Nghệ An: Dân nơm nớp lo dưới lèn đá Na Bàng

Dân bức xúc

Báo Nghệ An nhận được thông tin phản ánh của người dân xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu về những sai phạm trong quá trình khai thác đá của Công ty TNHH Tùng Cường tại mỏ đá Na Bàng thuộc bản Lầu, xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu.

Mỏ đá Tùng Cường. Ảnh chụp lúc 9h ngày 4/6/2021.

Tình trạng doanh nghiệp nổ mìn, khai thác đá ở đây khiến nhiều nhà dân ở bản Lầu bị đá văng gây vỡ ngói, hư hỏng đồ đạc, ô nhiễm môi trường khiến người dân lo lắng, luôn sống trong bất an. Mới đây, ngày 31/5/2021, tình trạng này tiếp tục xảy ra.

Cục đá văng vào làm vỡ kính và ngói nhà dân ở bản Lầu, xã Châu Tiến, Quỳ Châu người dân lưu giữ. Ảnh: Hà Giang

Đến bản Lầu, xã Châu Tiến (Quỳ Châu) vào lúc 9h ngày 4/6, trên tuyến đường nối Quốc lộ 48 vào các xã Châu Tiến, Châu Bính, Châu Thuận, có khá nhiều xe tải đủ kích thước lặc lè chở vật liệu đá chạy ngược trở ra. Bà Bà Phạm Thị Thanh, nhà cách mỏ đá khoảng 100m. Đợt nổ mìn mới đây, nhà bà bị đá văng vào rất nhiều. Mấy hôm nay, bà Thanh phải đi Hà Nội điều trị bệnh, bà Phạm Thị Thành, em gái đến trông nhà cho chị. “Khoảng 11h trưa 31/5, tôi đang nấu cơm thì có 3 tiếng nổ mìn liên tiếp vang lên từ mỏ đá phía sau nhà. Lúc đó, đá văng tung tóe vào ngói, vào tường, vào cửa chớp kính khiến kính vỡ toang. Trên nền nhà tắm, trên trần nhà, còn lưu lại những cục đá núi bằng nắm tay nằm chỏng chơ…” - bà Thành kể.

Vào nhà lấy ra một túi nilon lớn, bà Thành nói: “Đây là những thứ tôi gom lại trong nhà. Còn ở vườn, mảnh đá văng vào còn nhiều lắm”. “Chị tôi có bệnh đang điều trị ở Hà Nội, tôi phải lên trông nhà. May mà nhà có đóng trần gỗ hứng được mảnh đá văng, chứ không thì văng vào người già đang nghỉ trong nhà thì hậu quả khôn lường…” - bà Thành than thở.

Bà Phạm Thị Thành chỉ chỗ cửa kính bị đá văng vỡ (chỗ khoanh đỏ) và những cục đá từ mỏ đá bay vào khiến kính, ngói vỡ. Ảnh: Ngọc Khánh

Không chỉ ở trong nhà, phía ngoài vườn, rất nhiều mảnh đá đủ kích cỡ to, nhỏ nằm rải rác. Từ vườn nhà, nhìn thấy rất rõ lèn đá Na Bàng, có độ cao vượt chừng 50 - 60m so với nhà dân. Chỉ tay lên đỉnh lèn, bà Thành khẳng định: “Thường ngày tôi vẫn thấy công nhân trèo lên trên đỉnh lèn đá để khoan. Cứ bình quân mỗi ngày họ cho nổ mìn 2 lần. Mỗi lần nghe mìn nổ, người dân chúng tôi lại giật mình thon thót. Mấy hôm trước, công an vào nhà kiểm tra. Các anh ấy còn nói, nổ mìn như thế thì làm sao tránh khỏi đá văng vào nhà dân…”.

Nhà anh Vi Văn Dũng, nằm cách vườn nhà bà Phạm Thị Thanh một con đường, cách lèn đá Na Bàng chừng 50m. Cháu Vi Anh Nhật, con trai anh Dũng cho biết, nhà cháu bị đá văng làm vỡ các tấm ngói pro xi măng.

