Bắt đầu từ cải thiện thu nhập cho người dân
Với điều kiện địa hình bán sơn địa, Quỳnh Trang từng là địa bàn miền núi khó khăn của huyện Quỳnh Lưu trước đây và nay là TX Hoàng Mai khi có 1/13 thôn thuộc chương trình 135 và 2 thôn vùng giáo toàn tòng. Bước vào triển khai chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, Quỳnh Trang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức vì hạ tầng xuống cấp, xuất phát điểm thấp, trong đó nhiều tiêu chí chưa đạt đều là những tiêu chí khó và cần nguồn lực đầu tư lớn.
Xây dựng NTM đồng nghĩa với xã phải đầu tư nâng cấp toàn bộ hạ tầng thiết yếu, từ giao thông, thủy lợi, thiết chế văn hóa cho đến trường học, chợ thương mại...
Trong bối cảnh đời sống của người dân còn khó khăn, thu nhập chưa cao nên để thực hiện chương trình NTM, cùng với tuyên truyền, vận động để “dân biết, dân làm”, việc trước tiên, Quỳnh Trang triển khai các đề án nâng cao năng lực sản xuất, cải thiện thu nhập cho người dân.
 |
| Một góc nông thôn mới xã Quỳnh Trang. Ảnh: Nguyễn Hải |
Ngay sau khi có quyết định phê duyệt quy hoạch NTM năm 2012, xã xây dựng đề án chỉnh trang đồng ruộng, chuyển đổi ruộng đất từ ô thửa nhỏ thành ô thửa lớn; từng bước đầu tư nâng cấp hệ thống thủy lợi và kênh mương tưới để tận dụng hiệu quả nguồn nước hồ Vực Mấu cho đồng ruộng.
Bên cạnh đó, xã đề nghị Ngân hàng tạo điều kiện giải ngân cho người dân vay vốn phát triển sản xuất; mở rộng chăn nuôi và các ngành nghề phụ.
Trong vòng hơn 7 năm, xã đầu tư 17,19 tỷ đồng đề nâng cấp hệ 46 km kênh mương và 1 trạm bơm, qua đó đảm bảo nước tưới cho 100% đất nông nghiệp; người dân vay 27 tỷ đồng để phát triển sản xuất; năm 2018 xã đầu tư 1,128 tỷ đồng nâng cấp chợ...
 |
| Hạ tầng giao thông trong xã được đầu tư xây dựng khang trang sạch đẹp. Ảnh: Nguyễn Hải |
Nhờ phát triển ngành nghề đa dạng, người dân có thêm việc làm và thu nhập không ngừng tăng, đến nay, bình quân thu nhập 32,79 triệu đồng/người và tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 3,34%.
Huy động tốt nguồn lực
Trên cơ sở nâng cao thu nhập và đời sống người dân, Quỳnh Trang nhận thấy cơ hội về đích NTM dần hiện rõ. Tuy nhiên, với xuất phát điểm thấp và xã vùng đặc thù nên phải có cách làm hợp lý. Lĩnh vực đột phá mà xã chọn điểm để triển khai là làm giao thông, theo đó để khích lệ nhân dân, ngoài cơ chế chung, xã hỗ trợ xóm làm đường A mỗi km được hỗ trợ thêm 30 triệu đồng và đường B được hỗ trợ 20 triệu đồng. Nhờ vậy, chỉ trong thời gian ngắn, xã huy động được trên 44 tỷ đồng, trong đó người dân đóng góp 22,3 tỷ đồng để làm 100% đường trục xã, liên xã, 87,3% đường trục chính thôn và 100% đường ngõ xóm.
Đi đầu trong phong trào làm giao thông là xóm 7 và xóm 9 khi mỗi xóm bình quân làm được 4 km đường, mỗi khẩu đóng từ 900 đến 1,3 triệu đồng.
Trong đó, tại thôn 3, toàn xóm có 168 hộ, mặc dù thu nhập chưa cao nhưng người dân vẫn tự nguyện đóng góp mỗi khẩu từ 1 đến 1,3 triệu đồng làm mới 600 m đường bê tông và đầu tư trên 400 triệu đồng tu sửa nâng cấp, chỉnh trang lại Nhà văn hóa khang trang, sạch đẹp hơn.
 |
| Nhà văn hóa thôn 3 được đầu tư khang trang và đạt chuẩn quy định. Ảnh: Nguyễn Hải |
Song song với nâng cấp hạ tầng giao thông, xã Quỳnh Trang cũng quan tâm đầu tư nâng cấp hạ tầng trường học, trạm xá và thiết chế văn hóa thể thao từ xã đến xóm. Đây là những tiêu chí thực sự khó vì bước vào xây dựng NTM, Quỳnh Trang có 3 trường nhưng chỉ có 1 trường đạt chuẩn và mỗi trường có nhiều điểm lẻ nên nguồn lực đầu tư bị phân tán; xã cũng chưa đạt chuẩn quốc gia về y tế và hệ thống thiết chế văn hóa thông tin từ xã đến xóm xuống cấp nặng.
Nhờ biết vận dụng hiệu quả các nguồn lực, trong vòng 7 năm, Quỳnh Trang huy động được 23,16 tỷ đồng nâng cấp hàng chục phòng học. Năm 2015 sau khi 2 trường mầm non, tiểu học đạt chuẩn, xã tiếp tục đầu tư để phấn đấu cuối năm 2019 này Trường THCS đạt chuẩn. Về y tế, sau khi được công nhận đạt chuẩn quốc gia năm 2012, xã tiếp tục đầu tư để năm 2015 công nhận lại; đồng thời dồn sức nâng cấp thiết chế văn hóa thông tin từ xã đến xóm.
Thời điểm năm 2015, trước một loạt tiêu chí khó, cần nguồn lực lớn nên không ít người nghĩ xã về đích NTM được. Đơn cử là giao thông, do Quỳnh Trang là xã địa bàn miền núi nên làm đường thì phải kèm cả mương thoát mới không bị xói lở nên chi phí làm đường liên tục phát sinh và đến nay vẫn thiếu khoảng 500 tấn xi măng. Tuy nhiên, nhờ sự hỗ trợ của cấp trên và sự chung sức, đồng lòng của người dân, sự ủng hộ của con em xa quê nên xã đã về đích NTM thành công.
Thời gian tới, để giữ vững và không ngừng nâng cao chất lượng các tiêu chí, song song việc khắc phục các tồn tại, hạn chế trong quá trình xây dựng NTM, Quỳnh Trang đang phát huy hiệu quả bài học kinh nghiệm để tiếp tục động viên nhân dân thi đua lao động sản xuất; hệ thống chính trị xã giữ vững tinh thần đoàn kết, gương mẫu, giải quyết thỏa đáng các kiến nghị của người dân để từ đó động viên, nuôi dưỡng và khơi dậy sức dân xây dựng quê hương giàu mạnh trong giai đoạn mới.
Sau hơn 7 năm xây dựng NTM, Quỳnh Trang huy động 459,8 tỷ đồng để thực hiện các tiêu chí, trong đó người dân tự đầu tư nâng cấp, xây dựng lại nhà cửa 364 tỷ đồng và đóng góp, ủng hộ 37,74 tỷ đồng xây dựng các tiêu chí; ngân sách nhà nước các cấp hỗ trợ 43,76 tỷ đồng; nguồn khác 2 tỷ đồng.
