Việc ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi phương pháp thanh tra, kiểm tra được ngành Bảo hiểm xã hội tỉnh tích cực triển khai và đã phát huy hiệu quả.
Chuyển đổi phương pháp thanh tra, kiểm tra
Năm 2023, toàn tỉnh có hơn 3 triệu người tham gia Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế, Bảo hiểm thất nghiệp và hơn 5 triệu lượt khám, chữa bệnh Bảo hiểm y tế. Số lượng đơn vị sử dụng lao động, người tham gia và thụ hưởng các chế độ lớn đã tạo áp lực không nhỏ lên công tác thanh tra, kiểm tra của ngành Bảo hiểm xã hội tỉnh.
Với phương pháp thanh tra, kiểm tra truyền thống như trước đây, các đoàn thanh tra, kiểm tra phải chuẩn bị tài liệu, hồ sơ, biểu mẫu và trực tiếp làm việc với đơn vị để đối chiếu, so sánh thông tin, số liệu bằng phương pháp thủ công trên sổ sách, tài liệu giấy với số lượng rất lớn. Do đó, chỉ kiểm tra xác suất được một số hồ sơ nhất định do bị giới hạn về thời gian. Việc ứng dụng công nghệ thông tin để chủ động rà soát, phân tích dữ liệu trước khi làm việc trực tiếp với đơn vị giúp các đoàn thanh tra, kiểm tra đánh giá, khoanh vùng, lựa chọn mẫu cần kiểm tra thực tế, giảm được lượng hồ sơ, giấy tờ, tài liệu cần đối chiếu, tiết kiệm thời gian, nhân lực, vật lực cho cả các đoàn thanh tra, kiểm tra và đơn vị.
Với khả năng rà soát, phân tích dữ liệu lớn, việc ứng dụng công nghệ thông tin đã giúp các đoàn thanh tra, kiểm tra, kiểm soát được 100% hồ sơ nghiệp vụ (kể cả đối với các doanh nghiệp có hàng ngàn người lao động hoặc cơ sở khám, chữa bệnh có hàng triệu lượt khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế). Qua đó, phát hiện được những sai sót, vi phạm mà trước đây rất khó phát hiện hoặc không thể phát hiện bằng phương pháp truyền thống như: Dùng thẻ bảo hiểm y tế cùng lúc khám bệnh ngoại trú ở nhiều cơ sở khám chữa bệnh; sử dụng một thẻ Bảo hiểm y tế thanh toán chi phí khám, chữa bệnh với tần suất lớn; nhân viên y tế hành nghề trùng thời gian tại nhiều cơ sở khám, chữa bệnh… Đặc biệt, nhờ ứng dụng công nghệ thông tin đã kịp thời phát hiện những kẽ hở trong quản lý hoặc các hạn chế trong thực hiện quy trình nghiệp vụ của cơ quan Bảo hiểm xã hội, từ đó kiến nghị điều chỉnh, sửa đổi.
Việc ứng dụng công nghệ thông tin đã giúp các đoàn thanh tra, kiểm tra tăng năng suất làm việc, nâng cao khả năng phát hiện, nhận diện dấu hiệu sai sót, vi phạm một cách toàn diện; từ đó giúp nâng cao chất lượng và hiệu quả thanh tra, kiểm tra. Đồng thời, rút ngắn đáng kể thời gian thanh tra, kiểm tra, đảm bảo nguyên tắc không làm ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của đối tượng được thanh tra, kiểm tra.
Năm 2023, Bảo hiểm xã hội tỉnh đã thanh tra chuyên ngành tại 190 đơn vị sử dụng lao động; kiểm tra 70 đơn vị sử dụng lao động, 20 cơ sở khám, chữa bệnh Bảo hiểm y tế, 05 tổ chức dịch vụ thu và đại diện chi trả và 03 cơ quan Bảo hiểm xã hội cấp huyện; thanh tra liên ngành đối với 30 đơn vị sử dụng lao động; thanh tra chuyên ngành đột xuất tại 160 đơn vị sử dụng lao động chậm đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp.
Qua công tác thanh tra, kiểm tra đã yêu cầu đơn vị sử dụng lao động khắc phục hơn 52,2 tỷ đồng tiền chậm đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế; truy đóng do chưa đóng, đóng thiếu thời gian cho 96 lao động với tổng số tiền truy đóng hơn 1,5 tỷ đồng; nộp lại quỹ Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm thất nghiệp do hưởng sai quy định đối với 224 lượt lao động với số tiền hơn 368 triệu đồng; nộp về quỹ Bảo hiểm y tế do thanh toán sai quy định hơn 13,7 tỷ đồng.
Giám đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh đã ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với 43 đơn vị sử dụng lao động có hành vi vi phạm pháp luật về đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế với số tiền xử phạt hành chính là 933,6 triệu đồng; ban hành 14 Quyết định cưỡng chế thi hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính với số tiền cưỡng chế là hơn 1,6 tỷ đồng.
Tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra
Bên cạnh công tác thanh tra, kiểm tra trực tiếp tại các đơn vị, Bảo hiểm xã hội tỉnh cũng triển khai đa dạng nhiều biện pháp nhằm đảm bảo hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra như: Mời các đơn vị nợ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp lên làm việc tại cơ quan Bảo hiểm xã hội tỉnh nhằm đôn đốc đơn vị thực hiện nghĩa vụ đóng bảo hiểm xã hội và phổ biến quy định pháp luật, chế tài xử phạt đối với các hành vi vi phạm. Qua các buổi làm việc, các doanh nghiệp đã rất tích cực trong việc chia sẻ, trao đổi thông tin để cùng hướng đến mục tiêu an sinh xã hội cho người lao động trên địa bàn. Bảo hiểm xã hội tỉnh sẽ đồng hành, hỗ trợ các doanh nghiệp tạo điều kiện thuận lợi hơn trong việc tìm hiểu và thực hiện hiệu quả các chính sách, chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp.
Với số lượng đơn vị sử dụng lao động, người tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế lớn thì việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi phương pháp, đa dạng các hình thức thanh tra, kiểm tra thực sự là giải pháp quan trọng, góp phần vào việc nâng cao hiệu quả quản lý của ngành Bảo hiểm xã hội Nghệ An. Cùng với hệ thống các phần mềm nghiệp vụ ngày càng được hoàn thiện, liên thông trong toàn ngành, việc sử giải pháp công nghệ, công cụ phần mềm công nghệ thông tin đã tạo thuận lợi cho việc so sánh, đối chiếu số liệu phục vụ công tác thanh tra, kiểm tra được kịp thời, an toàn, hiệu quả.
Thực hiện chỉ đạo của Bảo hiểm xã hội Việt Nam, thời gian tới, bên cạnh việc nâng cao trình độ, nghiệp vụ cho đội ngũ thanh tra viên, Bảo hiểm xã hội Nghệ An sẽ tiếp tục ứng dụng công nghệ thông tin trong tất cả các lĩnh vực nói chung, đẩy mạnh ứng dụng các giải pháp công nghệ trong thực hiện nhiệm vụ thanh tra, kiểm tra để cải tiến phương pháp, nâng cao hiệu quả, rút ngắn thời gian làm việc song vẫn đảm bảo tuân thủ đúng quy trình quy định của pháp luật về thanh tra, xử lý vi phạm hành chính, góp phần đảm bảo quyền lợi cho người lao động và đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh./.
