Dù giá lợn bán tại chuồng đang giảm mạnh, nhưng giá bán thịt lợn ngoài chợ không hề giảm, nguyên nhân là do qua nhiều khâu trung gian.
Quá nhiều khâu trung gian
Giá lợn hơi xuất chuồng đang giảm ở mức kỷ lục chỉ còn 27.000 - 28.000 đồng/kg. Thậm chí, tại các tỉnh miền Bắc, giá lợn hơi có nơi giảm còn 22.000 - 25.000 đồng/kg.
Với mức giá này, mỗi con lợn bán ra người nuôi lỗ từ 1,8 - 2 triệu đồng. Nuôi càng nhiều lỗ càng lớn, có khi lên tới cả tỷ đồng.
Thực tế đáng buồn là giá thịt lợn hơi xuất chuồng xuống chạm đáy, thấp nhất trong vòng 30 năm qua, song giá thịt lợn bán tại chợ vẫn ở mức cao ngất ngưởng và không có dấu hiệu giảm.
Cụ thể, tại các chợ trên địa bàn Hà Nội, thịt lợn mông, vai, ba chỉ, chân giò đều ở mức 80.000 đồng/kg, thịt thăn giá dao động từ 90.000-95.000 đồng/kg, sườn 100.000 đồng/kg, móng giò 70.000 đồng/kg,...
Theo chia sẻ của chị Nguyễn Thị Dung, tiểu thương bán thịt lợn tại chợ Đại Từ (Hoàng Mai, Hà Nội), giá mua tại chuồng hiện là 2,5 triệu đồng/con lợn 1 tạ. Sau khi giết mổ, thịt móc hàm (bỏ hết nội tạng ra bán riêng) còn khoảng 75kg.
Nếu xẻ ra thì thịt mông, vai, ba chỉ, chân giò bán được 80.000 đồng/kg, thăn 90.000 đồng/kg, sườn 100.000 đồng/kg, xương cục 55.000 đồng/kg, xương đầu 40.000 đồng/kg, thịt tai, má 75.000 đồng/kg, móng giò 70.000 đồng/kg.
Còn nếu cào bằng giá 80.000 đồng/kg, tính ra, một con lợn ngoài chợ bán được khoảng 6 triệu đồng/kg.
 |
| Giá lợn hơi xuất chuồng đang giảm ở mức kỷ lục chỉ còn 27.000 - 28.000 đồng/kg. Thậm chí, tại các tỉnh miền Bắc, giá lợn hơi có nơi giảm còn 22.000 - 25.000 đồng/kg. Với mức giá này, mỗi con lợn bán ra người nuôi lỗ từ 1,8 - 2 triệu đồng. |
Nếu trừ đi giá mua tại chuồng thì thương lái lãi 3,5 triệu đồng. Song, dù mua lợn tại trang trại ở ngoại thành Hà Nội, chỉ với quãng đường 20-30 km cũng phải qua ít nhất 3 khâu trung gian.
“Những khâu trung gian đầu không chịu giảm giá thì tiểu thương ở chợ cũng không thể giảm được”, chị Dung nói.
Thừa nhận thực trạng trên, ông Nguyễn Xuân Dương - Phó cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NN-PTNT), cho hay, khâu trung gian (thương lái) thì nước nào cũng có, nông dân không thể tự đem sản phẩm của mình ra chợ bán được. Thế nên, muốn bán phải thông qua các khâu trung gian.
Song, trong chuỗi phân phối, khâu trung gian đang ăn quá nhiều. Kéo theo đó, người chăn nuôi phải bán lợn với giá rẻ, còn người tiêu dùng phải mua lợn với giá đắt.
Vì thế, cơ quan quản lý cần tăng cường giám sát thương lái, cơ sở giết mổ cũng như các siêu thị xem đầu vào có cao hay không mà đầu ra lại cao đến vậy. Vấn đề này Bộ Công thương cần phải làm rõ.
“Về lâu dài, cần tái cơ cấu ngành chăn nuôi tạo thành chuỗi liên kết để bỏ tình trạng khâu trung gian hưởng lợi quá nhiều trên vai người nông dân”, ông nói.
Nên học Thái Lan
Trao đổi với báo chí, ông Vũ Vinh Phú - Nguyên Phó giám đốc Sở Thương mại Hà Nội, cho rằng, khâu phân phối của chúng ta thất bại hoàn toàn. Thất bại là vì, một con lợn từ chuồng đến siêu thị hay chợ phải qua 3-4 khâu trung gian, trong đó, khâu bán lẻ đã chiếm đến 20-30% lợi nhuận.
 |
| Người chăn nuôi lợn khắp cả nước đang lao đao vì giá lợn giảm sâu suốt nửa năm không có dấu hiệu hồi phục. |
Theo ông Phú, Việt Nam cần phải học người Thái Lan trong cách thức tổ chức khâu phân phối, cách thức chia lợi nhuận. Họ có luật quy định rất rõ, khâu trung gian chỉ được ăn 30%, không được vượt quá hơn con số này, bất kể là trong quá trình phân phối trải qua 1 hay nhiều không trung gian.
Còn người nông dân được hưởng 70%, đảm bảo họ có lợi nhuận để tái đầu tư sản xuất.
Tuy nhiên, ở Việt Nam thì ngược lại hoàn toàn. Mặc cho người nông dân bán với giá rẻ, chịu lỗ thì khâu trung gian vẫn lãi đầy túi. Đặc biệt, giá càng rẻ khâu trung gian càng lãi cao. Vì vậy, nông dân Việt Nam đang chịu thiệt thòi nhất, lép vế nhất còn người tiêu dùng thì phải mua hàng với giá đắt đỏ.
“Một con lợn phải qua nhiều khâu trung gian, chịu 51 thứ phí thì giá phân phối cao là không tránh khỏi. Hơn nữa, khâu bán lẻ hiện nay ăn chiết khấu nhiều quá, ăn tới 20-30%. Nào là phí bôi trơn, phí tạo mã…đẩy giá thịt lợn lên hơn 100.000 đồng/kg. Điều này cần phải bớt đi”, ông Phú nói.
Theo chuyên gia này, tình trạng này không chỉ diễn ra trong vài năm nay mà hàng chục năm rồi nhưng không giải quyết được. Thành ra người tiêu dùng vừa phải ăn đồ bẩn, vừa phải chịu giá đắt. Do đó, cần phải hình thành chuỗi đi thẳng từ sản xuất đến bán lẻ.
Cụ thể, ông Phú cho biết nhà tổ chức kỹ thuật thương mại cần phải đứng ra và cần phải có một nhạc trưởng thương mại điều hành vấn đề này. Sở NN-PTNT và Sở Công Thương phải có trách nhiệm gắn trang trại với siêu thị chứ không thì thương lái và các nhà bán buôn họ sẽ ép giá.
Ông Phú cũng thẳng thắn đặt vấn đề các tổng công ty thương mại khoe có hàng trăm mạng lưới, hàng trăm tỉ đồng vốn thì sao không đi thu mua cho bà con. Hiện nay nhân viên nhập hàng của các siêu thị đang “đút chân gầm bàn, ngồi máy lạnh” đợi các nhà phân phối mang thịt tới chứ không chủ động đi thu mua.
“Cách làm của chúng ta rất quan liêu, hành chính. Như vậy thì người sản xuất sẽ chết, còn người tiêu dùng thiệt thòi. Hiện nay nhiều trang trại nuôi nhiều lợn như ở Đồng Nai, Hà Nam đang chết dở và tình trạng bỏ trang trại rất nhiều”, ông Phú nhấn mạnh.
Theo Sơn Ca/baodatviet
