Độc đáo tục xuống chợ ngày 25 tháng Chạp của người Thái Nghệ An

Quốc Phòng - Hồ Phương

Theo dõi Báo Nghệ An trên Google News
(Baonghean.vn) - Ngày 25 tháng Chạp đã trở thành ngày hội mua sắm của đồng bào Thái ở các huyện Tương Dương, Con Cuông, Kỳ Sơn (Nghệ An).
Người dân huyện miền núi Nghệ An đi chợ tết. Ảnh: Hùng Cường
Người dân huyện miền núi Nghệ An đi chợ Tết. Ảnh: Hùng Cường

Hằng năm, cứ mỗi độ Tết đến xuân về, người dân khắp nơi trên cả nước lại nô nức đến chợ để trao đổi hàng hóa, mua sắm Tết.

Với những sắc màu văn hóa độc đáo của mình, đồng bào dân tộc Thái Nghệ An có hẳn một ngày riêng để xuống chợ, đó là ngày 25 tháng Chạp.

Phong tục này xuất phát từ thực tế đời sống lao động sản xuất và điều kiện địa hình đặc thù cũng như quan niệm tín ngưỡng của người dân sống ở miền núi cao.

Theo truyền thống nông vụ, thì năm sản xuất của người Thái kết thúc vào ngày 24 tháng Chạp âm lịch, người dân bắt đầu ăn Tết từ ngày 25 tháng Chạp đến hết ngày 10 tháng Giêng. “Đây cũng là ngày thần núi đóng của rừng để cùng các chư thần về trời, dân làng không được vào rừng săn bắn hoặc thu hái  sản vật. Nếu ai phạm phải sẽ bị thần núi quở phạt, gặp tai ương và những điều không may mắn. Vì vậy người dân chủ yếu mua sắm, quây quần quanh nhà sàn chuẩn bị cho ngày Tết” - ông Vi Tiến Phương, già làng bản Phẩy, xã Xiêng My, huyện Tương Dương cho biết.

Cụ ông đìu hàng xuống bán trong ngày đi chợ truyền thống. Ảnh: Hùng Cường
Cụ ông địu hàng xuống chợ bán. Ảnh: Hùng Cường
Theo truyền thống từ xa xưa, người đi chợ thường là người phụ nữ lớn tuổi nhất trong gia đình, họ sử dụng những chiếc gùi mây mang hàng hóa trong nhà hoặc kiếm được trên rừng như lá dong, măng khô, gà, lợn nít… xuống chợ bán lấy tiền mua sắm những vật dụng cần thiết như tranh ảnh trang trí, muối, gạo, quần áo mới, hương trầm, bánh kẹo… chuẩn bị cho ngày Tết theo phong tục riêng của mình.
Những vùng xa xôi, giao thông cách trở chủ yếu đồng bào đi bộ hoặc thuyền bè xuống chợ. Thời gian di chuyển có thể lên đến hàng ngày trời, nên họ phải xuống chợ vào ngày 24, ngủ lại ở nhà người quen, sáng 25 ra chợ, sau khi mua sắm, họ phải về nhà trong ngày theo đúng phong tục riêng của đồng bào.

Ngày nay, khi giao thương đã vươn tới mọi ngõ ngách bản làng, cùng với sự xuất hiện của các chợ đầu mối bản địa, phong tục đi chợ vào ngày 25 tháng Chạp đang dần bị mai một.

Người Thái ở miền Tây Nghệ An không chỉ đi chợ vào ngày 25 tháng Chạp mà còn đi vào các ngày khác nữa. Tuy nhiên, phần đông người Thái ở miền Tây Nghệ An vẫn chọn ngày 25 để đi chợ.

Chật ních những chiếc xe máy của người dân đi chợ Mường Xén, Kỳ Sơn trong ngày 25 tết. Ảnh: Hồ Phương
Chật ních những chiếc xe máy của người dân đi chợ Mường Xén (Kỳ Sơn) trong ngày 25 Tết. Ảnh: Hồ Phương

Theo quan niệm của các đồng bào dân tộc Thái, xuống chợ vào ngày 25 tháng Chạp không chỉ đơn thuần để trao đổi hàng hóa, mà còn được xem là dịp để báo công với tổ tiên trời đất về thành quả sau một năm làm ăn vất vả./.

tin mới

Bâng khuâng... làng nồi Trù Sơn

Bâng khuâng... làng nồi Trù Sơn

(Baonghean.vn) - Hội tụ đầy đủ tiềm năng, lợi thế để phát triển mô hình du lịch trải nghiệm, nhưng để nghề làm nồi đất Trù Sơn (Đô Lương) vươn xa thì còn cần rất nhiều yếu tố…

Lưu giữ điệu ru của người Thái cổ

Lưu giữ điệu ru của người Thái cổ

(Baonghean.vn) - Để lưu giữ những làn điệu ru con của dân tộc Thái, các thành viên CLB Bảo tồn bản sắc văn hóa Thái tại bản Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu) đã thay nhau tìm hiểu, ghi chép lại các điệu hát ru, đồng thời tổ chức các lớp học để truyền dạy cho con cháu.

Điểm tựa của những người phụ nữ vùng biển

Điểm tựa của những người phụ nữ vùng biển

(Baonghean.vn) - Thấu hiểu nỗi đau của những người vợ mất chồng, của con mất cha nơi biển lớn, Hội Liên hiệp Phụ nữ các cấp tại vùng biển Quỳnh Lưu đã tích cực đồng hành với những người phụ nữ yếu thế, tổ chức nhiều hoạt động hỗ trợ, sẻ chia với những hoàn cảnh khó khăn.

