Mê mẩn nét điêu khắc đình cổ trăm tuổi Phụng Luật

(Baonghean.vn) - Đình Phụng Luật ở xã Hợp Thành (Yên Thành) được biết đến là một trong những ngôi đình có kiến trúc nghệ thuật đặc sắc trên quê lúa.
Đình Phụng Luật được người dân địa phương xây dựng trên vùng đất cao ráo ở trung tâm làng Phụng Luật, xã Hợp Thành để thờ thành hoàng làng là Uy Minh Vương Lý Nhật Quang - con trai thứ 8 của Vua Lý Thái Tổ. Đình được khởi dựng năm 1837, đến năm 1883 thì được tôn tạo lại với quy mô đồ sộ, gồm 5 gian, 2 hồi.
Đình Phụng Luật được người dân địa phương xây dựng trên vùng đất cao ráo ở trung tâm làng Phụng Luật,  xã Hợp Thành để thờ thành hoàng làng là Uy Minh Vương  Lý Nhật Quang - con trai thứ 8 của Vua Lý Thái Tổ. Đình được khởi dựng năm 1837, đến năm 1883 thì được tôn tạo lại với quy mô đồ sộ, gồm 5 gian, 2 hồi.
Đình Phụng Luật là công trình kiến trúc cổ, có quy mô bề thế, còn lưu giữ nguyên vẹn kiến trúc gỗ thời Nguyễn. Kiến trúc chạm khắc trên gỗ được thể hiện qua 6 bộ vì được thiết kế theo kiểu ván mê và giá chiêng kẻ chuyền.
      Đình Phụng Luật là công trình kiến trúc cổ, có quy mô bề thế, còn lưu giữ nguyên vẹn kiến trúc gỗ thời Nguyễn. Kiến trúc chạm khắc trên gỗ được thể hiện qua 6 bộ vì được thiết kế theo kiểu ván mê và giá chiêng kẻ chuyền. 
Trên các kết cấu gỗ như xà, cốn, ván nong, kẻ, bẩy, đuôi nghé cho đến các con rường, con đấu… nhiều đề tài như: “hổ phù”, “lưỡng long triều nguyệt”, “long mã”, “phượng hàm thư”, “độc long”,… được các nghệ nhân xưa chạm khắc rất tinh xảo, tạo nên đường nét uyển chuyển, mềm mại tinh tế như thổi hồn vào các linh vật.
Trên các kết cấu gỗ như xà, cốn, ván nong, kẻ, bẩy, đuôi nghé cho đến các con rường, con đấu… nhiều đề tài như: “hổ phù”, “lưỡng long triều nguyệt”, “long mã”, “phượng hàm thư”, “độc long”,… được các nghệ nhân xưa chạm khắc rất tinh xảo, tạo nên đường nét uyển chuyển, mềm mại tinh tế như thổi hồn vào các linh vật. 
Tại các ‘‘cốn mê’’, được chạm hình long mã trong tư thế chạy xô trên sóng nước, phần đầu đã biến thành đầu rồng, đuôi chim phượng, thân và chân của ngựa, trên thân còn có vảy của cá chép. Nghệ nhân xưa đã sử dụng kỹ thuật chạm bong kênh làm nổi rõ từng chi tiết tạo dáng cho long mã trông rất dũng mãnh.
Tại các ‘‘cốn mê’’, được chạm hình long mã trong tư thế chạy xô trên sóng nước, phần đầu đã biến thành đầu rồng, đuôi chim phượng, thân và chân của ngựa, trên thân còn có vảy của cá chép. Nghệ nhân xưa đã sử dụng kỹ thuật chạm bong kênh làm nổi rõ từng chi tiết tạo dáng cho long mã trông rất dũng mãnh.
Đặc biệt, mỗi vì ván mê là một tác phẩm nghệ thuật đặc sắc. Vì ván mê bên trái đình được chạm trổ đề tài ‘‘phượng hàm thọ’’, 'lưỡng long triều nguyệt " sống động uyển chuyển. Hình tượng ‘‘Phượng hàm thọ’’ được các nghệ nhân sử dụng kỹ thuật chạm nổi để tạo dáng chim phượng như đang tung cánh lấy đà bay lên với hai cánh xòe rộng, đuôi cong vút lên cao, miệng ngẩng lên ngậm chữ Thọ.
Đặc biệt, mỗi vì ván mê là một tác phẩm nghệ thuật đặc sắc. Vì ván mê bên trái đình được chạm trổ đề tài ‘‘phượng hàm thọ’’, 'lưỡng long triều nguyệt " sống động uyển chuyển. Hình tượng ‘‘Phượng hàm thọ’’ được các nghệ nhân sử dụng kỹ thuật chạm nổi để tạo dáng chim phượng như đang tung cánh lấy đà bay lên với hai cánh xòe rộng, đuôi cong vút lên cao, miệng ngẩng lên ngậm chữ Thọ.
Ván mê bên phải đình có cấu tạo phức tạp hơn, có nhiều cấu kiện. Xen lẫn giữa các kết cấu gỗ là hình ảnh hoa lá cách điệu, "mặt hổ phù" , "lưỡng long triều nguyệt"... Mặt hổ phù trên đỉnh nóc được chạm bong kênh làm nổi bật từng chi tiết như: mũi hếch, mắt lồi, trán dô, bờm dựng ngược, răng nhọn, miệng ngậm chữ thọ, râu rồng vuốt ngược sang hai bên, chân khuỳnh ra bám chặt hai bên với các móng vuốt sắc nhọn trông rất dữ tợn.
Ván mê bên phải đình có cấu tạo phức tạp hơn, có nhiều cấu kiện. Xen lẫn giữa các kết cấu gỗ là hình ảnh hoa lá cách điệu, "mặt hổ phù" , "lưỡng long triều nguyệt"... Mặt hổ phù trên đỉnh nóc được chạm bong kênh làm nổi bật từng chi tiết như: mũi hếch, mắt lồi, trán dô, bờm dựng ngược, răng nhọn, miệng ngậm chữ thọ, râu rồng vuốt ngược sang hai bên, chân khuỳnh ra bám chặt hai bên với các móng vuốt sắc nhọn trông rất dữ tợn. 

