(Baonghean) - Thời gian qua, các cơ quan chức năng ở các tỉnh phía Nam đã phát hiện một số cơ sở sản xuất các loại thực phẩm như: bún, bánh phở, bánh canh, giò chả… có dùng hóa chất không được phép sử dụng, cùng với đó là một số vụ ngộ độc tập thể, đã tạo nên sự lo lắng cho người tiêu dùng. Báo Nghệ An đã có cuộc phỏng vấn ông Đào Trọng Dũng - Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) Nghệ An để làm rõ vấn đề này.
P.V: Thực hư về thông tin sử dụng chất tẩy trắng trong chế biến thực phẩm ở một số địa phương được công bố trong thời gian qua như thế nào, thưa ông?
Ông Đào Trọng Dũng: Vừa qua ở TP. Hồ Chí Minh và một số nơi có thông tin các cơ sở sản xuất bún sử dụng hóa chất không được phép trong chế biến thực phẩm (như chất tẩy trắng tinopal, acid oxalic…), ảnh hưởng đến sức khỏe của người tiêu dùng. Sau khi có thông tin này, các cơ quan chức năng đã vào cuộc và xác định có hiện tượng này, nhưng không phải tất cả các cơ sở sản xuất đều vi phạm. Khi công bố thông tin này, người tiêu dùng đã quay lưng lại với các sản phẩm bánh bún, làm cho nhiều cơ sở sản xuất bị điêu đứng. Theo tôi, việc công bố thông tin các cơ sở sản xuất bánh bún ở TP. Hồ Chí Minh có sử dụng chất tẩy trắng là hơi vội vàng, việc lấy mẫu cũng chưa được chuẩn xác và đúng quy trình. Nhưng dẫu sao đó cũng là một lời cảnh báo cho người sản xuất cũng như người sử dụng.
Một quán hàng ăn được bày bán trên vỉa hè đường Nguyễn Phong Sắc (TP.Vinh) Ảnh: Đ.C
P.V: Ở Nghệ An có hiện tượng sử dụng chất tẩy trắng trong sản xuất bún không?
Ông Đào Trọng Dũng: Khi có thông tin trên, với chức năng giám sát, chúng tôi đã cho lấy mẫu ở một số cơ sở sản xuất bún để kiểm tra. Nhưng đáng tiếc là hiện nay các Labor xét nghiệm ở Nghệ An chưa thể xét nghiệm được các mẫu này nên chúng tôi phải làm quy trình để gửi ra Viện Kiểm nghiệm ATTP Trung ương để kiểm tra. Nếu phát hiện ra các chất phụ gia cấm sử dụng thì chúng tôi sẽ tiến hành cảnh báo đến người tiêu dùng và sau đó sẽ tiến hành thanh tra theo đúng quy trình. Trên thực tế, bằng cảm quan thì các cơ sở sản xuất bánh bún ở Nghệ An chưa sử dụng chất tẩy trắng như đã phát hiện được ở TP. Hồ Chí Minh và một số địa phương khác. Bởi nếu sử dụng chất này thì bún sẽ trắng và bóng hơn bình thường.
P.V: Vậy các chất phụ gia khác thì sao?
Ông Đào Trọng Dũng: Chất phụ gia là chất rất quan trọng trong chế biến thực phẩm, vì nó có thể làm cho thực phẩm bắt mắt hơn, ngon hơn, chỉ cần một lượng rất nhỏ nhưng cũng có tác dụng rất lớn. Trên thực tế thì có những chất phụ gia có xuất xứ và được phép sử dụng với liều lượng nhất định trong chế biến thực phẩm, ngược lại, cũng có những chất rất có hại cho người sử dụng. Theo quy định thì những chất phụ gia như hàn the cũng không được sử dụng, nhưng các cơ sở sản xuất cho rằng làm giò, bún mà không có hàn the thì không giòn, không dai nên ít người mua.
