Nghị định của Chính phủ về nước sạch chưa được thực hiện đầy đủ

Chỉ đạo của tỉnh

Từ việc UBND TP.Vinh đầu tư hơn 30 tỷ đồng từ ngân sách xây dựng hệ thống đường ống cấp nước đến 2.346 hộ dân xã Nghi Ân, nhưng qua nhiều thời gian mới chỉ có một số ít hộ được sử dụng nước máy (bài viết “16 năm về với thành phố Vinh, xã Nghi Ân mới chỉ có 42/2.346 hộ dân được sử dụng nước máy” – Báo Nghệ An ngày 19/9/2024), chúng tôi đã thông tin đến Sở Xây dựng - cơ quan Thường trực Ban An toàn nước sạch tỉnh, đề nghị có giải pháp, hoặc có kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý bất cập này.

Và thật bất ngờ khi được trao đổi rằng, đây là vấn đề UBND tỉnh quan tâm, đã nhiều lần có văn bản chỉ đạo. Cụ thể, chỉ trong 2 năm (2019 – 2020), UBND tỉnh đã 3 lượt ban hành văn bản (Văn bản số 7523/UBND-CN ngày 23/9/2019; Văn bản số 7026/UBND-CN ngày 12/10/2020; Văn bản số 7301/UBND-CN ngày 21/10/2020) chỉ đạo UBND các huyện, thành, thị lập kế hoạch cấp nước và ký Thỏa thuận thực hiện dịch vụ cấp nước với các đơn vị cấp nước trên địa bàn.

Theo như vị đại diện Sở Xây dựng phân tích, Thỏa thuận thực hiện dịch vụ cấp nước giữa UBND cấp huyện với các đơn vị cấp nước là quy định của Chính phủ tại Nghị định 117/2007/NĐ-CP, là văn bản pháp lý quy định các nội dung phải thực hiện giữa đơn vị cấp nước và UBND cấp huyện. Thỏa thuận thực hiện dịch vụ cấp nước sau khi được ký kết sẽ là cơ sở để triển khai công tác giám sát, kiểm tra và xử lý khi các đơn vị cấp nước không thực hiện các điều kiện dịch vụ theo đúng quy định, qua đó, đảm bảo an ninh nước sạch, đáp ứng nhu cầu thiết yếu phục vụ đời sống nhân dân.

Tiếp cận các văn bản trên của UBND tỉnh, thấy rõ sự cần thiết trong việc ký Thỏa thuận thực hiện dịch vụ cấp nước giữa UBND cấp huyện với các đơn vị cấp nước. Như tại Văn bản số 7026/UBND-CN ngày 12/10/2020, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Hồng Vinh có ý kiến:

“1. Công ty CP Cấp nước Nghệ An khẩn trương tổ chức làm việc với UBND các huyện, thành phố, thị xã trên địa bàn tỉnh để thống nhất nội dung văn bản thỏa thuận thực hiện dịch vụ cấp nước. Giao người đại diện phần vốn Nhà nước tại Công ty CP Cấp nước Nghệ An tập trung triển khai thực hiện.

2. Giao UBND các huyện, thành phố, thị xã phối hợp với Công ty CP Cấp nước Nghệ An để xem xét, thống nhất văn bản thỏa thuận thực hiện dịch vụ cấp nước theo quy định hiện hành. Sau khi thống nhất nội dung với đơn vị cấp nước, gửi dự thảo Văn bản thỏa thuận xin ý kiến của Sở Xây dựng trước khi hoàn chỉnh ký kết.

3. Giao Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với các sở, ngành có liên quan nghiên cứu quy định, hướng dẫn và đôn đốc UBND cấp huyện và đơn vị cấp nước thực hiện thủ tục đúng quy định hiện hành”.

Hay tại văn bản ban hành 1 tuần sau đó (Văn bản số 7301/UBND-CN ngày 21/10/2020), UBND tỉnh yêu cầu Sở Xây dựng “Hướng dẫn, chỉ đạo UBND các huyện, thành phố, thị xã hoàn thành việc lập kế hoạch cấp nước và ký thỏa thuận thực hiện dịch vụ cấp nước với các đơn vị cấp nước trên địa bàn…”; yêu cầu UBND các huyện, thành phố, thị xã “Hoàn thành việc lập Kế hoạch cấp nước và ký Thỏa thuận thực hiện dịch vụ cấp nước (trong đó, phải cụ thể việc giao vùng cấp nước cho đơn vị cấp nước) với các đơn vị cấp nước trên địa bàn…”.

