Vướng mắc khi thu hồi đất thực hiện dự án xây dựng cầu Thanh Nam - Con Cuông

Đề xuất chính sách hỗ trợ đối với các hộ dân bị thu hồi đất thực hiện dự án

Có mặt tại công trình cầu Thanh Nam qua sông Lam, huyện Con Cuông vào ngày 4/7, đơn vị thi công đang thực hiện các hạng mục xây dựng. Một chiếc cầu vĩnh cửu bắc qua sông Lam tại đây đang dần hoàn thiện. Tuy nhiên, đoạn đường từ Quốc lộ 7A lên cầu và phần mố cầu phía bên thị trấn đang "án binh bất động".

Đại diện nhà thầu cho biết, đến thời điểm này, công trình đã hoàn thành được khoảng 80% khối lượng. Phần 20% khối lượng còn lại chưa hoàn thành, gồm đường lên mố cầu dài khoảng 300 m và một số hạng mục khác, do địa phương chưa giải phóng được mặt bằng nên đơn vị thi công chưa thể triển khai.

Trao đổi với phóng viên, ông Lương Đình Việt - Phó Chủ tịch UBND huyện, Chủ tịch Hội đồng giải phóng mặt bằng huyện Con Cuông cho biết: Tuyến đường lên cầu phía thị trấn Con Cuông có 42 hộ bị ảnh hưởng. Trong đó có 4 hộ dân thuộc diện nhà ở, thì 3 hộ buộc phải di dời, huyện đã bố trí đất ở nơi tái định cư mới. Riêng 38 ki ốt kinh doanh thuộc đất Nhà nước quản lý, Hội đồng giải phóng mặt bằng huyện đã tiến hành kê khai, kiểm đếm tài sản, lập hồ sơ để có phương án đền bù theo quy định.

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai bồi thường, hỗ trợ gặp nhiều vướng mắc. Do tài sản, công trình phục vụ sinh hoạt của các hộ kinh doanh gắn liền với đất của tổ chức, không phải "gắn liền với đất của hộ gia đình, cá nhân, nên không đủ điều kiện bồi thường, hỗ trợ theo quy định của Nhà nước. Cùng đó, hiện nay chưa có văn bản quy định thời gian khấu hao áp dụng đối với nhà, công trình bị thiệt hại đối với các tài sản do hộ kinh doanh xây dựng nên không xác định được giá trị của nhà, công trình bị thiệt hại.

Nếu áp dụng Thông tư số 45/2018/TT-BTC của Bộ Tài chính hướng dẫn chế độ quản lý, tính hao mòn, khấu hao tài sản cố định tại cơ quan, tổ chức, đơn vị và tài sản cố định do Nhà nước giao cho doanh nghiệp quản lý..., thời gian xây dựng công trình này đã trên 15 năm, nên khi áp dụng vào thông tư thì giá trị hiện có của nhà, công trình bị thiệt hại đều về giá trị bằng 0 và người dân không được nhận bồi thường khi bị thu hồi tài sản trên đất.

Từ những vướng mắc đó, để đảm bảo ổn định đời sống và sản xuất kinh doanh tại chợ thị trấn Con Cuông bị ảnh hưởng khi thu hồi đất, ngày 6/6/2023, UBND huyện Con Cuông đã có tờ trình gửi UBND tỉnh và các Sở: Xây dựng, Tài chính về việc báo cáo vướng mắc và đề xuất chính sách hỗ trợ khác cho phương án bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất thực hiện dự án cầu Thanh Nam qua sông Lam.

Theo đó, UBND huyện Con Cuông đề xuất hỗ trợ bồi thường tài sản trên đất cho các hộ kinh doanh: 100% giá trị xây dựng mới theo đơn giá tại Quyết định số 69/2022/QĐ-UBND ngày 30/12/2022 của UBND tỉnh.

Hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm đối với gia đình có từ 5 khẩu trở lên: Hỗ trợ bằng tiền, mức hỗ trợ bằng 50% một năm thu nhập sau thuế (theo mức thu nhập bình quân/năm của 3 năm liền kề trước đó). Đối với gia đình có 4 khẩu trở xuống: Hỗ trợ bằng tiền, mức hỗ trợ bằng 30% một năm thu nhập sau thuế (theo mức thu nhập bình quân năm của 3 năm liền kề trước đó)...

Người dân mong muốn có chỗ mưu sinh

Tiếp xúc với một số hộ dân kinh doanh, buôn bán tại khu vực chợ Con Cuông thuộc diện phải thu hồi đất giải phóng mặt bằng thực hiện dự án cầu Thanh Nam bắc qua sông Lam, huyện Con Cuông, bà con hoàn toàn đồng tình với chủ trương của Nhà nước khi thu hồi đất để thực hiện dự án.

Tuy vậy, bà con mong muốn Nhà nước cần "cho cần câu, chứ không cho con cá". Còn phương án chuyển đổi nghề là không phù hợp, bởi nhiều người tuổi đã cao, không còn khả năng chuyển đổi nghề.

Ông Bùi Thế Bích ở khối 6, thị trấn Con Cuông (hộ kinh doanh tại khu vực chợ Con Cuông thuộc diện thu hồi đất thực hiện dự án) cho rằng, gia đình mưu sinh ở đây từ hàng chục năm nay. Khi Nhà nước thu hồi đất để thực hiện dự án xây dựng cầu Thanh Nam là gia đình hoàn toàn đồng ý. Tuy nhiên, mong muốn của gia đình là chính quyền địa phương bố trí vị trí kinh doanh, buôn bán cho các hộ để đảm bảo ổn định cuộc sống lâu dài.

Còn vợ chồng ông Hoàng Minh Đức - chủ ki ốt bán hàng quần áo may sẵn và cắt may quần áo cho rằng, nếu Nhà nước đưa ra phương án chuyển đổi nghề là không phù hợp, bởi nhiều người tuổi đã cao, không thể chuyển đổi nghề được nữa. "Từ trước đến nay tôi làm nghề thợ cắt may quần áo ngay tại ki ốt này. Nay đã 64 tuổi, không thể chuyển đổi nghề được nữa. Mong muốn của tôi là chính quyền địa phương bố trí điểm kinh doanh, buôn bán để gia đình có chỗ mưu sinh", ông Đức giãi bày.

Dự án xây dựng cầu Thanh Nam qua sông Lam, huyện Con Cuông kết nối thị trấn với vùng tả ngạn sông Lam, được HĐND tỉnh Nghệ An phê duyệt chủ trương đầu tư tại Nghị quyết số 13, ngày 14/5/2020 và khởi công xây dựng từ tháng 8/2021, với tổng mức đầu tư gần 166 tỷ đồng. Theo kế hoạch, đến tháng 9 năm nay dự án sẽ hoàn thành sau 2 năm thi công. Tuy nhiên, đến thời điểm này địa phương chưa giải phóng được mặt bằng đoạn đường từ Quốc lộ 7A lên cầu thì dự án khó hoàn thành đúng kế hoạch.

Công trình cầu Thanh Nam qua sông Lam, huyện Con Cuông được thiết kế là cầu vĩnh cửu bằng kết cấu bê tông cốt thép dự ứng lực, chiều dài cầu khoảng 412m, đường hai đầu cầu có tổng chiều dài 1,78km. Trong đó, đường đầu cầu phía bờ thị trấn (giao với Quốc lộ 7), chiều dài khoảng 0,18km: Đường cấp III miền núi, nền đường rộng 9m; mặt đường rộng 6m, gia cố lề mỗi bên 1,5m bằng kết cấu như kết cấu mặt đường. Xây dựng hoàn chỉnh hệ thống thoát nước dọc hai bên đường.

Đường đầu cầu phía bờ Thanh Nam (giao với ĐT.541), chiều dài khoảng 1,6km là đường cấp IV miền núi nền đường rộng 7,5m; mặt đường rộng 5,5m, gia cố lề mỗi bên 0,5m bằng kết cấu như kết cấu mặt đường. Cầu được thiết kế tải trọng theo tiêu chuẩn HL93.