Trong đợt khảo sát khảo cổ học tại huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang, Viện Khảo cổ học và Bảo tàng tỉnh đã phát hiện một khu mộ thời tiền sử tại xã Thượng Ấm.
Đoàn khảo cổ tích cực khai quật. Ảnh: Báo Tuyên Quang
PGS-TS Trình Năng Chung, Viện Khảo cổ học, cho biết đợt khảo sát diễn ra vào tháng 5. Đây là lần đầu tiên các nhà khảo cổ phát hiện khu mộ địa của người thời Hùng Vương trên đất Tuyên Quang. Để tìm hiểu toàn diện khu mộ cổ, họ đang có kế hoạch khai quật địa điểm này.
Căn cứ vào đặc trưng chất liệu, kiểu dáng và hoa văn của các vò, nồi gốm cũng như kiểu chôn cất, các nhà khảo cổ bước đầu xác định đây là khu mộ thời tiền văn hóa Đông Sơn, thuộc vào giai đoạn văn hóa Gò Mun, có niên đại khoảng gần 3.000 năm. Địa điểm này còn tiếp tục được nhiều thế hệ đời sau sử dụng làm nơi chôn cất người thân.
Những ngôi mộ này thường là nồi vò gốm lớn, bên trong đựng xương cốt người và các di vật khảo cổ, được chôn vùi trong hốc đá hoặc kẽ núi. Hầu hết nồi gốm đã bị vỡ. Tuy vậy, các nhà khảo cổ cũng nhận thấy một vài mộ táng gồm hai chiếc nồi, hoặc vò gốm úp miệng vào nhau. Đây là một trong những táng thức quen thuộc của cư dân Việt cổ thời đại kim khí.
Một số nồi vò này được tạo tác trên bàn xoay, một số nặn trực tiếp bằng tay. Thân gốm khá dày, cứng, phần lớn bên ngoài trang trí hoa văn như văn thừng, văn khắc vạch, văn chấm dải với các đồ án hình học đơn giản, có cả loại hoa văn in chấm cuống rạ kết hợp văn khắc vạch trên bản miệng và vai gốm.
