(Baonghean) - Nghệ An đang tiếp tục đẩy mạnh cổ phần hóa (CPH) các doanh nghiệp (DN) nhà nước còn lại trong tỉnh, và đang gặp phải không ít khó khăn trong tiến trình thực hiện. Tuy nhiên, thực tế cho thấy các DN thực hiện xong CPH, hầu hết hoạt động hiệu quả.
Nghệ An bắt đầu thực hiện thí điểm CPH doanh nghiệp nhà nước từ năm 1998. Lúc đó, cho dù doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh có số lượng rất lớn, nhưng cũng chỉ lựa chọn được 3 doanh nghiệp làm điểm CPH, đó là Công ty Cơ khí ô tô Nghệ An, Công ty xe khách và Khách sạn Hữu Nghị.
Ông Lê Huy Phương, Giám đốc Công ty CP cơ khí ô tô Nghệ An cho biết: “Doanh nghiệp thực hiện CPH cuối năm 1998 và 100% cổ phần là của người lao động. Lúc này có không ít đối tác tỏ ra rất dè dặt và nhìn nhận khác đối với doanh nghiệp, thậm chí rất khó tiếp cận với nguồn vốn của ngân hàng... Nhưng doanh nghiệp có bề dày trong lĩnh vực sửa chữa ô tô và có lợi thế về đất đai, cùng với được quyền tự chủ, quyết định đầu tư phát triển các ngành nghề, dịch vụ mới, nên việc kinh doanh vẫn phát triển, doanh nghiệp vẫn đảm bảo uy tín để vay vốn ngân hàng, đồng thời liên doanh, liên kết với nhiều hãng sản xuất xe ô tô mở các đại lý, cửa hàng kinh doanh, phát triển dịch vụ..., từ đó quy mô, năng lực ngày càng được nâng cao, trở thành trung tâm dịch vụ, kinh doanh ô tô của vùng Bắc Trung bộ”.
 |
| Sau CPH, Công ty CP Cảng Nghệ Tĩnh tăng cường đầu tư nâng cao năng lực xếp dỡ hàng hóa để đón tàu trọng tải lớn. |
Năm 2004, thực hiện định hướng phát triển của ngành, công ty sáp nhập vào Tổng Công ty Công nghiệp ô tô Việt Nam (Tổng Công ty chiếm 51% cổ phần). Thông qua đó, doanh nghiệp có điều kiện mở rộng thêm một số ngành nghề mới: sản xuất, lắp ráp một số công đoạn của xe ô tô vận tải, áp dụng tiến bộ KHKT vào sơn xe du lịch (sơn vi tính), máy chẩn đoán bệnh ở xe… góp phần tăng cao doanh thu từ dịch vụ, mỗi năm đạt hơn 40 tỷ đồng; giải quyết cho 200 lao động có việc làm ổn định...
Công ty CP Bến xe Nghệ An tiền thân là Bến xe Vinh, năm 2004 sau khi tiến hành CPH, doanh nghiệp đã chủ động tái cấu trúc lại, xây dựng phương án kinh doanh phù hợp, thu hút được các cổ đông có tiềm lực tập trung đầu tư nâng cao chất lượng dịch vụ phục vụ tại hệ thống bến xe trong địa bàn tỉnh. Ông Trần Minh Thành, Tổng giám đốc Công ty CP Bến xe Nghệ An cho biết: “Nhờ CPH, công ty chủ động đầu tư nâng cấp hạ tầng kỹ thuật bến bãi, mạnh dạn đầu tư lắp đặt các trang thiết bị hiện đại, áp dụng công nghệ thông tin vào quản lý và phục vụ khách hàng. Hiện nay, cùng với việc khai thác 2 bến xe tại TP. Vinh, công ty còn quản lý 11 bến xe tại các huyện, thị trong tỉnh và mỗi năm đáp ứng cho hơn 5 triệu lượt khách”.
Hiệu quả sau CPH cũng thể hiện rất rõ tại Công ty CP Cảng Nghệ Tĩnh, từ doanh nghiệp TNHH 1TV sau chuyển đổi mô hình CPH với Nhà nước nắm giữ 51% vốn, Cảng Nghệ Tĩnh đã tìm được cổ đông có tiềm lực, từ đó có chiến lược phát triển dài hạn, đầu tư những hạng mục có vốn lớn như nạo vét bến số 5, số 6... đảm bảo cho tàu 2,3 vạn tấn cập cảng được. Công ty còn thu hút được vốn đầu tư nâng cấp hệ thống bến bãi, cảng biển, đầu tư các dự án bến cảng mới tại Cửa Lò… Năng lực xếp dỡ hàng hóa tăng lên, đời sống người lao động và các chế độ khác đều đảm bảo, thu nhập người lao động tại Cảng Nghệ Tĩnh bình quân 4,5 triệu đồng/người/tháng. Doanh thu một năm đạt trên 30 tỷ đồng... Cảng duy trì được các tuyến container nội địa của hãng tàu Nhật - Việt; tiếp nhận thêm hãng tàu container Đại Tây Dương; hãng tàu Biển Đông chạy tuyến Hải Phòng - Cửa Lò - Sài Gòn. Đến nay, lượng hàng container đang tăng trưởng mạnh.
