Hữu Thọ, "người hay cãi" mà cãi hay

Thật bất ngờ. Bất ngờ pha lẫn cả bàng hoàng. Trưa nay, tôi đang mơ màng nghĩ về một bài báo mà chưa tìm được ý từ gì hay thì bỗng nhận được một cú điện thoại báo tin: Hữu Thọ đã qua đời! Trời. Sao mà nhanh thế! 
Hữu Thọ, “người hay cãi” mà cãi hay
Hữu Thọ, “người hay cãi” mà cãi hay
Thật bất ngờ. Bất ngờ pha lẫn cả bàng hoàng. Trưa nay, tôi đang mơ màng nghĩ về một bài báo mà chưa tìm được ý từ gì hay thì bỗng nhận được một cú điện thoại báo tin: Hữu Thọ đã qua đời! Trời. Sao mà nhanh thế! Mới cách đây bốn hôm, sáng chủ nhật 9-8, cả anh và tôi đều đến dự Đại hội X Hội Nhà báo Việt Nam. Thông thường trong các ngày lễ trọng, nếu dự với tư cách nhà báo thì hai anh em được xếp ngồi bên nhau, như hai “nhà báo lão thành”. Nhưng lần này, ở dãy hàng ghế thứ nhất, tôi được đưa vào giữa, còn anh vẫn giữ nguyên chỗ ở phía ngoài vì cái chân đau khó di chuyển.
Hữu Thọ là một nhà báo lớn. Anh về Báo Nhân Dân sau tôi một năm, nhưng cái nghề làm báo - và là báo Đảng - thì đã gắn bó chúng tôi từ bấy đến nay tròn 60 năm. Khi tôi làm Tổng Biên tập, anh là phó. Sau lên làm Trưởng ban Tư tưởng - Văn hóa Trung ương, tôi nhiệm kỳ trước, anh nhiệm kỳ sau. Rồi cả hai cùng đảm nhiệm trợ lý Tổng Bí thư vào những năm từ 2001 đến 2006, trước khi cùng nghỉ hưu.

Hữu Thọ là một nhà báo chuyên nghiệp, nói theo nghĩa là chuyên làm báo lâu năm. Thật ra khi về Báo Nhân Dân chúng tôi đều chưa qua bất cứ một lớp đào tạo báo chí nào. Thế mà trải nhiều năm làm báo, vừa làm vừa học, chúng tôi trở thành những nhà báo “có nghề”. Hữu Thọ còn có một thời gian dài kiêm nhiệm Trưởng khoa báo chí ở Học viện Báo chí và Tuyên truyền thuộc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh.

Nhà báo Hữu Thọ, tại lễ ra mắt cuốn sách của Báo Nhân Dân hằng tháng (12-2012). Ảnh: Dương Mai
Nhà báo Hữu Thọ, tại lễ ra mắt cuốn sách của Báo Nhân Dân hằng tháng (12-2012). Ảnh: Dương Mai

Hữu Thọ là người viết báo, người làm báo và là người làm công tác quản lý báo chí. Ở ba vị thế ấy, anh đều được coi là “giỏi”.

Trong chiến tranh chống Mỹ, cứu nước, anh có nhiều năm lăn lộn với vùng đất Vĩnh Linh - Quảng Bình, nơi đạn bom ác liệt và chính ở đó, anh đã có nhiều bài viết đậm sắc thái chiến trường.

Ở Báo Nhân Dân, từ đầu chí cuối, anh chuyên về nông nghiệp và nông thôn. Cũng như tôi, chiếc xe đạp tòng tọc của anh lăn bánh khắp miền quê. Anh nổi tiếng về những bài viết thuộc chủ đề nông nghiệp và nông thôn - những phóng sự điều tra đậm sắc thái về sản xuất và tổ chức lại sản xuất, về hợp tác hóa nông nghiệp, về khoán sản phẩm, về đổi mới quản lý và sau này là đổi mới toàn diện đất nước.

Anh đi vào thể chính luận chậm hơn, nhưng cũng là một cây viết chính luận có cỡ. Anh thường nói: Cái cốt lõi của bài luận là quan điểm rõ ràng của các tờ báo, của tác giả đối với các vấn đề, sự kiện, hiện tượng đề cập... Viết luận nên cố gắng không sa vào “sách vở”, “khô cứng”, “viết lý mà thiếu lý”, “có lý nhưng thiếu tình”, “có đạo nhưng thiếu đời” - những bệnh hiện nay người đọc thường phàn nàn về một cây bút chính luận... Viết “luận” là để luận bàn chứ tránh không để mang tiếng là “dạy bảo” ai, “chỉ thị” cho ai.

