Người dân chưa đồng ý sáp nhập xóm vì chưa được đền bù

Thông dòng vẫn chưa đền bù

Dự án nâng cấp, mở rộng cống Nam Đàn và hệ thống kênh, giai đoạn 1 xây mới cống Nam Đàn được Bộ NN&PTNT phê duyệt với tổng mức đầu tư trên 530 tỷ đồng, được khởi công vào tháng 4/2010. Dự án này sau khi hoàn thành sẽ cung cấp nước tưới cho 20.000 ha vùng hạ lưu khu vực 5 huyện, thành, thị: Nam Đàn, Hưng Nguyên, Nghi Lộc, thị xã Cửa Lò, TP. Vinh.

Do phát sinh thêm hạng mục nên đến ngày 20/11/2017, Bộ NN&PTNT đã có quyết định, điều chỉnh tổng mức dự án lên 651,447 tỷ đồng. Riêng phần GPMB điều chỉnh từ 89,6 tỷ đồng lên 96,37 tỷ đồng.

Dự án cống Nam Đàn đã hoàn thành, thông dòng hơn 1 năm nhưng công tác đền bù chưa thực hiện xong. Ảnh: Phạm Bằng

Để phục vụ dự án, Hội đồng BTGPMB huyện Nam Đàn đã tiến hành thu hồi đất nông nghiệp, đất nghĩa trang, đường dân sinh của xã Xuân Hòa và thị trấn Nam Đàn… để giải phóng mặt bằng, bàn giao cho đơn vị thi công.

Tính đến thời điểm 31/6/2016, Ban quản lý dự án đã giải ngân 18 phương án bồi thường do UBND huyện Nam Đàn phê duyệt. Trong đó, 16 phương án bồi thường trực tiếp cho dân, 1 phương án xây dựng cơ sở hạ tầng tái định cư và 1 phương án xây dựng mới nghĩa trang thị trấn. Toàn bộ các phương án này có giá trị phê duyệt hơn 89,5 tỷ đồng. Ban quản lý dự án đã giải ngân số tiền hơn 88,99 tỷ đồng.

Mặc dù dự án đã hoàn thành và thông dòng vào tháng 5/2018 nhưng người dân xóm 1, xã Xuân Hòa, huyện Nam Đàn vẫn chưa nhận được đền bù. Ông Nguyễn Trường Thanh - Bí thư Chi bộ xóm 1 cho biết, riêng ở xã Xuân Hòa có đất bị thu hồi vĩnh viễn để xây dựng công trình là chủ yếu đất của xóm 1, với khoảng 7 ha, bao gồm các hạng mục công trình và tài sản của công dân như: hệ thống đường bê tông, tuyến đường nhựa, hệ thống cầu cống nội đồng, khu nghĩa trang xóm 1.

“Người dân xóm 1 đã đồng thuận bàn giao đất để dự án thực hiện kịp tiến độ. 9 năm trôi qua, đến nay dự án đã hoàn thành nhưng người dân xóm 1 vẫn chưa nhận xong đền bù từ Hội đồng Bồi thường GPMB”

Ông Nguyễn Trường Thanh - Bí thư Chi bộ xóm 1, xã Xuân Hòa

Cụ thể, theo như ông Thanh cho biết thì, xóm 1 có các công trình bị ảnh hưởng và phải được đền bù là 3 tuyến đường dân sinh, 1 cầu bắc qua kênh bằng bê tông cốt thép, 64 cống tưới tiêu, khu nghĩa trang. Trong đó bức xúc nhất là hiện nay nghĩa trang của xóm đã quá tải nhưng Nhà nước chưa đền bù cho xóm 1 nghĩa trang mới theo cam kết trước khi thu hồi.

“Mỗi khi có người mất thì gia đình phải rất vất vả tìm chỗ chôn cất. Bởi nghĩa trang cũ đã bị thu hồ một phần, hiện diện tích còn lại rất ít, không còn chỗ trống để chôn. Bí quá, người dân đành phải chôn dắm vào những nơi mà gia đình khác vừa tổ chức bốc mộ xong”, ông Thanh nói.

Người dân xóm 1, xã Xuân Hòa lâu nay không biết chôn cất người thân khi qua đời ở đâu vì chưa được đầu tư xây dựng nghĩa trang mới, trong khi nghĩa trang cũ đã hết đất. Ảnh: Phạm Bằng

Được biết, ngày 9/6/2016, Hội đồng BTGPMB huyện Nam Đàn đã làm tờ trình bổ sung vốn thực hiện công tác GPMB là 13 tỷ đồng gửi chủ đầu tư là Sở NN&PTNT cùng Ban QLDA. Ngày 25/3/2017, UBND huyện Nam Đàn tiếp tục có tờ trình về việc đề nghị cấp kinh phí thực hiện công tác bồi thường giải phóng mặt bằng với số tiền giảm xuống còn hơn 6,77 tỷ đồng.

