Thủ tướng kết nối trực tuyến với lãnh đạo xã ở Nghệ An nghe đề xuất giải pháp phát triển vùng dân tộc thiểu số, miền núi

Đồng chủ trì tại trụ sở Chính phủ có các đồng chí: Đỗ Văn Chiến - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Nguyễn Hòa Bình - Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương các chương trình mục tiêu quốc gia; Mai Văn Chính - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; Vũ Hồng Thanh - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội.

Tại điểm cầu tỉnh Nghệ An, đồng chí Lê Hồng Vinh - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh chủ trì. Cùng dự có lãnh đạo các sở, ngành liên quan.

Kiến nghị đầu tư khắc phục hậu quả bão số 3

Từ điểm cầu UBND tỉnh Nghệ An, đồng chí Lô Thanh Nhất - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Nga My đã báo cáo với Thủ tướng Chính phủ và toàn thể hội nghị kết quả triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia này trên địa bàn; gắn với các kiến nghị đề xuất trong giai đoạn mới.

Xã Nga My mới được thành lập trên cơ sở sáp nhập xã Xiêng My và xã Nga My (cũ). Đây là xã miền núi đặc biệt khó khăn thuộc huyện nghèo Tương Dương trước đây, trung tâm xã cách trung tâm hành chính của tỉnh khoảng 170 km.

Xã trải rộng trên diện tích tự nhiên 303 km²; có 16 bản, gồm 4 dân tộc: Thái, Khơ Mú, Ơ Đu và Kinh với 1.894 hộ, dân số 8.467 người. Tỷ lệ hộ nghèo chiếm 32%, cận nghèo 15%. Thu nhập bình quân đầu người khoảng 30 triệu đồng/năm.

Từ nguồn vốn hơn 77 tỷ đồng của Chương trình Mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, xã Nga My được bố trí đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng thiết yếu, hỗ trợ sinh kế, phát triển sản xuất; công tác giáo dục, y tế, văn hóa; giảm nghèo, nâng cao đời sống người dân. Qua đó, tỷ lệ hộ nghèo giảm trung bình khoảng 10%/năm. Nhiều hộ thoát nghèo bền vững nhờ hỗ trợ đúng hướng và kịp thời.

Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Nga My Lô Thanh Nhất khẳng định: Chương trình là chủ trương lớn, có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, góp phần thay đổi diện mạo nông thôn miền núi, nâng cao đời sống người dân. Trong đó, cái được lớn nhất là làm thay đổi nhận thức, đổi mới tư duy, phương thức tổ chức sản xuất của người dân nông thôn miền núi theo hướng ngày càng tiến bộ, văn minh.

Để tiếp tục thực hiện hiệu quả Chương trình trong giai đoạn 2026-2030, đồng chí Lô Thanh Nhất kiến nghị cho phép các xã không sáp nhập được thành lập phòng chuyên môn, bố trí đủ biên chế công chức theo lĩnh vực; đồng thời, tiếp tục ưu tiên nguồn lực cho vùng đặc biệt khó khăn như xã Nga My, nhất là đầu tư giao thông kết nối, nâng cấp điện, hạ tầng internet 4G, 5G.

Chương trình đã giúp miền núi Nghệ An đổi thay, song thiên tai khiến nhiều nơi “làm lại từ đầu”, đồng chí kiến nghị cần tiếp tục hỗ trợ khôi phục hạ tầng thiết yếu bị thiên tai tàn phá; đồng thời, tháo gỡ quy định chồng chéo, tăng phân cấp cho cấp xã chủ động lập kế hoạch, điều phối các công trình giáo dục, y tế, văn hóa; hỗ trợ sinh kế gắn với dược liệu dưới tán rừng, chăn nuôi giống bản địa, du lịch cộng đồng; đào tạo cán bộ cơ sở, xây dựng cơ chế giám sát, huy động người dân tham gia.

Nguồn vốn kế hoạch Trung ương giao cho tỉnh Nghệ An thực hiện Chương trình giai đoạn 2021 - 2025 đã được giao về tỉnh hơn 5.185 tỷ đồng; trong đó, đã giải ngân hơn 2.748 tỷ đồng.

Tỉnh đã ưu tiên bố trí vốn từ nguồn vốn trên để đầu tư hạ tầng thiết yếu trực tiếp phục vụ đời sống, sản xuất và quan tâm hỗ trợ các mô hình phát triển sinh kế bền vững cho đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Tổng số công trình đã được bố trí vốn là 726, đến nay, đã hoàn thành 410 công trình.

