Xã Anh Sơn, bứt phá để phát triển

Vị trí chiến lược và những lợi thế vùng hội tụ

Đứng từ trục đường dẫn vào Cửa khẩu Cao Vều, người ta dễ nhận ra xã Anh Sơn không giống một xã biên giới đơn thuần. Đó là không gian chứa đựng mối giao thương, kết nối vùng, nơi đồng bằng ôm lấy những gò đồi và rừng trồng, nơi những con sông nhỏ chảy về một lòng bao bọc lấy thị trấn sầm uất. Sự sáp nhập giữa Phúc Sơn, Đức Sơn và thị trấn Kim Nhan đã tạo nên một đơn vị hành chính có diện tích rộng gần 200 km², dân số khoảng 29.500 người đã giúp xã Anh Sơn mang tầm vóc của một vùng.

Ưu thế lớn nhất của xã Anh Sơn chính là vị trí, là sự kết hợp hoàn hảo khi xã Phúc Sơn (cũ) là vùng đất giàu truyền thống cách mạng, được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, nổi tiếng hiếu học và kiên trung trong các cuộc kháng chiến. Đức Sơn lưu giữ nhiều di tích lịch sử - văn hóa, trong khi đó, Kim Nhan từng là trung tâm thương mại sầm uất một thời. Sự kết hợp của 3 vùng đã tạo nên một xã hội tụ đầy đủ điều kiện để phát triển. Khi đặt 3 yếu tố đó cạnh nhau, xã Anh Sơn có khả năng trở thành hạt nhân kết nối hành lang kinh tế phía Tây tỉnh, là cửa ngõ để doanh nghiệp, nông dân và du khách gặp gỡ.

Địa hình đa dạng đem lại đất màu mỡ cho nông nghiệp đa canh cùng nguồn nguyên liệu rừng, song cũng đòi hỏi đầu tư mạnh mẽ vào giao thông nông thôn, thủy lợi và bảo vệ môi trường. Biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh trong chăn nuôi đã từng thử thách hệ sinh thái sản xuất nơi đây; vậy nên, lợi thế tự nhiên phải đi đôi với năng lực tổ chức, quản lý và ứng dụng khoa học, kỹ thuật để biến tiềm năng thành của cải bền vững.

Dấu ấn nhiệm kỳ

Giai đoạn 2020-2025, xã Anh Sơn đã trải qua những thử thách lớn: Dịch tả lợn châu Phi, thiên tai bất thường, và đặc biệt là đại dịch Covid-19 kéo dài. Thế nhưng, trong gian khó, sức sống của một vùng trung tâm đã được khẳng định bằng những thành quả đáng tự hào.

Kinh tế duy trì mức tăng trưởng ổn định, bình quân 6,3%/năm. Thu nhập bình quân đầu người đạt 47,2 triệu đồng/năm, tăng hơn 15 triệu đồng so với đầu nhiệm kỳ. Tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống còn 3,8%, thấp hơn mức bình quân chung toàn huyện. Tổng giá trị sản xuất nông - lâm -thủy sản đạt hơn 1.200 tỷ đồng, trong đó, nhiều sản phẩm đã trở thành thế mạnh: chè xanh, mía ép, gỗ rừng trồng. Hạ tầng được đầu tư mạnh mẽ với hơn 320 công trình lớn, nhỏ. 85 km đường giao thông được cứng hóa, nhiều cây cầu bê tông nối liền bản xa với trung tâm. Điện lưới quốc gia phủ kín 100% thôn, bản, 95% hộ gia đình sử dụng nước hợp vệ sinh. Hệ thống thủy lợi được kiên cố hóa, bảo đảm tưới tiêu cho gần 3.000 ha lúa và hoa màu.

Giáo dục ghi dấu ấn với 10/11 trường đạt chuẩn quốc gia, tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THCS lên THPT đạt 98%. Y tế cơ sở được nâng cấp, 100% trạm y tế đạt chuẩn quốc gia, tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế toàn dân đạt trên 95%. Các chương trình an sinh xã hội giúp hàng nghìn hộ gia đình được hỗ trợ sinh kế, không để ai bị bỏ lại phía sau.

Lĩnh vực văn hóa - xã hội cũng có bước tiến. Những lễ hội truyền thống được phục dựng, các di tích lịch sử như Điện Nhà Mẹ, đình Trung, chùa Thiên Tôn được trùng tu, tạo điểm đến tâm linh, du lịch. Hoạt động văn nghệ, thể thao lan tỏa, gắn kết cộng đồng, khơi dậy niềm tự hào quê hương.

An ninh, quốc phòng được giữ vững. Xã đã tổ chức hơn 50 cuộc tuần tra biên giới, phối hợp chặt chẽ với lực lượng chức năng hai bên. Mô hình “xã biên giới sạch về ma túy” được triển khai, góp phần giữ gìn bình yên thôn, bản. Quan hệ hữu nghị nhân dân Việt - Lào được duy trì, các hoạt động giao lưu, kết nghĩa góp phần tăng cường tình đoàn kết xuyên biên giới.

Dẫu vậy, vẫn còn những hạn chế: công nghiệp chế biến chưa phát triển xứng với tiềm năng; một số dự án chậm tiến độ; dịch vụ du lịch mới chỉ ở giai đoạn khởi đầu. Những hạn chế ấy vừa là cảnh báo, vừa là động lực để xã Anh Sơn điều chỉnh hướng đi trong chặng đường tới.