Vừa qua, kết hợp với lực lượng cảnh sát môi trường, chúng tôi đã phát hiện ở Nghi Phú (TP Vinh) một cơ sở sản xuất nem, giò chả dùng chất phụ gia không có nhãn mác rõ ràng, không ghi nơi xuất xứ và một số phụ gia có ghi nơi sản xuất nhưng lại không nằm trong danh mục được sử dụng. Các chất liệu, điều kiện để chế biến thực phẩm ở cơ sở này đều không đảm bảo. Chúng tôi đã kiến nghị các cơ quan chức năng xử phạt.
P.V: Ngoài việc sử dụng chất phụ gia, theo ông, thức ăn đường phố trên địa bàn tỉnh hiện nay có bảo đảm ATVSTP không?
Ông Đào Trọng Dũng: Về hàm lượng dinh dưỡng thì chưa có gì đáng bàn, nhưng về vấn đề vệ sinh lại rất đáng quan tâm, từ quy trình chế biến, người bán hàng và môi trường bán hàng. Như các quán, xe đẩy bán chân gà nướng, vịt quay, thịt quay, bánh mì kẹp thịt, bún, bánh… thường được bán ngay bên cạnh lề đường, thậm chí cạnh những nơi để xe rác, trước cổng bệnh viện, nơi xe cộ đi lại nhiều… nhưng người mua, người bán vẫn cứ xem thường. Người kinh doanh thức ăn đường phố lại chủ yếu là những người làm theo thời vụ, còn có tư tưởng chụp giật, nên chưa có ý thức bảo đảm ATVSTP cho người tiêu dùng.
Vừa rồi Bộ Y tế có Thông tư 30 quy định về kinh doanh thức ăn đường phố nhưng thực hiện là rất khó. Bởi nếu làm đúng như những quy định trong thông tư này, với điều kiện thực tế hiện nay thì sẽ “xóa sổ thức ăn đường phố”, mà xóa sổ đâu có dễ chút nào.
P.V: Nghệ An đã xảy ra những vụ ngộ độc thức ăn, đặc biệt là ở các bếp ăn tập thể, theo ông, nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng này?
Ông Đào Trọng Dũng: Những vụ ngộ độc thức ăn tại các bếp ăn tập thể trên địa bàn tỉnh vừa qua nguyên nhân chủ yếu là chưa đảm bảo vệ sinh trong quá trình chế biến thực phẩm. Một thực tế là vì lợi nhuận, bếp ăn tập thể thường mua thực phẩm không đạt yêu cầu về độ tươi sống nên dễ bị nhiễm khuẩn gây bệnh. Quá trình chế biến không tuân thủ đúng quy định, dùng chung các dụng cụ chế biến thức ăn sống và thức ăn chín…
P.V: Xin ông có lời khuyên cho người tiêu dùng và nêu những giải pháp để bảo đảm ATVSTP?
Ông Đào Trọng Dũng: Trong bối cảnh hiện nay, người tiêu dùng cần tự trang bị cho mình những kiến thức về ATVSTP. Khi chưa có các thiết bị để kiểm tra thì dùng cảm quan để lựa chọn thực phẩm, như: xem, sờ, ngửi. Khi mua thì chọn các sản phẩm có thương hiệu, nơi bán hàng có uy tín… Người tiêu dùng cũng cần nêu cao tinh thần trách nhiệm trong việc khai báo, tố giác các hành vi vi phạm ATVSTP đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh, cũng như tẩy chay sử dụng các sản phẩm không bảo đảm về ATVSTP.
Các cơ sở sản xuất, kinh doanh cần nâng cao trách nhiệm hơn nữa đối với người tiêu dùng như các nguyên liệu thực phẩm phục vụ cho việc chế biến phải rõ nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm, nhãn, mác, bảo đảm đúng quy trình chế biến, bảo quản thực phẩm.
Các cơ quan chức năng phải tuyên truyền, giúp người tiêu dùng biết lựa chọn thực phẩm, người kinh doanh hạn chế sử dụng các phụ gia độc hại; tăng cường giám sát, thanh tra và xử phạt nghiêm đối với những trường hợp vi phạm. Bệnh cạnh đó cũng nên đầu tư thỏa đáng cho các Labor xét nghiệm trên địa bàn tỉnh ta để có thể xét nghiệm nhanh, kịp thời một số mẫu để sớm có cảnh báo cho người tiêu dùng…
P.V: Xin cảm ơn ông!
