(Baonghean) - Sau những đợt mưa giông có gió mạnh, bệnh bạc lá đã phát sinh và có xu hướng lây lan gây hại trên diện rộng ở vụ lúa hè thu - mùa. Cả tỉnh hiện có 1.443,1 ha lúa nhiễm bệnh bạc lá. Nếu không chủ động phòng trừ hiệu quả, sẽ gây ảnh hưởng nặng nề đến năng suất lúa.
Bệnh bạc lá bắt đầu xuất hiện và lây lan với tốc độ rất nhanh trên diện tích lúa hè thu tại các xã vùng nông giang của huyện Quỳnh Lưu từ ngày 10 - 12/7. Sau đợt mưa giông vài ngày, chị Nguyễn Thị Loan, xóm 5 (xã Quỳnh Giang) ra thăm đồng, thấy thửa ruộng giai đoạn chuẩn bị làm đòng bị vàng và úa lá. Được cán bộ khuyến nông xã, xóm hướng dẫn, chị đã mua thuốc Starwiner 20WP về phun, sau 5 ngày phun lại lần 2, đồng thời không bón thêm đạm và các loại kích thích sinh trưởng, phân bón lá trên diện tích lúa nhiễm bệnh. Nhờ đó, đến nay, lúa của gia đình chị đã xanh trở lại.
 |
| Phun thuốc phòng trừ bệnh bạc lá ở xã Diễn Đồng (Diễn Châu). |
Theo người dân vùng nông giang của huyện Quỳnh Lưu, năm nay diễn biến của bệnh bạc lá khá bất thường. Bệnh xuất hiện sớm, lây lan rất nhanh chỉ trong vòng vài ba ngày và biểu hiện bệnh rất rõ rệt. Tại các xã Quỳnh Giang, Quỳnh Diễn, Quỳnh Hoa, Quỳnh Hồng, Quỳnh Hậu… bệnh xuất hiện đồng loạt. Nặng nhất là ở những diện tích bị khô, thiếu nước ở các xã vùng cuối kênh. Ông Nguyễn Tiến Liên, Trưởng Trạm BVTV huyện Quỳnh Lưu cho biết: Trước diễn biến quá nhanh của bệnh, ngay sau khi có thông tin phản ánh từ người dân và đi kiểm tra, Trạm BVTV huyện đã có công văn hướng dẫn phòng trừ bệnh, giao cán bộ phụ trách vùng trực tiếp làm việc với các xã, thông báo trên hệ thống loa truyền thanh, đồng thời tổ chức phun phòng trừ đồng loạt và đến ngày 17/7 cơ bản phun xong trên toàn bộ diện tích 750 ha nhiễm bệnh (trong đó có 200 ha nhiễm nặng, tỷ lệ nhiễm bệnh trên 40%). “Đến nay, qua kiểm tra không thấy bệnh lây lan nữa. Tuy nhiên, từ mấy ngày nay trên địa bàn lại phát sinh thêm 27 ha lúa bị bệnh tại các xã vùng bán sơn địa như Tân Sơn, Quỳnh Tam, Quỳnh Tân, trên diện tích lúa mùa giai đoạn đứng cái làm đòng non, đặc biệt mật độ nhiễm bệnh dày ở những ruộng lúa xanh tốt. Chúng tôi đã chỉ đạo hướng dẫn bà con phòng trừ, nếu bị nhẹ có thể sử dụng vôi bột mịn rắc vào lúc sáng sớm để hạn chế bệnh lây lan. Ngoài ra, ở những diện tích lúa hè thu đã được tạm thời khống chế bệnh vẫn phải tiếp tục thường xuyên kiểm tra, nếu có mưa và gió sẽ phải phòng trừ tiếp, vì hiện nay tuy bệnh chưa xuất hiện trên lá mới nhưng nếu có mưa giông, tố lốc thì sẽ rất dễ lây lan vì nguồn bệnh đã có sẵn”- ông Nguyễn Tiến Liên cho hay.