Hữu Thọ có nghề trong việc viết tiểu phẩm và là một trong những cây tiểu phẩm sáng giá trong làng báo nước ta thời đổi mới. Anh viết tiểu phẩm “Người hay cãi”, cổ súy việc thảo luận và tranh luận giữa những ý kiến khác nhau. Người lãnh đạo “dám nghe” thì sẽ tạo điều kiện cho người có ý kiến trái ngược “dám nói”. “Người hiền” nhiều khi không phải là người hiền lành theo nghĩa thông thường, mà có những khi họ ở trong số những người hay cãi. Có lẽ vì đó mà Hữu Thọ được mệnh danh là “Người hay cãi”. Anh tâm sự: Tôi chưa biết viết như thế nào cho thành công vì mỗi bài báo là một sự thử thách. Nhưng tôi biết chắc chắn một bài báo sẽ thất bại nếu đưa ra câu trả lời làm vừa lòng mọi người. Không và không thể có bài báo làm vừa lòng tất cả. Phải chăng lời nói đó phần nào nói lên được nhân cách “người hay cãi”? Và phải chăng đó cũng là đúng khi nói Hữu Thọ là “người hay cãi” mà cãi hay.

Là người viết báo, người làm báo và là người quản lý công tác báo chí, Hữu Thọ có quan hệ rộng rãi với nhiều giới, nhiều ngành, nhiều địa phương, nhưng trước hết vẫn là trong giới tư tưởng, lý luận và báo chí. Một nhà lãnh đạo báo chí của ta nhận xét: Những tác phẩm báo chí của Hữu Thọ là kết quả của những vật vã, lăn lộn với cuộc sống, với con người. Dường như những thành quả nào gặt hái được đối với ông cũng phải đánh đổi bằng một sự kiên trì, kiên trì học tập, kiên trì thử nghiệm, kiên trì như người đi trong mưa, thà loay hoay bì bõm chứ quyết không chịu lặp lại dấu chân người khác, kể cả dấu chân mình. Giới báo chí nhớ câu nói của anh trong “Mắt sáng, lòng trong, bút sắc”. Rằng “Có thể trong xã hội, có nhiều người muốn “mua”, nhưng nhà báo chúng ta không bán thì chẳng ai mua được”.

Với những dòng ngắn ngủi trên đây, tôi có thể bị coi là ca ngợi một chiều, nhưng ở đời, có ai chỉ có ưu mà không có khuyết. Như Hữu Thọ đã viết “không và không thể có một bài báo làm vừa lòng tất cả”. Con người anh cũng như vậy thôi. Không và không thể làm vừa lòng mọi người, nếu nói về quan hệ cá nhân.

Xin tiễn biệt anh. Chúc thượng lộ bình an. Có lẽ lúc này anh đang hội ngộ với những nhà báo đàn anh ở Báo Nhân Dân như Hoàng Tùng, Thép Mới, Nguyễn Thành Lê, Quang Đạm, Hồng Hà...

Theo Nhân dân

tin mới

Những dấu ấn trong thực hiện chính sách dân tộc ở Nghệ An

Những dấu ấn trong thực hiện chính sách dân tộc ở Nghệ An

(Baonghean.vn) - Nhiều năm qua, Ban Dân tộc tỉnh Nghệ An đã tham mưu, cụ thể hóa, vận dụng linh hoạt các chính sách dân tộc vào thực tiễn, góp phần đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, kéo giảm tỷ lệ hộ nghèo, xây dựng đời sống văn hóa trong đồng bào các dân tộc thiểu số.

Công điện của Thủ tướng chỉ đạo quyết liệt triển khai các biện pháp phòng cháy, chữa cháy rừng

Công điện của Thủ tướng chỉ đạo quyết liệt triển khai các biện pháp phòng cháy, chữa cháy rừng

Những ngày tới nắng nóng sẽ tiếp tục xảy ra tại nhiều địa phương, nguy cơ cao xảy ra cháy rừng. Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các bộ ngành, địa phương tiếp tục chủ động phòng cháy, chữa cháy rừng, giảm thiểu đến mức thấp nhất thiệt hại do cháy rừng gây ra.