.

Mê mẩn nét điêu khắc đình cổ trăm tuổi Phụng Luật  ảnh 7
Mê mẩn nét điêu khắc đình cổ trăm tuổi Phụng Luật  ảnh 8
Mê mẩn nét điêu khắc đình cổ trăm tuổi Phụng Luật  ảnh 9
Đình Phụng Luật là công trình kiến trúc nghệ thuật đặc sắc ở cả kiến trúc gỗ và kiến trúc vôi vữa. Trên mái đình, các nghệ nhân đắp nổi hình các con vật vừa làm giảm sự thô nặng của mái đình, đồng thời thông qua đó thể hiện ước vọng cầu mùa, cầu sinh sôi nảy nở của cư dân nông nghiệp. Chính giữa mái đình là hình tượng “lưỡng long chầu nguyệt”, hai đầu bờ nóc là hình tượng hai con lân và đầu đao cong vút.
Đặc biệt hai đầu đốc, phía trên mái ngói và phía ngoài bờ tường đều được trang trí công phu với hình ảnh hoa lá, “mặt hổ phù" sinh động và sắc nét. Trải qua gần 200 trăm năm tồn tại, đình Phụng Luật đã trở thành biểu tượng linh thiêng, niềm tự hào của người dân làng Phụng Luật. Đình đã được công nhận là di tích Lịch sử và Kiến trúc Nghệ thuật cấp tỉnh.
Đặc biệt hai đầu đốc, phía trên mái ngói và phía ngoài bờ tường đều được trang trí công phu với hình ảnh hoa lá, “mặt hổ phù" sinh động và sắc nét. Trải qua gần 200 trăm năm tồn tại, đình Phụng Luật đã trở thành biểu tượng linh thiêng, niềm tự hào của người dân làng Phụng Luật. Đình đã được công nhận là di tích Lịch sử và Kiến trúc Nghệ thuật cấp tỉnh.

tin mới

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

(Baonghean.vn) - Lễ hội Đền Cờn năm 2024 có nhiều hoạt động, trò chơi dân gian, nhưng đặc sắc nhất là tục chạy ói với màn rước kiệu, tung kiệu bay trên biển. Tục chạy ói thường được tổ chức vào sáng ngày 21 tháng Giêng Âm lịch hàng năm, là nghi lễ quan trọng với ngư dân vùng biển.

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

(Baonghean.vn) - Nằm ở ngã ba sông, nơi hợp lưu của dòng Nậm Nơn và Nậm Mộ để hình thành nên dòng sông Cả kỳ vĩ bồi đắp cho vùng hạ du, đền Vạn - Cửa Rào được xem là ngôi đền linh thiêng nhất miền Tây xứ Nghệ. Sáng 1/3 (20 tháng Giêng), người dân muôn phương đã nô nức dự Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào.

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

(Baonghean.vn) - Hang Bua là thắng cảnh tự nhiên nằm trong dãy núi đá vôi “Phà Én” thuộc xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, cách thành phố Vinh 170km về phía Tây Bắc. Lễ hội Hang Bua là một trong những lễ hội lớn nhất của đồng bào các dân tộc của huyện nói riêng và vùng Tây Bắc Nghệ An nói chung.

