NSND Thu Hà: Từ 'Nữ hoàng ảnh lịch' đến cuộc sống an phận tuổi 54

"Khuôn vàng thước ngọc" của điện ảnh Việt

Nhắc đến những nhan sắc nổi bật của màn ảnh Việt thập niên 90, không thể không kể đến NSND Thu Hà. Sinh ra ở mảnh đất Tuyên Quang, NSND Thu Hà là minh chứng tiêu biểu của câu nói "chè Thái, gái Tuyên". Thời trẻ, chị sở hữu vẻ đẹp trong trẻo, đài các khiến bao người mê đắm.

Vào năm Thu Hà 16 tuổi, đoàn nghệ thuật Quân khu 2 đi tuyển diễn viên ở khu vực 6 tỉnh miền Bắc, chị được người hàng xóm rủ đi thi thử.

Với nhan sắc trời phú ấy, Thu Hà nhanh chóng lọt vào "mắt xanh" của các đạo diễn và tổ chức sản xuất. Chị trở thành một trong 10 người được chọn làm diễn viên. Từ một người vô tình đi thi tuyển, Thu Hà đã đến với môn nghệ thuật thứ bảy.

Sau này, chị tiết lộ bản thân lựa chọn theo nghiệp diễn là vì muốn gia đình bớt đi gánh nặng. Bởi khi sinh hoạt trong đoàn nghệ thuật Quân khu 2, nữ nghệ sĩ được lo cơm ăn, áo mặc. Chị cũng không nề hà bất cứ vai diễn nào mà chỉ mong làm tốt vai trò của mình.

"Mục đích của tôi không phải là sự nổi tiếng, cũng không nghĩ mình sẽ thành công ở một vai diễn kinh điển nào đó. Điều duy nhất tôi nghĩ là phải làm tốt công việc của mình. Cảm ơn hoàn cảnh lúc bấy giờ đã đưa đẩy tôi đến với nghệ thuật", nghệ sĩ từng chia sẻ.

Năm 1989, sự nghiệp của Thu Hà lên một tầm cao mới khi chị được đạo diễn Hải Ninh mời vào vai quận chúa Quỳnh Hoa trong phim truyện nhựa Đêm hội Long Trì. Lúc này, Thu Hà đã rời đoàn nghệ thuật Quân khu 2 và công tác tại Nhà hát Kịch Hà Nội.

Hình ảnh đài các, quý phái của NSND Thu Hà trong Đêm hội Long Trì đã để lại dấu ấn khó phai trong lòng khán giả. Vẻ đẹp của chị còn được ví là "khuôn vàng thước ngọc" của điện ảnh Việt.

Sau vai diễn ấy, Thu Hà được "săn đón" khắp cả nước. Nữ nghệ sĩ tiếp tục được mời vào vai Nga trong phim Lá ngọc cành vàng. Vai diễn đã giúp "mỹ nhân màn ảnh" khi ấy nhận được giải Diễn viên xuất sắc nhất tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 9. Đến nay, chị vẫn được khán giả nhắc đến với danh xưng "lá ngọc cành vàng".

Nữ nghệ sĩ thừa nhận khi đảm nhận vai diễn này, chị chưa thể hiện đủ độ "chín" mà phần lớn là nhờ hợp vai. Mọi thứ với chị giống như "trúng số độc đắc".

"Tôi - cô gái tỉnh lẻ mới về Hà Nội - không hiểu sao lại được đạo diễn Vũ Châu tin tưởng giao một vai rất Hà thành. May mắn sao, khi tôi bước ra, mọi người đã ồ lên và nói đây đúng là tiểu thư "Lá ngọc cành vàng" đang tìm kiếm.

Đạo diễn, biên kịch, ê-kíp rất giỏi, tạo cho tôi hình hài nhân vật, chứ đúng ra tuổi đó nếu ở nhà, tôi vẫn là... cô gái hái chè", NSND Thu Hà tâm sự..

NSND Thu Hà là một trong số ít diễn viên miền Bắc nổi tiếng ở mảng phim truyền hình miền Nam. Khi ấy, tên tuổi của chị sánh ngang với những tài tử, mỹ nhân dòng phim "mì ăn liền" như: Lý Hùng, Lê Công Tuấn Anh, Thương Tín, Việt Trinh, Diễm Hương…

Thu Hà trở thành "nàng thơ" của nhiều bộ phim như Hoa Quỳnh nở muộn, Tóc gió thôi bay, Anh chỉ có mình em… Hiện nữ nghệ sĩ vẫn giữ mối quan hệ thân thiết với Lý Hùng.

Bén duyên khi đóng chung bộ phim Sau những giấc mơ hồng đến Tráng sĩ bồ đề, hai nghệ sĩ dần trở nên thân thiết hơn. Mỗi khi có dịp ra Hà Nội, Lý Hùng đều gặp Thu Hà để tâm sự về cuộc sống, cũng như kể về kỷ niệm đóng phim ngày trước.

"Đó là một tình bạn đẹp. Tôi luôn trân trọng những mối quan hệ như vậy. Nếu có điều kiện, tôi cũng mong mình và anh Lý Hùng có thể cùng nhau làm phim, diễn xuất với nhau như ngày xưa...", NSND Thu Hà chia sẻ về tình bạn với Lý Hùng.