Chưa quan tâm thực hiện!

Qua các văn bản trên của UBND tỉnh, tính chất cấp thiết trong việc ký kết thỏa thuận thực hiện dịch vụ cấp nước là rất rõ ràng, vậy UBND cấp huyện và các đơn vị cấp nước liên quan đã thực hiện như thế nào? Trả lời câu hỏi này, theo vị đại diện của Sở Xây dựng, năm 2023, UBND tỉnh đã tiếp tục có văn bản chỉ đạo; với Sở Xây dựng, đã hướng dẫn và thường xuyên có văn bản đôn đốc, nhưng UBND cấp huyện và các đơn vị cấp nước chưa quan tâm thực hiện ký kết thỏa thuận thực hiện dịch vụ cấp nước.

Để minh chứng, vị này cho chúng tôi tiếp cận nhiều văn bản liên quan, trong đó có Văn bản số 3920/SXD-HTKT mới phát hành ngày 13/9/2024. Về thực trạng bất cập trong cung ứng dịch vụ nước sạch trên địa bàn thành phố Vinh và vùng phụ cận được thông tin tại Văn bản số 3920 /SXD-HTKT với nội dung: “Qua tìm hiểu, nắm bắt tình hình chung trên địa bàn tỉnh, nhất là tại khu vực thành phố Vinh và vùng phụ cận, trong thời gian qua. nhu cầu sử dụng nước sạch từ hệ thống cấp nước sạch tập trung tăng cao, tuy nhiên, việc thực hiện Hợp đồng dịch vụ cấp nước và quy trình thủ tục hồ sơ thực hiện thiết lập các điểm đấu nối vào mạng lưới cấp nước cho mỗi khách hàng sử dụng nước của đơn vị cấp nước trên địa bàn còn nhiều bất cập; việc bị từ chối cung cấp dịch vụ cấp nước cho các hộ gia đình xây dựng mới (kể cả dân cư ở các khu đô thị mới) cũng đã được phản ánh”.

Để giải quyết bất cập này, cũng tại đây, Sở Xây dựng khẳng định: “Đã có nhiều văn bản chỉ đạo, hướng dẫn UBND cấp huyện, các đơn vị cấp nước căn cứ nhiệm vụ được giao tổ chức triển khai thực hiện theo các quy định về sản xuất, cung cấp và tiêu thụ nước sạch. Tuy nhiên, việc xảy ra các tồn tại nêu trên vẫn chưa được chính quyền địa phương và các đơn vị cấp nước quan tâm thực hiện và không báo cáo về cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo cấp nước an toàn tỉnh”.

Đồng thời, Sở Xây dựng nhắc đến Văn bản số 2808/SXD-HTKT ngày 11/8/2024 với nội dung đôn đốc UBND các huyện, thành phố Vinh và các thị xã lập kế hoạch cấp nước và ký Thỏa thuận thực hiện dịch vụ cấp nước với các đơn vị cấp nước, qua đó yêu cầu: “UBND các huyện, thành phố Vinh và các thị xã phối hợp với các đơn vị cấp nước trên địa bàn tiếp tục thực hiện các nội dung theo Văn bản số 2808/SXD-HTKT ngày 11/8/2024 của Sở Xây dựng; đồng thời, rà soát, đánh giá việc đầu tư xây dựng, kết quả thực hiện phát triển hệ thống cấp nước, mạng lưới đường ống (kể cả mạng lưới đường ống dịch vụ) theo quy hoạch, kế hoạch được cấp thẩm quyền phê duyệt đảm bảo quyền lợi cho nhân dân trong phạm vi vùng phục vụ cấp nước nhưng đến nay vẫn chưa được sử dụng”.

Chưa đồng thuận?