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

(Baonghean.vn) - Gìn giữ và nuôi dưỡng tình yêu văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ là việc được các cấp ngành cùng đồng bào vùng Tây Bắc Nghệ An chú trọng. Ở làng Mo Mới, xã Nghĩa Xuân (Quỳ Hợp), bà con dân tộc Thổ tích cực sưu tầm, trao truyền những làn điệu dân ca, dân vũ cho thế hệ trẻ.

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

(Baonghean.vn) - Là thế hệ thứ 3 trong gia đình người Mông gắn bó với nghề rèn truyền thống, ông Và Tông Dê (Tương Dương) ngày ngày thổi lửa làm ra không biết bao nhiêu dụng cụ lao động cho bà con. Lò rèn không chỉ nuôi sống gia đình ông mà còn là nơi lưu giữ nghề truyền thống của đồng bào Mông.

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

(Baonghean.vn) - Mỗi dịp Tết đến, Xuân về, lên các bản làng vùng cao, đặc biệt là đến các bản có đồng bào Mông sinh sống, nhiều khách du lịch rất ấn tượng bởi sắc màu trên những bộ trang phục của người phụ nữ, dường như thấy được sắc Xuân trong đó...

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu), người dân nơi đây vẫn lưu giữ một bộ trang phục của người Thái cổ. Với những họa tiết, hoa văn được thêu một cách tỉ mỉ, kỳ công, bộ trang phục sau hơn 100 năm vẫn giữ được vẹn nguyên giá trị vốn có.

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

(Baonghean.vn) - Qua một thời gian dài khai thác tận diệt, nguồn cá mát dần cạn kiệt. Trước thực trạng đó, năm 2023, chính quyền xã Diên Lãm (Quỳ Châu) đã ban hành đề án “Bảo tồn và phát triển nguồn lợi cá mát Nặm Cướm”…

Ngõ phố thắm tình dân

Ngõ phố thắm tình dân

(Baonghean.vn) - Các ngõ phố được trang hoàng sạch, đẹp để đón Tết nguyên đán Giáp Thìn 2024. Rất nhiều công trình, phần việc in dấu tình đoàn kết của các hộ dân. Điều đó càng tô thắm thêm tình dân trên mỗi ngõ phố ở thành Vinh. 

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

(Baonghean.vn) - Mắc chứng teo cơ tủy sống từ nhỏ, chị Nguyễn Thị Vân (SN 1986), quê Nghi Lộc, được biết đến là một nhân vật có tầm ảnh hưởng tới xã hội, nhất là trong cộng đồng người khuyết tật. Trò chuyện với phóng viên Báo Nghệ An, chị tự hào nhận mình có những “cá tính” đặc trưng rất Nghệ.

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

(Baonghean.vn) - "Tớ dày" là cách gọi của đồng bào Mông về loài hoa anh đào. Những ngày này các bản làng ở xã Mường Típ, huyện rẻo cao Kỳ Sơn rực sắc "tớ dày". Bất cứ ai cũng trở nên bồi hồi xao xuyến trước loài hoa tuyệt đẹp này.

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

(Baonghean.vn) - Gắn bó với nghề đan lưới lồng bè, những người làm nghề ở Trung Sơn (xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc) luôn trăn trở nâng cao tay nghề. Mỗi đường đan, nút thắt là cả sự tỉ mẩn gửi vào đó sự bền chắc của sản phẩm, giúp người nuôi trồng thuỷ sản thêm bội thu…

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến, xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu có một phòng trưng bày rất đặc biệt mang tên Pỉ Noọng. Đây là không gian trưng bày vật dụng truyền thống của các dân tộc thiểu số như Thái, Mông, Dao, Tày… do bà Sầm Thị Bích dày công sưu tầm từ những năm 1990 cho đến nay.

Du lịch

Khát vọng phát triển du lịch miền Tây

(Baonghean.vn) - Miền Tây Nghệ An tiếp tục được quan tâm định hướng phát triển du lịch với các chương trình, dự án nhằm mang lại thu nhập và nâng cao mức sống cho người dân theo tinh thần Nghị quyết số 39 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Xem người Mông Nghệ An làm bánh đặc sản 'lua dúa'

Xem người Mông Nghệ An làm bánh đặc sản 'lua dúa'

(Baonghean.vn) - Ngày Tết càng đến gần cũng là dịp người Mông ở Nghệ An bắt đầu vào mùa làm bánh "lua dúa". Những chiếc bánh dẻo của cộng đồng này chủ yếu dùng để ăn trong gia đình và cũng là vật phẩm không thể thiếu trong lễ cúng của một số dòng họ.