Vẻ mặt vẫn chưa hết lo sợ, Nhật cho biết: “Hôm đó buổi trưa, sau khi nghe tiếng nổ mìn liên tiếp thì thấy bố cháu chạy ra sau nhà, rồi nói là bị đá văng vỡ hết ngói rồi..”. Nhật cũng cho hay, công nhân của mỏ đá đã đưa ngói về lợp lại cho nhà mình. Nhưng “Từ bữa đó đến giờ cháu thấy sợ lắm. Mỏ nổ đá mỗi ngày hai lần vào 11 giờ trưa và 6 giờ chiều. Cứ nổ như thế, chẳng may bị đá bay văng trúng người thì làm sao…”.

"Đứng ở góc vườn có thể nhìn thấy người đang khoan đá trên đỉnh lèn đá mà Công ty Tùng Cường khai thác" - bà Phạm Thị Thành cho biết. Ảnh: Ngọc Khánh

Theo anh Vi Văn Dũng, sự việc Công ty Tùng Cường nổ mìn khai thác đá làm văng các mảnh đá vào công trình của dân hôm 31/5 khiến không chỉ ngói của nhà bị vỡ, mà còn ảnh hưởng đến một số hộ dân khác trong bản Lầu. “Có nhà còn bị đá văng làm bị thương một con lợn. Tuy công ty cho người thay lại ngói bị vỡ nhưng người dân chúng tôi vẫn rất lo, chẳng may đá văng trúng người thì ảnh hưởng đến tính mạng. Như nhà tôi, ở quá gần nơi họ khai thác…”.

Chính quyền vào cuộc

Cùng nỗi bức xúc với nhân dân, đại diện chính quyền xã Châu Tiến cho biết: Công ty Tùng Cường nổ mìn khai thác đá gây hệ lụy đến dân bản Lầu từ nhiều năm trước. “Môi trường sống bị ô nhiễm, chấn động do nổ mìn, đất đá văng vào nhà dân... đều có cả. Năm 2020, xã kiểm tra, huyện kiểm tra, tỉnh kiểm tra, đủ cả rồi nhưng đâu lại vào đó…” - một cán bộ nói.

Về sự việc mới xảy ra ngày 31/5, cán bộ UBND xã Châu Tiến đã đến từng hộ dân để kiểm tra, ghi nhận hiện trường; đồng thời, đã có báo cáo lên UBND huyện. Có 12 hộ dân bị ảnh hưởng, bị đá văng vào nhà gây hư hỏng ngói lợp, giàn mát. Ông Sầm Thanh Hoài - Phó Chủ tịch UBND xã Châu Tiến cho biết, chiều 31/5/2021, UBND xã cũng đã cử cán bộ địa chính phối hợp với Cảnh sát môi trường Công an tỉnh kiểm tra hiện trường.

Về phía UBND huyện Quỳ Châu, sau khi nhận được báo cáo của UBND xã Châu Tiến đã có văn bản hồi đáp với nội dung chỉ đạo chính quyền xã kiểm tra, xử lý vi phạm theo thẩm quyền. Nếu qua kiểm tra, xác định nội dung vi phạm vượt thẩm quyền thì báo cáo UBND huyện xử lý theo quy định.

Vị trí nhà của anh Vi Văn Dũng cách mỏ đá (mũi tên chỉ) nơi Công ty TNHH Tùng Cường khai thác khoảng 50m. Ảnh: Hà Giang

“UBND xã đã có giấy mời Công ty làm việc trong ngày 4/6, nhưng họ trả lời miệng là cả Giám đốc, Phó Giám đốc đang điều trị bệnh ở Bệnh viện huyện. Sang tuần tới, chúng tôi tiếp tục đề nghị họ làm việc. Nếu họ tiếp tục trả lời như thế, xã sẽ báo cáo UBND huyện. Chúng tôi cũng rất bức xúc với thái độ của công ty này. Quá trình khai thác đã gây ảnh hưởng đến người dân, xã đã phải làm công tác tư tưởng, ổn định tinh thần cho người dân, vậy mà họ có những hành vi hạ thấp danh dự, uy tín cán bộ thực hiện công vụ…” - Phó Chủ tịch UBND xã Sầm Thanh Hoài nói.

Hành vi đó như thế nào?, phóng viên hỏi.

Ông Sầm Thanh Hoài thở dài: “Họ thách thức, lăng mạ. Người dân còn có cả clip quay lại hành vi của họ đấy…”.