(Baonghean) - Với quyết tâm đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính (TTHC) thuế, tiếp tục tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế, góp phần khuyến khích doanh nghiệp (DN) sản xuất, kinh doanh (SX, KD), trên cơ sở các quy định của Luật và các nghị định hiện hành, ngày 22/6/2015, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 96/2015/TT-BTC (sau đây gọi là Thông tư 96) hướng dẫn về thuế thu nhập DN. Những điểm mới của Thông tư này có tác động như thế nào đến đời sống DN là vấn đề được nhiều bạn đọc quan tâm.
Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Phi Vân Tuấn cho biết, ngay sau khi Thông tư 96 được ban hành, Tổng cục Thuế đã ban hành Công văn số 2512/TCT-CS ngày 24/6/2015 gửi cục thuế các tỉnh, thành phố để kịp thời phổ biến, thông báo cho cán bộ thuế và tuyên truyền tới người nộp thuế các nội dung mới của Thông tư số 96. Với 30 nội dung mới, được chia làm nhiều nhóm vấn đề, có thể nói Thông tư 96 đã ảnh hưởng sâu rộng đến hầu hết các DN vừa và nhỏ trên toàn quốc.
Giảm thủ tục hành chính cho DN
Để giảm số giờ nộp thuế, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia; đơn giản hóa các TTHC để người nộp thuế dễ thực hiện, đồng thời, sửa đổi các quy định về khai thuế để phù hợp với chuẩn mực kế toán, qua đó giúp cho việc kê khai và hạch toán kế toán đơn giản, dễ dàng hơn, Thông tư 96 đã bỏ bớt những quy định không cần thiết khi thực hiện những thủ tục về thuế và bỏ quy định tính theo mức khống chế đối với một số khoản chi được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế. Cụ thể: Thông tư điều chỉnh sự khác biệt về quy định giữa doanh thu kế toán và doanh thu tính thuế đối với dịch vụ. Theo đó, thời điểm xác định doanh thu để tính thuế TNDN đối với hoạt động cung ứng dịch vụ được sửa đổi so với Thông tư số 78 trước đây theo hướng tạo điều kiện thuận lợi cho DN trong việc thống nhất thời điểm xác định doanh thu tính thuế TNDN đối với hoạt động dịch vụ phù hợp với chế độ kế toán.
 |
| Chế biến nứa lùng ở xã Quế Sơn (Quế Phong). Ảnh: Công Sáng |
Theo Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách - Tổng cục Thuế Nguyễn Quý Trung, trước đây, tại Thông tư số 78 quy định hai thời điểm xác định doanh thu tính thuế TNDN đối với hoạt động cung ứng dịch vụ là: thời điểm hoàn thành việc cung ứng dịch vụ cho người mua; hoặc thời điểm lập hoá đơn cung ứng dịch vụ. Nay, theo Thông tư số 96 thì quy định 1 thời điểm xác định doanh thu để tính thu nhập chịu thuế đối với hoạt động cung ứng dịch vụ là thời điểm hoàn thành việc cung ứng dịch vụ hoặc hoàn thành từng phần việc cung ứng dịch vụ cho người mua. Điểm mới thứ hai là ngành Thuế đã sửa đổi quy định về hồ sơ, thủ tục đối với tài sản, hàng hóa bị tổn thất do thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn, hàng hóa bị hư hỏng do thay đổi quá trình sinh hóa tự nhiên sẽ được tính vào chi phí được trừ theo hướng sử dụng chung hồ sơ của các cơ quan có liên quan. Đồng thời, bãi bỏ quy định DN phải gửi văn bản đến cơ quan thuế trực tiếp quản lý giải trình về hàng hóa bị tổn thất, hư hỏng mà chỉ cần lưu hồ sơ tại DN và xuất trình với cơ quan thuế khi cơ quan thuế yêu cầu - Phó Vụ trưởng Nguyễn Quý Trung cho biết.