Căn cứ tờ trình này, ngày 20/11/2017, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã phê duyệt điều chỉnh dự án đầu tư xây dựng công trình Nâng cấp, mở rộng Cống Nam Đàn, chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng điều chỉnh tăng thêm hơn 6,77 tỷ đồng, nguồn vốn phân bổ từ ngân sách của tỉnh.

Người dân chưa chịu sáp nhập

Theo ông Hồ Mạnh Hùng - Chủ tịch UBND xã Xuân Hòa, huyện Nam Đàn, tổng số tiền chưa đền bù cho người dân là hơn 6,7 tỷ đồng. Trong đó, đền bù thu hồi đất, trả lại một nghĩa trang cho người dân rộng 3.000m2, xây bờ rào là khoảng 6 tỷ đồng; tuyến đường nhựa, cống, đền bù đất… là hơn 700 triệu đồng.

“Lâu nay, do chưa quy hoạch được nghĩa trang mới nên người dân chỉ chôn lén giữa các mộ, đến giờ này cơ bản hết đất. Bên cạnh đó có 2 hộ dân là ông Nguyễn Cảnh Hùng và Nguyễn Văn Bé cũng chưa đền bù xong. Do đường chưa được đầu tư nên về mùa mưa thì sụt lầy, mùa nắng thì bụi bặm”, ông Hùng nói.

Ông Nguyễn Trường Thanh - Bí thư Chi bộ xóm 1 nói đã gửi nhiều đơn lên các cấp nhưng đến nay chưa được giải quyết. Ảnh: Phạm Bằng

Không chỉ quyền lợi chính đáng của người dân bị ảnh hưởng mà chính việc đền bù chậm đã kéo theo nhiều hệ lụy. Ông Hồ Mạnh Hùng - Chủ tịch UBND xã Xuân Hòa cho biết thêm rằng, theo kế hoạch thì xóm 1 và xóm 2, xã Xuân Hòa sẽ sáp nhập thành một xóm nhưng người dân xóm 1 đang phản đối việc dự án chưa đền bù nên các cuộc họp, người dân đều không tham dự. Người dân yêu cầu giải quyết xong chuyện đền bù mới đồng ý sáp nhập. Xã rất chia sẻ với khó khăn và bức xúc của nhân dân và mong muốn cấp trên sớm đền bù để yên dân nhằm tạo sự đồng thuận.

Chính ông Nguyễn Trường Thanh - Bí thư Chi bộ xóm 1 cũng chia sẽ rằng, có người dân từng rải tờ rơi trước cổng nhà ông, nói ông ăn chặn tiền đền bù của dân. “Tôi chấp nhận bị kỷ luật và chỉ mong muốn Nhà nước sớm chi trả tiền đền bù cho người dân trước khi sáp nhập. Đây không chỉ là nguyện vọng chính đáng của người dân mà còn là danh dự của bản thân tôi”, ông Thanh nói.

Tuyến đường dân sinh chưa được đền bù lại như ban đầu cho người dân. Ảnh: Phạm Bằng

Tìm hiểu được biết, về vấn đề này nhiều năm qua, người dân đã phản ánh lên xã, thậm chí là có đơn gửi trực tiếp Chủ tịch UBND tỉnh. Bên cạnh đó, thông qua các cuộc tiếp xúc cử tri, kỳ họp HĐND các cấp, người dân cũng có nhiều ý kiến.

Tháng 9/2018, ông Đinh Xuân Quế - Chủ tịch UBND huyện Nam Đàn ký văn bản gửi Chủ tịch UBND tỉnh cho rằng, công tác BTGPMB dự án xây dựng mới cống Nam Đàn đến nay đã hoàn tất, dự án cơ bản đã hoàn thành việc xây dựng và đưa vào khai thác sử dụng. Nhân dân đã bàn giao đất, tháo dỡ tài sản để thi công dự án nhưng đến nay, tiền đền bù vẫn chưa được thanh toán.

“UBND huyện đã có nhiều văn bản đề nghị Ban quản lý dự án cấp kinh phí để chi trả cho các hộ dân. Nhưng đến nay, tỉnh chưa bố trí vốn cho dự án nên Ban quản lý dự án chưa có kinh phí để chi trả cho công tác bồi thường GPMB. Ngay khi có kinh phí, Hội đồng BTGPMB sẽ tổ chức chi trả cho các hộ dân theo quy định”, công văn nêu.

Có thể khẳng định, việc thu hồi đất mà chưa đền bù cho người dân là chưa đúng quy định. Vì vậy, chính quyền các cấp cùng Sở NN&PTNT, Ban QLDA cần có giải pháp để sớm chi trả tiền đền bù cho người dân, nhằm đảm bảo quyền lợi chính đáng và tránh những hệ lụy phát sinh về sau.