(Baonghean) - Cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016 đã chính thức bắt đầu với những lá phiếu đầu tiên tại bang Iowa được bỏ vào sáng 2/2 theo giờ Việt Nam. Đây vốn được coi là bang “có duyên” với các vị Tổng thống tương lai. Nhìn vào kết quả sơ bộ được công bố, ứng viên Hillary Clinton của Đảng Dân chủ và ứng viên Ted Cruz của đảng Cộng hòa đã giành được số phiếu cao nhất. Nhưng liệu Iowa có dự báo chuẩn xác vị trí Tổng thống Mỹ nhiệm kỳ tới? Đây vẫn sẽ còn là một câu hỏi ngỏ.
 |
| Ứng viên Hillary Clinton của đảng Dân chủ đã giành chiến thắng sít sao trong cuộc bầu cử tại bang Iowa. Ảnh: Getty Images |
Không nhiều bất ngờ trong kết quả của đảng Dân chủ tại bang Iowa khi cựu Ngoại trưởng Mỹ Hillary Cliton là ứng viên dẫn đầu cuộc bỏ phiếu sơ bộ. Theo đó, bà Clinton được 51% số phiếu, chỉ nhỉnh hơn một chút so với 49% của ứng viên Bernie Sanders; nhưng đã bỏ xa ông Martin O’Malley với 1% số phiếu.
Tuy nhiên, kết quả số phiếu của đảng Cộng hòa lại khiến dư luận khá bất ngờ dù 3 ứng viên dẫn đầu vẫn giành được số phiếu cao nhất. Bởi tỷ phú Donald Trump vốn là ứng cử viên sáng giá nhất của đảng Cộng hòa, thời gian qua cũng quá nổi tiếng trên các phương tiện truyền thông và cũng luôn đứng đầu trong các cuộc thăm dò trước bầu cử.
 |
| Thượng nghị sỹ Ted Cruz của đảng Cộng hòa sau chiến thắng bất ngờ tại bang Iowa. Ảnh: Reuters. |
Thế nhưng cuối cùng, thượng nghị sỹ Ted Cruz đã có cú bứt phá vượt lên dẫn đầu ngay tại bang đầu tiên và có ý nghĩa đặc biệt quan trọng là Iowa với 29%, trong khi ông Donald Trump chỉ giành 26% số phiếu ủng hộ. Xếp thứ 3 là ứng viên Marco Rubio với 21% số phiếu. Hai ứng viên khác là Jeb Bush - em trai cựu Tổng thống George W. Bush chỉ kiếm được 3% phiếu ủng hộ và ứng viên John Kasich thấp nhất với 2%.
Theo “truyền thống” những kỳ bầu cử tổng thống Mỹ gần đây, người trở thành tổng thống Mỹ thường là ứng cử viên dẫn đầu trong cuộc đua nội bộ đảng tại bang Iowa. Cụ thể, Tổng thống Barack Obama và cựu tổng thống George W. Bush đều từng 2 lần chiến thắng ở Iowa. Thế nhưng, nếu so sánh các cuộc thăm dò mới nhất và kết quả cuộc bỏ phiếu tại bang Iowa vừa qua, dư luận Mỹ lại đang có rất nhiều luồng ý kiến khác nhau.
Trước hết với đảng Dân chủ, chỉ với 1% chênh lệch giữa và Hillary Clinton và ông Bernie Sanders tại bang Iowa, cộng với tốc độ thu hẹp khoảng cách ngày nhanh giữa hai ứng viên, thì không có gì có thể đoán trước. Cuộc đua song mã trong nội bộ đảng Dân chủ càng gay cấn khi mỗi ứng viên đều có những lợi thế riêng. Với ứng viên Clinton, bà đã dành rất nhiều tâm huyết tại Iowa và New Hampshire nhằm vượt lên quá khứ thất bại trước đương kim Tổng thống Barack Obama hồi năm 2008.