3 định hướng lớn để Anh Sơn đột phá

Nếu nhiệm kỳ vừa qua là khâu chuẩn bị, thì nhiệm kỳ 2025-2030 phải là bước đột phá biến xã Anh Sơn thành một trung tâm vùng thực sự, nơi hội tụ nguồn lực, lưu thông hàng hóa và phát triển dịch vụ gắn với giá trị địa phương. Để làm được điều ấy, lãnh đạo xã đã xác định những trọng tâm chiến lược: Củng cố năng lực bộ máy, hoàn thiện hạ tầng thiết yếu, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và phát triển các ngành kinh tế chủ lực theo chuỗi giá trị.

Đầu tiên, về quản lý và con người: Việc xây dựng đội ngũ cán bộ “gần dân, sát dân” được đặt làm then chốt. Không chỉ là tinh gọn bộ máy sau sắp xếp hành chính, mà là nâng cao năng lực lãnh đạo, kỷ cương hành chính và thái độ phục vụ. Khi cán bộ vững về chuyên môn, thạo nghiệp vụ số, khả năng triển khai các chương trình chuyển đổi số, quản lý đất đai và thu hút đầu tư sẽ nâng lên rõ rệt. Điều này tạo nên chất xúc tác để các nguồn lực từ tỉnh, doanh nghiệp và cộng đồng thực sự chảy về xã Anh Sơn.

Trong kinh tế, trọng tâm là phát triển nông nghiệp có giá trị gia tăng và công nghiệp chế biến gắn với nguồn nguyên liệu sẵn có. Việc mở rộng vùng chuyên canh, xúc tiến xây dựng các cơ sở chế biến tại chỗ, kết nối với thị trường tỉnh và quốc tế qua cửa khẩu phụ là hướng đi khả thi. Theo đó, xã sẽ tập trung mở rộng vùng chuyên canh nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, xây dựng thương hiệu cho sản phẩm chủ lực, phấn đấu nâng giá trị sản xuất bình quân đạt trên 120 triệu đồng/ha/năm.

Công nghiệp chế biến nông - lâm sản được khuyến khích, nhằm gia tăng giá trị chuỗi. Thương mại - dịch vụ được thúc đẩy với lợi thế cửa khẩu, chợ trung tâm và tiềm năng du lịch sinh thái, tâm linh. Song song đó, phát triển du lịch sinh thái và tâm linh xung quanh Bản Vều, Nghĩa trang Liệt sĩ Việt-Lào và các di tích sẽ tạo thêm điểm nhấn, kéo dài thời gian lưu trú của du khách, từ đó lan tỏa lợi ích cho dịch vụ địa phương.

Đồng thời, xã Anh Sơn cần hoàn thiện mạng lưới đường xã, tiêu chuẩn hóa nguồn nước sinh hoạt, nâng cấp hệ thống xử lý rác thải và phát triển hạ tầng số để thúc đẩy chính quyền số, dịch vụ công trực tuyến. Khi hạ tầng được đồng bộ, sức hút đầu tư sẽ gia tăng, đồng thời, giảm chi phí cho doanh nghiệp và nông dân. Xã Anh Sơn có lợi thế rừng trồng và đất đai màu mỡ; giữ gìn cảnh quan, khôi phục bờ mương, trồng phủ xanh ven đường, kiểm soát khai thác khoáng sản là điều kiện để phát triển bền vững. Đặc biệt, việc thúc đẩy mô hình nông nghiệp ứng dụng công nghệ, giảm thiểu sử dụng hoá chất, tăng cường chuỗi giá trị xanh sẽ nâng cao giá trị sản phẩm và mở rộng thị trường.

Cuối cùng, để trở thành trung tâm hội tụ, xã Anh Sơn phải tập trung xây dựng cơ chế kích thích liên kết vùng: tạo cầu nối giữa doanh nghiệp, hợp tác xã, nhà khoa học và ngân hàng. Sự ra đời của các CLB nông dân chuyên ngành, hệ thống kênh tiêu thụ tập trung và các sự kiện xúc tiến thương mại sẽ giúp chuyển đổi sản phẩm địa phương thành thương hiệu có sức cạnh tranh. Đồng thời, xã sẽ đẩy mạnh chuyển đổi số, xây dựng chính quyền điện tử, cung cấp dịch vụ công trực tuyến, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.

Từ mảnh đất biên giới giàu truyền thống, xã Anh Sơn đang từng bước định hình mình như một trung tâm hội tụ mới của miền Tây Nghệ An. Thành tựu của chặng đường vừa qua, cùng với khát vọng và mục tiêu rõ ràng trong nhiệm kỳ tới, là cơ sở để tin tưởng rằng, vùng đất này sẽ vươn lên mạnh mẽ, trở thành một trung tâm vùng thực sự - nơi mọi nguồn lực hội tụ, lan tỏa và phát triển. Một xã biên giới không chỉ mạnh về an ninh, quốc phòng, mà còn sôi động về kinh tế, giàu bản sắc văn hóa, văn minh trong lối sống, nghĩa tình trong cộng đồng.