Tổng Công ty Xây dựng công trình giao thông 4 có 32 đơn vị thành viên và liên kết, liên doanh đã thực hiện xong CPH từ năm 2014. Công ty CP 482 thực hiện CPH từ năm 2004 và khi chuyển đổi sang mô hình mới, đã đề ra mục tiêu phát triển theo hướng đa ngành và kế thừa bề dày truyền thống là đầu tư xây dựng hạ tầng, khu đô thị, thương mại, giao thông vận tải, thủy điện, thủy lợi, gia công cấu kiện bê tông đúc sẵn... Đặc biệt sau khi CPH đơn vị đã huy động được nguồn vốn lớn đầu tư đổi mới thiết bị, công nghệ sản xuất, nên đã tham gia thi công nhiều công trình trọng điểm quốc gia như: Đường tránh TP.Vinh, Thủy điện Đa Khai, cầu Đà Rằng, đường ven sông Lam, Quốc lộ 48 kéo dài, Dự án đường Tây Nghệ An... Bước đột phá sau CPH là đơn vị thực hiện thành công chiến lược “phát triển công nghệ mới” để đảm nhận các dự án đòi hỏi kỹ thuật, chất lượng cao. Hay Công ty CP 495, thực hiện CPH từ năm 2012, nên đã tái cấu trúc lại hoạt động và huy động nhiều nguồn vốn đầu tư phát triển thêm ngành nghề.
Không chỉ tạo thêm tiềm lực, vị thế, sự chủ động cho doanh nghiệp mà CPH còn giúp cho người lao động gắn bó với doanh nghiệp và có trách nhiệm hơn với công việc của mình. Sau CPH, phần lớn các doanh nghiệp đều kiện toàn lại bộ máy gọn nhẹ, giảm bớt lao động, nhưng năng suất lao động và chất lượng sản phẩm lại tăng lên. Hiệu quả đó là do CPH đã bảo đảm được quyền lợi của người lao động.
Chị Lê Thị Lệ, Công ty CP gạch ngói & XL Hưng Nguyên cho hay: “Người lao động sau khi mua cổ phiếu của Công ty thực sự yên tâm gắn bó với công việc và luôn nỗ lực hoàn thành nhiệm vụ được giao. Hàng năm người lao động được tham gia đại hội cổ đông thường niên và đóng góp vào mục tiêu, định hướng phát triển của công ty...”.
 |
| Bến xe Vinh sau cổ phần hóa đã nâng cao năng lực phục vụ. Ảnh: H.V |
Ông Phan Ngọc Châu, Phó trưởng phòng Tài chính doanh nghiệp, Sở Tài chính cho biết: “Hiện nay trên địa bàn tỉnh ta có khoảng 100 doanh nghiệp chuyển đổi hoạt động sang mô hình CPH. Điều đáng chú ý là có những đơn vị trước CPH quy mô sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, trình độ công nghệ và quản lý lạc hậu, vốn kinh doanh ít, lao động nhiều, chủ yếu là lao động phổ thông... nhưng sau khi chuyển sang hoạt động với hình thức mới đã tạo ra “luồng gió mới” làm thay đổi vị thế của doanh nghiệp. Năng lực sản xuất, kinh doanh được nâng cao. Doanh thu, lợi nhuận của các doanh nghiệp năm sau cao hơn năm trước. Nhiều đơn vị đã tạo được sự bứt phá vươn lên trở thành những doanh nghiệp mạnh trong lĩnh vực đầu tư xây dựng, chế biến khoáng sản, vận tải, kinh doanh dịch vụ...”.
Để thực hiện tốt chủ trương CPH giúp khối doanh nghiệp nhà nước thoát thực trạng yếu kém chung, hiện nay Nghệ An đang đẩy nhanh công tác thực hiện CPH một số công ty TNHH MTV. Nhiều giải pháp vi mô và vĩ mô đang được thực hiện, nhưng yếu tố cốt lõi là các DN cần thấy được ý nghĩa cấp thiết của việc CPH để chủ động thu hút vốn đầu tư, đồng thời nhanh chóng thực hiện các thủ tục chuyển đổi hình thức sở hữu, sớm ổn định sản xuất, kinh doanh, đảm bảo quyền lợi cho người lao động.
Hoàng Vĩnh