Ngoài ra, cùng với việc bãi bỏ quy định DN tự xây dựng, quản lý định mức tiêu hao nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu, năng lượng, hàng hoá và lưu tại DN; bỏ mức khống chế đối với khoản chi phụ cấp cho người lao động đi công tác; bỏ một số quy định về các khoản chi không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế mà thực tế ít xảy ra hoặc không có ý nghĩa trong thực tế, bỏ quy định DN phải lập bảng kê thanh toán tiền điện, tiền nước, Thông tư 96 cũng đơn giản hóa một số hồ sơ, tài liệu khi kê khai nộp thuế TNDN. Cụ thể: đơn giản hóa hồ sơ, tài liệu khi kê khai và nộp thuế của DN Việt Nam đầu tư ra nước ngoài đối với khoản thu nhập từ dự án đầu tư tại nước ngoài.
Trước đây, hồ sơ khi kê khai và nộp thuế của DN có dự án đầu tư tại nước ngoài gồm 5 tài liệu. Nay, theo quy định tại Thông tư 96, hồ sơ này chỉ gồm 2 tài liệu là bản chụp tờ khai thuế thu nhập ở nước ngoài có xác nhận của người nộp thuế và bản chụp chứng từ nộp thuế ở nước ngoài có xác nhận của người nộp thuế hoặc bản gốc xác nhận của cơ quan thuế nước ngoài về số thuế đã nộp hoặc bản chụp chứng từ có giá trị tương đương có xác nhận của người nộp thuế. Với các nội dung sửa đổi nêu trên, sẽ giảm được 30 giờ cho người nộp thuế trong việc kê khai, tính thuế TNDN - Phó Tổng cục trưởng Phi Vân Tuấn tính toán.
Giải quyết vướng mắc trong thực hiện
Ngoài mục tiêu giảm TTHC cho DN, một số nội dung chính được sửa đổi, bổ sung tại thông tư giúp DN hiểu chính sách rõ ràng, minh bạch. Thứ nhất: về thời điểm kê khai thu nhập từ dự án đầu tư tại nước ngoài đối với DN Việt Nam đầu tư tại nước ngoài, trong trường hợp DN có chuyển phần thu nhập từ dự án đầu tư tại nước ngoài về nước thì khoản thu nhập từ dự án đầu tư tại nước ngoài được kê khai vào quyết toán thuế thu nhập DN của năm có chuyển phần thu nhập về nước. Về khoản chi được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế, Thông tư 96 bỏ mức khống chế đối với khoản chi trang phục cho người lao động bằng hiện vật, với khoản chi phụ cấp cho người lao động đi công tác, với khoản chi mua bảo hiểm nhân thọ cho người lao động, đặc biệt là đối với chi phí quảng cáo, tiếp thị, khuyến mại, tiếp tân, khánh tiết. Đồng thời, bổ sung khoản chi được trừ đối với chi tài trợ theo chương trình của Nhà nước bao gồm cả khoản tài trợ của DN cho việc xây dựng cầu mới dân sinh ở địa bàn kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo đề án được cấp có thẩm quyền phê duyệt - Phó Vụ trưởng Nguyễn Quý Trung phân tích thêm.
Không chỉ vậy, quy định mới còn bổ sung khoản chi được trừ đối với chi phí về chỗ ở cho các chuyên gia nước ngoài trong thời gian công tác ở Việt Nam, bổ sung khoản chi được trừ đối với khoản chi trả tiền lãi vay để đầu tư vào DN khác. Về chuyển lỗ khi chia, tách DN, quy định mới cho phép số lỗ phát sinh trước khi chia, tách thành DN khác và đang trong thời gian chuyển lỗ thì số lỗ này sẽ được phân bổ cho các DN sau khi chia, tách theo tỷ lệ vốn chủ sở hữu được chia, tách.
