Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (phải) đi dạo cùng nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un tại Đại Liên. Bức ảnh được KCNA đăng tải hôm 8/5. Ảnh: AFP |
Hệ thống THAAD của Mỹ triển khai tại Hàn Quốc là một trong những nguồn cơn khiến Trung Quốc quan ngại, đẩy quan hệ Bắc Kinh-Seoul xấu đi hồi năm 2017. Ảnh: asianews |
Trung Quốc cũng đã tìm cách sửa chữa các quan hệ với Hàn Quốc. Ngay sau khi ông Kim rời Trung Quốc, Bắc Kinh đã cử Ủy viên Quốc vụ Dương Khiết Trì làm đặc phái viên tới Seoul để chia sẻ về nội dung đã được bàn thảo giữa Tập và Kim. Trong cuộc gặp với Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in, ông Dương đã công khai ca ngợi thành tựu ngoại giao của Seoul và hứa dỡ bỏ mọi biện pháp trừng phạt phi chính thức còn sót lại đánh vào các công ty Hàn Quốc.
Dù Bắc Kinh từ lâu đã khuyến khích đối thoại liên Triều và nhấn mạnh sự cần thiết phải đối thoại trực tiếp giữa Washington và Bình Nhưỡng, song giờ đây Trung Quốc đang lo rằng họ có thể bị gạt sang bên lề trong tiến trình ấy.
Lập trường cơ bản của Trung Quốc là nước này cần phải can dự vào các cuộc thảo luận như vậy với tư cách làm một trong những bên ban đầu tham gia ký kết bản hiệp định đình chiến. Họ không muốn bị loại ra khỏi bất kỳ cuộc đàm phán nào vốn có thể thảo luận các vấn đề trọng yếu chẳng hạn như thiết lập cơ chế hòa bình Triều Tiên và khả năng rút hoặc giảm khí tài quân sự (bao gồm THAAD) cùng các lực lượng của Mỹ đồn trú tại Hàn Quốc.
Phản ứng của Trung Quốc trước hội nghị thượng đỉnh liên Triều cho đến nay dường như cho thấy rằng họ đã quyết định ứng phó với vấn đề này theo một cách thức thận trọng, thay vì khuấy động thêm căng thẳng và bất ổn. Giới lãnh đạo Trung Quốc có thể theo dõi hội nghị thượng đỉnh với những cảm xúc đan xen, nhưng phản ứng chính thức của Bắc Kinh trước cuộc gặp đó nhìn chung mang tính tích cực.
Người dân theo dõi bản tin về Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in, Tổng thống Mỹ Donald Trump, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un tại Seoul hôm 11/5. Ảnh: AFP |
Điều khiến Trung Quốc nguôi ngoai là, không lâu sau thượng đỉnh liên Triều, cả Seoul lẫn Bình Nhưỡng đều phát tín hiệu rằng họ đang xem trọng Bắc Kinh. Trong cuộc điện đàm giữa Moon và Tập hôm 4/5, Trung Quốc đã thành công đạt được cam kết của Seoul về việc phối hợp chặt chẽ cùng Bắc Kinh để chính thức kết thúc Chiến tranh Triều Tiên. Ông Kim cũng làm hài lòng ông Tập khi có thêm một chuyến thăm bất ngờ khác tới Trung Quốc vào hôm 7/5.
Điều mà giới hoạch định chính sách từ nay trở đi cần chú ý là Triều Tiên sẽ làm thế nào để “khai thác” nỗi lo bị ra rìa của Trung Quốc. Dù Bình Nhưỡng đang cải thiện các quan hệ với Bắc Kinh, họ vẫn chưa làm rõ lập trường về vai trò cụ thể của Trung Quốc trong tiến trình hòa bình và tương lai của các lực lượng Mỹ tại Hàn Quốc - 2 vấn đề hệ trọng nhất mà Bắc Kinh muốn giải quyết.
Kim Jong-un hiểu rõ rằng giờ đây ông mới chính là người đang nắm giữ vô lăng. Ảnh minh họa: AFP |
Ngoài ra, ông có thể lợi dụng nỗi lo của Bắc Kinh để xoa dịu các biện pháp trừng phạt của Trung Quốc, vốn là một thành tố trọng yếu trong chiến lược “gây sức ép và can dự tối đa” trong quá trình đàm phán và thực thi các cơ chế phi hạt nhân hóa và hòa bình. Kim hoàn toàn hiểu rõ rằng ông mới chính là người hiện đang ngồi trên ghế lái.