Qua đó, tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số, tỷ lệ giảm nghèo bình quân hàng năm đạt trên 3% và thu nhập bình quân đến cuối năm 2024 đạt khoảng 38,4 triệu đồng/người/năm, đạt mục tiêu.

Nói thật, nghĩ thật, làm thật và đạt hiệu quả thật

Kết luận Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ ghi nhận, đánh giá cao kết quả đạt được; đồng thời, đúc rút một số bài học kinh nghiệm, chỉ rõ những tồn tại, hạn chế trong quá trình thực hiện giai đoạn I của chương trình.

Thời gian tới, Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi vẫn đối diện nhiều khó khăn cả khách quan và chủ quan, nhất là yếu tố khách quan.

Người đứng đầu Chính phủ yêu cầu xác định mục tiêu tổng quát tích cực hơn, cụ thể hóa chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; quán triệt chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Tổng Bí thư Tô Lâm, nhằm không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân.

“Tinh thần năm sau phải cao hơn năm trước, nhiệm kỳ sau phải cao hơn nhiệm kỳ trước”, Thủ tướng nêu rõ yêu cầu về kết quả; đồng thời, khẳng định mục tiêu hướng đến của chương trình là tạo phong trào, xu thế để người dân tự lực, tự cường thoát nghèo, làm giàu từ chính bàn tay, khối óc, mảnh đất, khung trời, cửa biển của mình.

Với tinh thần “không để ai bị bỏ lại phía sau”, Thủ tướng yêu cầu đặt ra mục tiêu thiết thực, cụ thể, khả thi, dễ kiểm tra, giám sát, thực hiện và đánh giá; bảo đảm người dân được tiếp cận bình đẳng về giáo dục, y tế, văn hóa và các nguồn lực của đất nước; tạo nhiều việc làm, sinh kế để thoát nghèo, vươn lên làm giàu.

Trên cơ sở đó, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh 10 nhóm nhiệm vụ, giải pháp nhằm triển khai hiệu quả hơn Chương trình trong giai đoạn 2026 - 2030. Trong đó, cần tiếp tục nâng cao nhận thức rằng, đầu tư cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi chính là đầu tư cho phát triển.

Nhấn mạnh đây không chỉ là trách nhiệm, nghĩa vụ cao cả mà còn xuất phát từ tình cảm của trái tim, nghĩa đồng bào, sự sẻ chia và tính nhân văn sâu sắc, Thủ tướng yêu cầu thực hiện với tất cả tấm lòng: Nói thật, nghĩ thật, làm thật và đạt hiệu quả thật.

Đồng chí yêu cầu tiếp tục hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách phù hợp với chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước; bảo đảm tổ chức thực hiện đồng bộ từ các cấp ủy Đảng, chính quyền, MTTQ đến các tổ chức chính trị - xã hội, với quyết tâm cao nhất, nỗ lực lớn nhất, hành động quyết liệt nhất. Chương trình cần được duy trì độc lập, gắn với mục tiêu giảm nghèo bền vững nhưng phải bảo đảm bình đẳng, đặc biệt quan tâm tới các dân tộc dễ bị tổn thương.

Thủ tướng cũng yêu cầu cần cân đối, bố trí nguồn lực hợp lý, ưu tiên để Chương trình trong 5 năm tới tăng khoảng 10 - 15% so với giai đoạn 2021- 2025; thực hiện theo tinh thần “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”. Trung ương đảm nhiệm vai trò kiểm tra, giám sát và bố trí nguồn lực.

Nguồn lực ưu tiên tập trung vào tạo sinh kế, việc làm; phát triển y tế, đặc biệt là y tế cơ sở và y tế dự phòng; giáo dục, nhất là đầu tư xây dựng các trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học và THCS tại 248 xã biên giới.

Đồng thời, dành nguồn lực phát triển hạ tầng giao thông, viễn thông, điện, nước, nhằm bảo đảm tính bền vững của chương trình; chú trọng phát triển nguồn nhân lực, nhất là đội ngũ y, bác sĩ và giáo viên. Mục tiêu là bảo đảm người dân được tiếp cận bình đẳng về y tế, giáo dục, văn hóa.

Thủ tướng yêu cầu có các cơ chế, chính sách, thúc đẩy liên kết cộng đồng, hình thành các hợp tác xã, liên kết giữa các hợp tác xã để phát triển doanh nghiệp; xây dựng các dự án đầu tư phòng, chống biến đổi khí hậu tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi. Đồng thời, thiết kế công cụ đo lường để giám sát, đánh giá việc thực hiện chương trình trong giai đoạn tới.