Không chỉ "oanh tạc" màn ảnh nhỏ vào thập niên 1990, NSND Thu Hà còn xuất hiện dày đặc trên những tấm ảnh lịch, trở thành "nữ hoàng ảnh lịch" được yêu thích nhất thời điểm ấy. Thu Hà tiết lộ khi mới bước chân vào nghệ thuật, chị đã nhận được nhiều lời mời chụp ảnh với lịch trình dày đặc.

Chị kể: "Ngày đó tôi vẫn còn trong đoàn văn công Quân khu 2, mặc áo lính, sáng ra ăn vội vàng bát cơm trắng chan nước mắm nhạt rồi đi chụp ảnh lịch. Mỗi cuộn phim khi đó rất đắt nên nhiếp ảnh gia phải căn chỉnh tỉ mỉ từ sáng đến trưa mới bấm được một kiểu, tôi đói muốn lả đi…".

Cuộc sống bình yên tuổi xế chiều

Khi dòng phim thị trường thoái trào, NSND Thu Hà quay về tập trung cho sân khấu kịch. Những năm gần đây, chị mới trở lại đóng phim truyền hình, nổi bật là vai diễn Bạch Cúc trong bộ phim Hướng dương ngược nắng.

Khác với hình tượng nền nã, nhẹ nhàng thường thấy, Thu Hà gây bất ngờ khi vào vai một người đàn bà quyền lực, sắc sảo, đương đầu với mọi khó khăn. Tuy nhiên ẩn sâu bên trong người phụ nữ ấy là những uất ức, cô đơn vì không được che chở, sẻ chia.

Nói về cơ duyên nhận vai diễn này, NSND Thu Hà cho hay: "Với vai Bạch Cúc trong phim Hướng dương ngược nắng, tôi được mời đúng vào thời điểm có thể sắp xếp được công việc và chuyện gia đình để tham gia.

Dĩ nhiên, vai diễn cũng phải hấp dẫn và đủ lôi cuốn mới kéo được tôi trở lại. Đây là vai diễn mà tôi chưa từng thể hiện trên màn ảnh bao giờ".

Hiện tại dù đã bước đến tuổi xế chiều nhưng nhan sắc của NSND Thu Hà vẫn nhận được sự quan tâm của công chúng. Người ta cho rằng dường như chị đã bị "thời gian bỏ quên" khi vẫn trẻ trung, xinh đẹp như ngày nào.

NSND Thu Hà thừa nhận chị cũng ngại khi được khán giả gọi với danh xưng "nhan sắc không tuổi": "Tôi thấy mình bình thường như bao người phụ nữ U60 khác đấy chứ.

Có lẽ cái thần thái của tôi khiến mọi người cảm nhận tôi vẫn còn trẻ hoặc môi trường nghệ thuật khiến mọi người nghĩ tôi không già đi, chứ tuổi tác thì không thể giấu nổi".

Nói về bí quyết giữ gìn nhan sắc, chị chia sẻ: "Tôi chẳng có bí quyết gì ngoài sống đúng với tuổi của mình và sống như bao người phụ nữ khác. Nếu sợ già thì tốt nhất phải học cân bằng mọi thứ trong đời sống, phải biết buông bỏ và vượt qua những khó khăn. Thậm chí, đón nhận mọi chuyện một cách nhẹ nhàng, bình tĩnh nhất có thể".

Đằng sau ánh đèn sân khấu và ống kính máy quay, NSND Thu Hà lựa chọn một cuộc sống bình yên, kín tiếng bên gia đình. Hiện nữ nghệ sĩ sống hạnh phúc bên người chồng thứ hai là doanh nhân, hơn chị 15 tuổi cùng 2 người con trai ngoan ngoãn.

Khác với nhiều diễn viên nữ cùng thời, NSND Thu Hà ưu tiên thời gian để chăm sóc gia đình và đồng hành cùng sự trưởng thành của con.

Từ khi đón con trai đầu chào đời cách đây hơn 20 năm, nữ nghệ sĩ đã dừng đóng phim cũng như ít tham gia các hoạt động nghệ thuật để chăm lo cho tổ ấm của mình. Khi các con khôn lớn, chị mới yên tâm trở lại với những dự án phim mà chị cho là thu hút.

Với NSND Thu Hà, hạnh phúc là một cuộc sống bình lặng, giản đơn. Chị bộc bạch: "Cái sự "an phận" này có từ lâu rồi. Từ khi không làm phim nữa, tôi cũng hướng cuộc sống của mình đến sự bình lặng.

Tất nhiên, đó là phim ảnh thôi chứ sân khấu thì tôi vẫn tham gia rất đều đặn. Chỉ 2 năm nay tôi giảm bớt việc tham gia sân khấu thôi. Nghề của tôi thuộc sân khấu nên tôi vẫn đam mê sân khấu nhiều hơn".

Ở tuổi U60, NSND Thu Hà vẫn xuất hiện thường xuyên trong các hoạt động của Nhà hát Kịch Hà Nội. Trên trang cá nhân, chị thường chia sẻ những khoảnh khắc đời thường tích cực, vui vẻ.