Làng khoa bảng ở Nghệ An làm du lịch

Làng khoa bảng ở Nghệ An làm du lịch

(Baonghean.vn) - Hiếm có một vùng quê nào lại có nhiều người đỗ đạt thành danh và có nhiều di tích được xếp hạng như xã Quỳnh Đôi (Quỳnh Lưu). Nắm bắt lợi thế đó, gần đây địa phương này đã tiên phong phát triển du lịch, với những tour du lịch mang nhiều ý nghĩa.

Cùng Mường Chiêng Ngam vui hội Hang Bua

Cùng Mường Chiêng Ngam vui hội Hang Bua

(Baonghean.vn) - Lễ hội Hang Bua ở huyện Quỳ Châu là một sinh hoạt văn hóa tâm linh của cộng đồng người Thái phía Tây Bắc Nghệ An. Sinh hoạt văn hóa này cũng là không gian lưu giữ những nét truyền thống của cư dân bản địa vừa góp phần phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của người dân địa phương

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

(Baonghean.vn) - Lễ hội Đền Cờn năm 2024 có nhiều hoạt động, trò chơi dân gian, nhưng đặc sắc nhất là tục chạy ói với màn rước kiệu, tung kiệu bay trên biển. Tục chạy ói thường được tổ chức vào sáng ngày 21 tháng Giêng Âm lịch hàng năm, là nghi lễ quan trọng với ngư dân vùng biển.

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

(Baonghean.vn) - Nằm ở ngã ba sông, nơi hợp lưu của dòng Nậm Nơn và Nậm Mộ để hình thành nên dòng sông Cả kỳ vĩ bồi đắp cho vùng hạ du, đền Vạn - Cửa Rào được xem là ngôi đền linh thiêng nhất miền Tây xứ Nghệ. Sáng 1/3 (20 tháng Giêng), người dân muôn phương đã nô nức dự Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào.

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

(Baonghean.vn) - Hang Bua là thắng cảnh tự nhiên nằm trong dãy núi đá vôi “Phà Én” thuộc xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, cách thành phố Vinh 170km về phía Tây Bắc. Lễ hội Hang Bua là một trong những lễ hội lớn nhất của đồng bào các dân tộc của huyện nói riêng và vùng Tây Bắc Nghệ An nói chung.

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

(Baonghean.vn) - Gìn giữ và nuôi dưỡng tình yêu văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ là việc được các cấp ngành cùng đồng bào vùng Tây Bắc Nghệ An chú trọng. Ở làng Mo Mới, xã Nghĩa Xuân (Quỳ Hợp), bà con dân tộc Thổ tích cực sưu tầm, trao truyền những làn điệu dân ca, dân vũ cho thế hệ trẻ.

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

(Baonghean.vn) - Là thế hệ thứ 3 trong gia đình người Mông gắn bó với nghề rèn truyền thống, ông Và Tông Dê (Tương Dương) ngày ngày thổi lửa làm ra không biết bao nhiêu dụng cụ lao động cho bà con. Lò rèn không chỉ nuôi sống gia đình ông mà còn là nơi lưu giữ nghề truyền thống của đồng bào Mông.

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

(Baonghean.vn) - Mỗi dịp Tết đến, Xuân về, lên các bản làng vùng cao, đặc biệt là đến các bản có đồng bào Mông sinh sống, nhiều khách du lịch rất ấn tượng bởi sắc màu trên những bộ trang phục của người phụ nữ, dường như thấy được sắc Xuân trong đó...

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu), người dân nơi đây vẫn lưu giữ một bộ trang phục của người Thái cổ. Với những họa tiết, hoa văn được thêu một cách tỉ mỉ, kỳ công, bộ trang phục sau hơn 100 năm vẫn giữ được vẹn nguyên giá trị vốn có.

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

(Baonghean.vn) - Qua một thời gian dài khai thác tận diệt, nguồn cá mát dần cạn kiệt. Trước thực trạng đó, năm 2023, chính quyền xã Diên Lãm (Quỳ Châu) đã ban hành đề án “Bảo tồn và phát triển nguồn lợi cá mát Nặm Cướm”…

Ngõ phố thắm tình dân

Ngõ phố thắm tình dân

(Baonghean.vn) - Các ngõ phố được trang hoàng sạch, đẹp để đón Tết nguyên đán Giáp Thìn 2024. Rất nhiều công trình, phần việc in dấu tình đoàn kết của các hộ dân. Điều đó càng tô thắm thêm tình dân trên mỗi ngõ phố ở thành Vinh. 

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

(Baonghean.vn) - Mắc chứng teo cơ tủy sống từ nhỏ, chị Nguyễn Thị Vân (SN 1986), quê Nghi Lộc, được biết đến là một nhân vật có tầm ảnh hưởng tới xã hội, nhất là trong cộng đồng người khuyết tật. Trò chuyện với phóng viên Báo Nghệ An, chị tự hào nhận mình có những “cá tính” đặc trưng rất Nghệ.

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

(Baonghean.vn) - "Tớ dày" là cách gọi của đồng bào Mông về loài hoa anh đào. Những ngày này các bản làng ở xã Mường Típ, huyện rẻo cao Kỳ Sơn rực sắc "tớ dày". Bất cứ ai cũng trở nên bồi hồi xao xuyến trước loài hoa tuyệt đẹp này.

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

Tỉ mẩn nghề đan lưới lồng ở Nghi Long

(Baonghean.vn) - Gắn bó với nghề đan lưới lồng bè, những người làm nghề ở Trung Sơn (xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc) luôn trăn trở nâng cao tay nghề. Mỗi đường đan, nút thắt là cả sự tỉ mẩn gửi vào đó sự bền chắc của sản phẩm, giúp người nuôi trồng thuỷ sản thêm bội thu…