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 1/5

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 1/5

(Baonghean.vn) - Kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5, Nghệ An ước đạt doanh thu 1.700 tỷ đồng từ du lịch; Các lực lượng túc trực hiện trường ngăn đám cháy tái rừng tại các huyện Nam Đàn, Thanh Chương bùng phát… là những tin tức nổi bật trong ngày.

Bảo đảm an toàn cho người lao động - ‘vốn quý’ của doanh nghiệp

Bảo đảm an toàn cho người lao động - ‘vốn quý’ của doanh nghiệp

Bảo đảm an toàn lao động, tạo lập môi trường an ninh, nâng cao chất lượng cuộc sống cho công nhân và người lao động là những mục tiêu quan trọng để xây dựng nguồn nhân lực chất lượng. Doanh nghiệp cần trân trọng, quan tâm đầu tư, chia sẻ thành quả với người lao động, nuôi dưỡng nguồn “vốn quý” này.

Điện Biên trong ký ức của những cựu chiến binh Nghệ An

Điện Biên trong ký ức của những cựu chiến binh Nghệ An

(Baonghean.vn) - Nghệ An là địa phương giàu truyền thống cách mạng, có nhiều cựu chiến binh từng chiến đấu ở Điện Biên Phủ. Họ đều đã tuổi cao, những mảnh ký ức cũng đã vơi đi nhiều, nhưng vẫn luôn tự hào khi là chứng nhân lịch sử của chiến thắng "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu".

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 30/4

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 30/4

(Baonghean.vn) - Hơn 5.000 du khách vượt nắng về Khu di tích Quốc gia Truông Bồn trong ngày giải phóng miền Nam; Chen chân đến các điểm vui chơi, mua sắm tại thành phố Vinh dịp lễ; Thợ điều hòa "hái" tiền triệu mỗi ngày dịp nắng kỷ lục… là những thông tin nổi bật ngày 30/4.

Kết quả lấy ý kiến cử tri tại 6 xã thuộc diện sáp nhập ở Hưng Nguyên

Kết quả lấy ý kiến cử tri tại 6 xã thuộc diện sáp nhập ở Hưng Nguyên

(Baonghean.vn) - Theo quy định, việc lấy ý kiến cử tri về sắp xếp, sáp nhập, điều chỉnh địa giới hành chính phải đảm bảo trên 50% tổng số cử tri trên địa bàn đồng ý. Kết quả lấy ý kiến cử tri Đề án sắp xếp đơn vị hành chính tại 6 xã thuộc diện sáp nhập ở Hưng Nguyên đạt từ 83,11% đến 99,36%.

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 29/4

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 29/4

(Baonghean.vn) - Hôm nay, 29/4 nhiều nơi trên địa bàn tỉnh ghi nhận nhiệt độ lên đến 43 độ C. Nắng nóng tác động rất lớn đến đời sống, sinh hoạt, sản xuất của người dân.

Nỗ lực cao trong thu hút FDI vào Nghệ An

Nỗ lực cao trong thu hút FDI vào Nghệ An

(Baonghean.vn) - Phát huy những kết quả đạt được trong 2 năm qua khi liên tiếp đứng trong tốp 10 cả nước về thu hút vốn đầu tư nước ngoài (FDI), tỉnh Nghệ An đang nỗ lực thực hiện các giải pháp nhằm xây dựng một điểm đến đáng tin cậy và hiệu quả của các nhà đầu tư nước ngoài.

Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đức Trung: Cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt mở ra cơ hội phát triển mới cho tỉnh Nghệ An

Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đức Trung: Cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt mở ra cơ hội phát triển mới cho tỉnh Nghệ An

(Baonghean.vn) - Phát biểu tại Lễ thông xe tuyến cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt, đoạn giao với Quốc lộ 7A (Diễn Cát) đến Quốc lộ 46B (Hưng Tây), Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh, tuyến cao tốc sẽ mở ra cơ hội phát triển mới về đầu tư, du lịch và đảm bảo quốc phòng an ninh.

Mở rộng địa giới hành chính, thị trấn Thanh Chương tăng gấp 3 lần diện tích hiện tại

Mở rộng địa giới hành chính, thị trấn Thanh Chương tăng gấp 3 lần diện tích hiện tại

(Baonghean.vn) - Theo Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023 - 2025, thị trấn Thanh Chương dự kiến mở rộng địa giới hành chính tăng hơn gấp 3 lần diện tích hiện tại và quy mô dân số tăng gấp đôi trên cơ sở sáp nhập toàn bộ diện tích và dân số hai xã Thanh Lĩnh và Thanh Đồng.

