào tiếng khèn, khắc luống cùng điệu múa sạp sôi động.
Động lực mới phát triển miền Tây

Động lực mới phát triển miền Tây Nghệ An

(Baonghean) - Động lực mới với chính quyền và người dân nơi miền Tây Nghệ An khi Quốc hội phê duyệt Nghị quyết về “Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030” và Chính phủ cũng đã ban hành nghị quyết triển khai thực hiện.
Món rêu đá ngày Tết

Hấp dẫn, thơm ngon món mọc rêu đáy sông gói lá chuối ngày Tết

(Baonghean) - Từ nhiều đời nay, rêu đá ở dưới đáy các sông, suối trên thượng nguồn sông Lam được người dân miền núi xứ Nghệ xem như một loại thực phẩm phục vụ đời sống hằng ngày. Đặc biệt đối với đồng bào người Thái, rêu đá còn được dùng để chế biến ra nhiều món ăn truyền thống, ngon và đặc sắc trong dịp lễ, Tết.
Người có uy tín vùng đồng bào DTTS.

Tuyên dương 200 người có uy tín tiêu biểu vùng đồng bào DTTS ở Nghệ An

(Baonghean.vn) - Những người có uy tín trong đồng bào các dân tộc thiểu số đã phát huy vai trò tích cực, có nhiều đóng góp cho công cuộc xây dựng hệ thống chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng của tỉnh nói chung và các huyện miền núi nói riêng. Họ chính là cầu nối giữa Đảng, chính quyền với đồng bào các DTTS, nhân dân vùng miền núi.
ảnh đại diện ý kiến

Những thủ lĩnh nơi bản làng miền Tây xứ Nghệ

(Baonghean.vn) - Người có uy tín vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) luôn tiên phong, đi đầu trong việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; tuyên truyền, vận động đồng bào áp dụng các tiến bộ KHKT vào sản xuất, chăn nuôi; giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc. Về dự Hội nghị tuyên dương người có uy tín tiêu biểu trong vùng đồng bào DTTS tỉnh Nghệ An lần thứ 2, năm 2019 diễn ra vào chiều 15/10, các đại biểu gửi gắm nhiều tâm nguyện từ thực tiễn.
Có không gian vừa thoáng mát, vừa yên tĩnh dường như đã tạo cảm hứng đọc sách cho các em học sinh

Dãy nhà chờ độc đáo cho giáo viên và học sinh vùng cao Nghệ An

(Baonghean.vn) - Điểm Trường Tiểu học bản Khổi, thuộc Trường Tiểu học Tam Thái (Tương Dương - Nghệ An) chỉ có 2 phòng học, không có phòng chờ cho giáo viên và phòng đọc sách cho học sinh. Phụ huynh nơi đây đã cùng nhau góp tre, nứa, lá cọ để dựng lên những nhà chờ đẹp mắt, thân thiện.
học sinh tựu trường

Những đứa trẻ người Mông ở Nghệ An rời bản, xuống núi đến trường

(Baonghean.vn) - Cuộc sống vất vả đã “cuốn” những đứa trẻ người Mông ở Tri Lễ (Quế Phong) sớm lên nương, vào rẫy... Tuy nhiên năm gần đây, nhận thức người dân được nâng lên, người Mông đã xem việc đưa trẻ xuống núi theo học là để tiếp thu kiến thức mới, góp phần nâng cao cuộc sống, xây dựng bản làng.
Trải nghiệm chợ phiên vùng cao Tương Dương với các loại rau củ độc đáo

Trải nghiệm chợ phiên vùng cao Tương Dương với các loại rau củ độc đáo

(Baonghean.vn) - Đã từ lâu người dân khắp nơi đều biết đến chợ phiên Tam Thái (Tương Dương) là phiên chợ chuyên bày bán rất nhiều loại rau, củ, quả do bà con tự trồng hoặc thu hái ở trên nương rẫy hay khe suối. Đây không chỉ là những loại nông sản "sạch" mà còn là những vị thuốc rất tốt cho sức khỏe, nên được người dân rất ưa chuộng.
Hoạt động của bộ phận một cửa tại Chi cục thuế huyện Tương Dương. Ảnh: Phương Thúy

Huyện có 5 dự án thủy điện ở Nghệ An kiến nghị trích nguồn thuế cho địa phương

(Baonghean.vn) - Trên địa bàn huyện Tương Dương (Nghệ An) hiện có 5 dự án thủy điện nhưng việc thu thuế lại không thuộc trách nhiệm của huyện. Do đó, huyện vùng cao này đề nghị có chính sách nhằm trích lại một phần kinh phí từ nguồn thu thuế các công trình thủy điện trên địa bàn cho địa phương.