Xã Diễn Trường là một trong những địa phương có diện tích lúa bị bệnh bạc lá đầu tiên của huyện Diễn Châu. Toàn xã có 50 ha lúa bị bệnh, chủ yếu trên những diện tích lúa chất lượng cao như Bắc thơm, AC5 giai đoạn chuẩn bị trổ. Xã đã hướng dẫn nông dân phun trừ bằng các loại thuốc đặc hiệu và bước đầu đã khống chế được. Huyện Diễn Châu hiện đã có 561 ha lúa bị bệnh bạc lá. Ông Lê Thế Hiếu, Trưởng Trạm BVTV cho biết: Nguồn bệnh đã có từ trước nhưng chỉ rải rác, không lây lan do không có mưa gió, tuy nhiên, sau đợt mưa giông, bệnh bắt đầu phát sinh mạnh hơn. Mới đầu, chỉ có hơn 10 ha ở các xã vùng ngoài như Diễn Trường, Diễn Đoài, Diễn Hồng… nhưng sau đó đã xuất hiện thêm ở các xã vùng trong như Diễn Hoa, Diễn Hạnh… Trước tình hình đó, Trạm BVTV đã tổ chức tập huấn nhanh cho cán bộ từ phó chủ tịch xã, BVTV, khuyến nông, chủ nhiệm các HTX vùng lúa về các biện pháp phòng trừ bệnh. Đến nay, bệnh đã cơ bản được khống chế không lây lan thêm. Hiện cây lúa đang trong giai đoạn cuối làm đòng và sắp trổ, nếu bệnh không tiếp tục lây lan thì sẽ đảm bảo được năng suất, nhưng nếu có mưa, gió giật làm rách lá thì bệnh sẽ lại tiếp tục xuất hiện, lây lan. Vì thế, hiện Diễn Châu đang tiếp tục cử cán bộ khoanh vùng, bám sát, theo dõi nhằm phát hiện bệnh sớm, đồng thời khuyến cáo bà con khi lúa hết bệnh mới tiến hành chăm bón, ưu tiên tăng lượng kali cho lúa.
Theo thông tin từ Chi cục BVTV tỉnh, hiện nay trên diện tích lúa hè thu thời kỳ từ đứng cái đến làm đòng, bệnh bạc lá vi khuẩn đã phát sinh và đang có xu hướng lây lan, gây hại trên diện rộng. Toàn tỉnh hiện có trên 1.443,1 ha nhiễm bệnh, trong đó có 292,5 ha nhiễm nặng. Diện tích nhiễm bệnh tập trung tai các huyện Quỳnh Lưu (747 ha), Diễn Châu (561 ha), Yên Thành (113 ha), Tân Kỳ (10 ha).... Tỷ lệ bệnh phổ biến 10 - 20%, nơi cao 30 - 40%, cục bộ một số vùng có tỷ lệ bệnh lên đến trên 50%. Hiện tại, bệnh khô vằn cũng đã phát sinh gây hại trên 1.730,5 ha lúa thời kỳ làm đòng các tại huyện Diễn Châu, Yên Thành, Quỳnh Lưu, Hưng Nguyên, Nam Đàn.... với tỷ lệ nơi cao 30 - 40%. Theo dự báo, bệnh sẽ tiếp tục phát sinh gây hại tăng cả về phạm vi và mức độ gây hại, đặc biệt gây hại nặng trên những ruộng gieo, cấy dày, bón thừa đạm.
Theo ông Trịnh Thạch Lam, Trưởng phòng BVTV nông nghiệp - Chi cục BVTV tỉnh: Các trạm BVTV huyện cần tập trung phân công cán bộ phụ trách vùng bám sát đồng ruộng để điều tra, phát hiện, dự tính, dự báo kịp thời những diện tích bị bệnh và những diện tích có nguy cơ nhiễm bệnh cao. Đồng thời tham mưu các biện pháp kỹ thuật phòng trừ kịp thời, cụ thể cho chính quyền các cấp, phối hợp với các ban, ngành liên quan trên địa bàn để cùng tổ chức, chỉ đạo, hướng dẫn, nông dân phòng trừ khi bệnh mới xuất hiện bằng một trong các loại thuốc như Xanthomix 20WP, Starwiner 20WP, Xantoxin 40WP, Totan 200WP... theo liều lượng khuyến cáo và phun lại lần 2 cách 5 - 7 ngày nếu bệnh vẫn tiếp tục phát sinh. Đặc biệt, tuyệt đối không bón đạm, không sử dụng kích thích sinh trưởng hoặc phân bón lá trên diện tích lúa đã và đang nhiễm bệnh.
Phú Hương