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 27/4

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 27/4

(Baonghean.vn) - Hôm nay bắt đầu kỳ nghỉ lễ cũng là thời điểm Nghệ An bước vào giai đoạn cao điểm của nắng nóng. Miền núi nhiều nơi thiếu nước nghiêm trọng để canh tác vụ mùa. Lãnh đạo cơ quan KTTV Bắc Trung Bộ nhận định, mùa Hè năm nay, nắng nóng sẽ khốc liệt hơn trung bình nhiều năm.

Dự báo các hiện tượng thời tiết cực đoan ở Nghệ An năm 2024

Dự báo thời tiết cực đoan ở Nghệ An năm 2024

(Baonghean.vn) -Chương trình Dân hỏi – Cơ quan chức năng trả lời có cuộc trao đổi với ông Lê Đức Cương - Phó Giám đốc Đài Khí tượng thủy văn khu vực Bắc Trung Bộ về tình hình thời tiết từ nay đến cuối năm và các vấn đề liên quan đến việc ứng phó các hiện tượng cực đoan của thời tiết.

Tạo đồng thuận trong sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã ở Nghệ An

Tạo đồng thuận trong sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã ở Nghệ An

(Baonghean.vn) - Sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025, Nghệ An dự kiến giảm 1 đơn vị cấp huyện và 49 đơn vị cấp xã. Vấn đề quan tâm sau sáp nhập là bố trí cán bộ, công chức đúng người, đúng việc và giải quyết dôi dư, tạo được sự đồng thuận, thống nhất cao.

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 26/4

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 26/4

(Baonghean.vn) - Lãnh đạo Đảng, Nhà nước vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh; Các điểm du lịch Nghệ An chuẩn bị kỳ nghỉ lễ; Hướng dẫn di chuyển trên cao tốc Diễn Châu-Bãi Vọt; Thêm hàng trăm chỉ tiêu để "giảm nhiệt" tuyển sinh lớp 10 ở TP.Vinh...là những thông tin nổi bật trong ngày.

Công ty Điện lực Nghệ An: Hành trình 65 năm thắp sáng niềm tin

Công ty Điện lực Nghệ An: Hành trình 65 năm thắp sáng niềm tin

(Baonghean.vn) - Trong hành trình 65 năm (1959-2024), các thế hệ CBCNV Công ty Điện lực Nghệ An luôn nỗ lực vượt qua mọi khó khăn gian khổ, xây dựng và phát triển đưa Công ty lớn mạnh không ngừng, vươn tới những mục tiêu ngày càng cao hơn, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế quê hương, đất nước.

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh nhân 49 năm thống nhất đất nước

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh nhân 49 năm thống nhất đất nước

Nhân kỷ niệm 49 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, sáng 26/4, Đoàn đại biểu BCH Trung ương Đảng, Chủ tịch nước, Quốc hội, Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã đặt vòng hoa, vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh, dâng hương, tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ.

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 25/4

Nghệ An: Thông tin nổi bật ngày 25/4

(Baonghean.vn) -Thường trực HĐND tỉnh Nghệ An thống nhất đổi mới khung thời gian kỳ họp thường lệ giữa năm 2024; Hội thảo ‘70 năm chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ (1954 - 2024) và những đóng góp to lớn của quân – dân Nghệ An’; UBND tỉnh họp thường kỳ... là những thông tin nổi bật trong ngày.

Thường trực HĐND tỉnh Nghệ An thống nhất đổi mới khung thời gian tổ chức kỳ họp thường lệ giữa năm 2024 của HĐND tỉnh

Thường trực HĐND tỉnh Nghệ An thống nhất đổi mới khung thời gian tổ chức kỳ họp thường lệ giữa năm 2024 của HĐND tỉnh

(Baonghean.vn) - Thay vì diễn ra trong 2,5 ngày như thông lệ, kỳ họp thường lệ giữa năm 2024 sẽ được rút ngắn thời gian xuống còn 2 ngày. Thường trực HĐND tỉnh sẽ lấy ý kiến khảo sát đánh giá của các vị đại biểu HĐND tỉnh về đổi mới này ngay khi kết thúc kỳ họp.