Được biết, UBND thành phố Vinh mới có Văn bản số 5027/UBND-QLĐT ngày 4/9/2024 về việc “phối hợp ký Thỏa thuận dịch vụ cấp nước, phê duyệt Kế hoạch phát triển cấp nước trên địa bàn” gửi UBND tỉnh, Ban Chỉ đạo cấp nước an toàn tỉnh và Sở Xây dựng. Chuyên viên Phòng Quản lý đô thị, ông Bùi Xuân Thành trao đổi nhanh: “UBND thành phố thực hiện đầy đủ chỉ đạo của UBND tỉnh, tuy nhiên, phía đơn vị cấp nước thiếu phối hợp. Ở văn bản này thành phố đã báo cáo đầy đủ, có thể hiểu nguyên nhân tại sao đến nay chưa ký thỏa thuận được với đơn vị cấp nước…”.

Xem Văn bản số 5027/UBND-QLĐT của UBND thành phố Vinh có nội dung: “Thực hiện nhiệm vụ được giao, UBND thành phố đã chủ động xây dựng Dự thảo Thỏa thuận dịch vụ cấp nước theo hướng dẫn của Thông tư số 01/2008/TT-BXD ngày 2/1/2008 của Bộ Xây dựng hướng dẫn thực hiện một số nội dung của Nghị định 117/2007/NĐ-CP ngày 11/7/2007 của Chính phủ về sản xuất, cung cấp và tiêu thụ nước sạch; đồng thời, ngày 9/10/2023 đã có Văn bản 5590/UBND-QLĐT gửi Công ty CP Cấp nước Nghệ An bổ sung các thông tin tại Dự thảo gửi kèm Văn bản và tổ chức làm việc để ký Thỏa thuận thực hiện dịch vụ cấp nước theo đúng quy định. Tuy nhiên, đơn vị cấp nước trên địa bàn không có phản hồi.

Ngày 5/12/2023, UBND thành phố tiếp tục có Văn bản số 6888/UBND-QLĐT gửi Công ty CP Cấp nước Nghệ An để đôn đốc phối hợp ký Thỏa thuận dịch vụ cấp nước. Đồng thời, tại các cuộc làm việc về các nội dung khác có liên quan, UBND thành phố có đôn đốc, nhắc nhở, tuy nhiên, đến nay công ty vẫn chưa có phản hồi lại”.

Bởi vậy, UBND thành phố Vinh khẳng định: “Đến nay, nhiệm vụ ký Thỏa thuận dịch vụ cấp nước trên địa bàn vẫn chưa hoàn thành do không có sự phối hợp của đơn vị cấp nước trên địa bàn”.

Ngày 24/9/2024, khi giải thích với chúng tôi nguyên nhân chậm cung ứng dịch vụ cấp nước cho địa bàn xã Nghi Ân, Công ty CP Cấp nước Nghệ An có đề cập lý do chưa ký kết Thỏa thuận dịch vụ cấp nước với UBND thành phố Vinh. Theo đó, vào ngày 15/2/2023, Công ty CP Cấp nước Nghệ An cũng đã có Công văn số 42/CV-CNNA về việc ký Thỏa thuận dịch vụ cấp nước, kèm Dự thảo Thỏa thuận dịch vụ cấp nước gửi UBND thành phố Vinh. Tuy nhiên, UBND thành phố Vinh không phản hồi Công văn số 42/CV-CNNA, mà sau đó có một số văn bản kèm dự thảo thỏa thuận với nội dung không sát với dự thảo Công ty CP Cấp nước Nghệ An đã soạn thảo. Vị đại diện Công ty CP Cấp nước Nghệ An trao đổi với đại ý là công ty mong muốn nội dung dự thảo phải được chi tiết, trong khi đó, dự thảo của UBND thành phố Vinh soạn thì còn chung chung.

Đặt câu hỏi: Ký kết Thỏa thuận dịch vụ cấp nước giữa UBND cấp huyện với đơn vị cấp nước là quy định của Chính phủ, đã được UBND tỉnh chỉ đạo nhiều lần. Trường hợp có bất đồng trong xây dựng nội dung dự thảo, tại sao Công ty CP Cấp nước Nghệ An không đề nghị làm việc hoặc có văn bản đề xuất UBND thành phố sửa đổi; hoặc có thể báo cáo kiến nghị UBND tỉnh, Sở Xây dựng xem xét?.

Vị đại diện Công ty CP Cấp nước Nghệ An nhìn nhận công ty đã chưa thực sự chú trọng cho việc ký kết Thỏa thuận dịch vụ cấp nước và nói rằng “trong tháng 10 sẽ tập trung cho nội dung này”.