Nhiều ưu đãi thuế TNDN
Trước yêu cầu tăng cường tháo gỡ khó khăn cho SX, KD, đồng thời để bảo đảm chính sách thuế thực hiện thống nhất, tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế, góp phần đẩy mạnh SX, KD của DN, Thông tư 96 sửa đổi, bổ sung theo hướng mở rộng, bổ sung đối tượng được áp dụng thuế suất ưu đãi, hướng dẫn cụ thể về cách tính thuế đối với ưu đãi thuế do đáp ứng điều kiện địa bàn và hướng dẫn bổ sung về chuyển tiếp ưu đãi thuế...
Về thu nhập được miễn thuế, việc bổ sung thu nhập từ hoạt động chế biến nông sản, thủy sản của hợp tác xã và của DN tại địa bàn đặc biệt khó khăn đã giúp khuyến khích các nguồn lực đầu tư nhằm phát triển nông nghiệp, nông thôn, góp phần nâng cao đời sống của người nông dân. Đồng thời, bổ sung thu nhập từ hoạt động có thu do thực hiện nhiệm vụ Nhà nước giao của Quỹ Hỗ trợ vốn cho người lao động nghèo tự tạo việc làm. Ngoài ra, việc bổ sung thu nhập của Văn phòng Thừa phát lại (trừ các khoản thu nhập nhập từ các hoạt động khác ngoài hoạt động thừa phát lại) trong thời gian thực hiện thí điểm theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự cũng nhận được sự hưởng ứng của DN và người lao động.
Về thuế suất ưu đãi, việc bổ sung áp dụng thuế suất 10% trong suốt thời gian hoạt động đối với thu nhập từ hoạt động chế biến nông sản, thủy sản của DN tại địa bàn khó khăn; phần thu nhập của DN từ hoạt động xã hội hóa trong lĩnh vực giám định tư pháp; bổ sung thu nhập được áp dụng thuế suất 15% trong suốt thời gian hoạt động đối với thu nhập của DN trồng trọt, chăn nuôi, chế biến trong lĩnh vực nông nghiệp và thủy sản không thuộc địa bàn có điều kiện khó khăn, đặc biệt khó khăn cũng rất được DN ủng hộ. Ngoài ra, việc bổ sung đối tượng được hưởng ưu đãi thuế suất 10% trong thời hạn 15 năm đối với thu nhập của DN từ thực hiện dự án sản xuất có quy mô lớn; dự án đầu tư trong lĩnh vực sản xuất (trừ dự án mặt hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt và dự án khai thác khoáng sản) có quy mô vốn đầu tư tối thiểu mười hai nghìn tỷ đồng; dự án đầu tư mới sản xuất sản phẩm thuộc danh mục sản phẩm công nghiệp hỗ trợ ưu tiên phát triển đáp ứng một trong các tiêu chí theo quy định... cũng giúp các DN hoạt động trong các lĩnh vực này tháo gỡ nhiều khó khăn trong hoạt động.
Về áp dụng ưu đãi thuế thu nhập DN, bên cạnh quy định DN đáp ứng điều kiện về địa bàn đối với dự án đầu tư trong lĩnh vực kinh doanh vận tải; đáp ứng điều kiện về địa bàn có phát sinh thu nhập ngoài địa bàn thực hiện dự án đầu tư..., các dự án đầu tư mới được hưởng ưu đãi thuế TNDN cũng được sửa đổi, bổ sung một số nội dung. Về chuyển tiếp ưu đãi, ngành Thuế hướng dẫn cụ thể về chuyển tiếp ưu đãi đối với DN có dự án đầu tư mở rộng, DN có dự án đầu tư mở rộng sản xuất đang đầu tư xây dựng dở dang, DN thực hiện dự án đầu tư vào khu công nghiệp, đầu tư vào địa bàn chưa thuộc địa bàn ưu đãi thuế thì cũng được chuyển đổi thành địa bàn ưu đãi thuế.
Như vậy, có thể nói Thông tư 96 đã ảnh hưởng sâu rộng đến hầu hết các DN vừa và nhỏ trên toàn quốc, đặc biệt là các DN đứng chân trên địa bàn khó khăn, có đóng góp nhiều cho phát triển KT-XH của địa phương - Phó Tổng cục trưởng Phi Vân Tuấn khẳng định.
Sông Hồng