Bên cạnh đó, ông Obama thời gian qua đã liên tục đưa ra các tuyên bố ủng hộ và khen ngợi vị nữ cựu Ngoại trưởng Mỹ và cho rằng, một ứng cử viên Tổng thống Mỹ cần hội đủ kinh nghiệm như vậy để thay thế ông tại Nhà Trắng. Tuy nhiên, bà Hillary hiện vẫn gặp vấn đề trong các cáo buộc sử dụng thư điện tử cá nhân, hay bị đối thủ là ông Sander chỉ trích một số vấn đề như chưa có quan điểm đủ cứng rắn trong các vấn đề tài chính…
Về phần mình, ứng viên Bernie Sanders dù bị bà Clinton “chê” trong nhiều vấn đề như chương trình cải cách y tế “Medicare-for-all” hay có quan điểm quá mềm mỏng trong vấn đề kiểm soát súng đạn; thế nhưng ông lại có lợi thế vượt trội so với bà Clinton tại tiểu bang New Hampshire tới đây. Vì mọi khảo sát trước bầu cử đều cho thấy, ông Bernie Sanders đang có ưu thế lớn tại bang này.
 |
| Tỷ phú Donal Trump của đảng Cộng hòa có bài phát biểu sau khi chỉ về nhì tại bang Iowa, khẳng định: “Tôi hãnh diện khi về thứ 2 trong cuộc bầu cử sơ bộ tại Iowa và tôi đang chờ đợi cuộc bỏ phiếu sắp tới tại New Hampshire”. Ảnh: AFP |
Nếu đảng Dân chủ là cuộc đua song mã chưa phân thắng bại thì nội bộ đảng Cộng hòa lại là cuộc đua tam mã giữa 3 ứng viên Donald Trump, Ted Cruz và Marco Rubio. Kết quả bầu cử tại bang Iowa cũng đã cho thấy điều này với tỷ lệ không chênh lệch nhiều. Thực tế cũng cho thấy, dù ứng viên Donald Trump vẫn giành được sự ủng hộ cao, nhưng Thượng nghị sĩ bang Texas Ted Cruz đã gây ấn tượng hơn trong tháng 1 vừa qua.
Trong khi đó, mỗi ứng viên đều có những tuyên bố cứng rắn có thể cộng điểm thời gian qua. Như Thượng nghị sỹ Rubio đã có tuyên bố đầy tự tin về chính sách chống khủng bố và chính sách đối ngoại; Thượng nghị sỹ Cruz được đánh giá cao về chính sách nhập cư còn tỷ phú Trump lại đánh trúng tâm lý cử tri khi cam kết sẽ thương thuyết những thỏa thuận thương mại có lợi cho nước Mỹ, tạo nhiều công ăn việc làm cho người dân trong nước.
Tuy nhiên, tất cả những yếu tố ấn tượng này vẫn chưa đủ tạo niềm tin trọn vẹn cho các cử tri. Điều này khiến Đảng Cộng hòa đang rơi vào thế tiến thoái lưỡng nan, bởi cả 3 ứng cử viên hàng đầu là tỷ phú Donald Trump, Thượng nghị sĩ Ted Cruz hay Thượng nghị sỹ Marco Rubio đều không phải là sự lựa chọn lý tưởng, chưa thể hiện là một đại diện hình ảnh cho đảng Cộng hòa nếu ở cương vị Tổng thống.
 |
| Ứng viên Bernie Sanders của đảng Dân chủ - về nhì tại bang Iowa khẳng định, kết quả tại Iowa là thông điệp mà ông muốn gửi đến nước Mỹ và cả thế giới. Ảnh: AP |
Ngay như hai ứng viên trội hơn là ông Trump và ông Cruz thì cũng một người quá thực dụng còn một người quá bảo thủ cực đoan. Trong khi đó, ứng viên được tầng lớp lãnh đạo Đảng Cộng hòa kỳ vọng như Jeb Bush lại đang thất thế. Đến thời điểm này, chưa một yếu tố nào để các cử tri khẳng định chắc chắn, vì thế, những lá phiếu của họ tại Iowa đã cho thấy sự phân phân và lúng túng đi kèm với thất vọng với các ứng viên chưa hoàn hảo. Có lẽ lúc này, cử tri Cộng hòa đang phân vân, liệu ai sẽ dễ điều chỉnh hơn chứ không phải ai tài giỏi hơn, để có thể trở thành đại diện của phe Cộng hòa trong cuộc đua vào chiếc ghế Tổng thống Mỹ.
Như thế, cuộc đua nội bộ hai phe Dân chủ và Cộng hòa mới chỉ bắt đầu và sẽ hứa hẹn nhiều gay cấn cộng với bất ngờ thú vị. Sau khi chọn ra được hai ứng viên hàng đầu của mỗi đảng, cuộc đua đến Nhà trắng sẽ càng nóng hơn với cuộc tỷ thí giữa ứng viên hàng đầu của hai phe. Liệu ai sẽ nối gót đương kim Tổng thống Mỹ Barack Obama? Tất cả sẽ cùng phải chờ đợi kết quả sau ngày 8/11 vào cuối năm nay.
Phương Hoa
