Chuyện một người Nghệ hy sinh trong hải chiến Trường Sa

(Baonghean) - Là 1 trong 8 người con của Nghệ An hy sinh tại đảo Gạc Ma năm 1988, liệt sỹ Phạm Văn Dương luôn sống mãi trong lòng những người thân, đồng đội và quê hương, đất nước.

» Giáo dân Nghệ An vạch trần sự biến chất của linh mục Nguyễn Đình Thục
 

Nhân dịp 29 năm Hải chiến Trường Sa (1988 - 2017), chúng tôi tìm về xã Nam Kim (Nam Đàn), quê hương của liệt sỹ Phạm Văn Dương để được nghe những câu chuyện về một người đã hóa thân giữa biển cả trùng khơi. Hôm ấy đúng vào ngày 27 tháng Giêng âm lịch, là ngày giỗ của anh.

Vừa đặt mâm lên bàn thờ, thắp nén hương, ông Luật không ngăn được dòng nước mắt: “Mới ngày nào đó mà đã qua 28 lần giỗ, thương em thân xác vùi vơi biển xa. Em tôi ra đi khi tuổi đời còn quá trẻ, bố mẹ cũng đã đi xa, chỉ còn các anh chị...”. Trong mạch xúc động, chúng tôi bắt đầu khơi gợi câu chuyện về người em út hy sinh trong trận chiến ở đảo Gạc Ma.

2.	Các anh, chị của liệt sỹ Phạm Văn Dương dâng hương nhân ngày giỗ lần thứ 28 của em trai
 Các anh, chị của liệt sỹ Phạm Văn Dương dâng hương nhân ngày giỗ lần thứ 28 của em trai. Ảnh: Công Kiên.

Gia đình có 7 anh chị em, Phạm Văn Dương (SN 1967) là em út nhưng cao lớn nhất nhà, vóc dáng khỏe mạnh. Năm 1986, vừa rời ghế nhà trường THPT, nhiều người khuyên Phạm Văn Dương theo học một nghề nào đó để cuộc sống tương lai đỡ vất vả. Bởi thời điểm ấy người có bằng tốt nghiệp THPT chưa nhiều, lại có anh trai cả (ông Phạm Văn Tam) làm Bí thư Đảng ủy xã động viên đi học nghề nên gia đình cũng muốn cậu con trai út đi học.

Vậy nhưng, chàng thanh niên tuổi 19 muốn được rèn luyện trong quân ngũ trước khi tìm cho mình một nghề nào đó. Rồi cũng trong năm ấy, anh đăng ký khám tuyển và nhận được lệnh lên đường nhập ngũ, được biên chế vào quân chủng Hải quân. Ngày anh lên đường, cả nhà ra khu vực sân vận động để tiễn chân, anh Dương nắm tay từng người một và cười rất tươi, rồi nói: “Em đi nghĩa vụ 3 năm sẽ về, cả nhà yên tâm nhé!”.

Mấy tháng sau, gia đình nhận được lá thư đầu tiên, trong thư anh Dương kể về việc huấn luyện tại Hải Phòng. Việc huấn luyện rất gian khổ nhưng rất vui và khỏe hơn nhiều so với ngày còn ở nhà. Những lá thư sau anh cũng chỉ kể chuyện huấn luyện, chuyện tình cảm anh em đồng đội. Thư cuối cùng gia đình nhận được vào dịp sau Tết Nguyên đán năm 1988, anh báo tin sắp ra Quần đảo Trường Sa làm nhiệm vụ.

1.	Liệt sỹ Phạm Văn Dương (ảnh gia đình cung cấp)
Liệt sỹ Phạm Văn Dương. Ảnh chụp lại.

Từ Hải Phòng vào quân cảng Cam Ranh (Khánh Hòa) sẽ đi tàu hỏa, tàu đi qua địa bàn Nam Kim nhưng không thể ghé thăm nhà. Những ngày sau đó,vợ chồng ông Phạm Hược (bố mẹ anh Dương) ra đứng bên đường tàu, mỗi lúc có đoàn tàu chạy hướng Bắc - Nam lại ngước lên, dõi ánh mắt vào trong các toa để tìm đứa con trai út.  Ông bà mong một cánh tay vẫy chào, nhưng không biết chuyến tàu chở anh Dương đi qua lúc nào...

Trung tuần tháng 3/1988, ông Phạm Văn Tam và Phạm Văn Luật nghe đài đưa tin về trận Hải chiến Trường Sa giữa Hải quân nhân dân Việt Nam và quân xâm lược Trung Quốc. Trận chiến ấy, Hải quân Việt Nam hy sinh 64 cán bộ, chiến sỹ, họ tên, quê quán từng người được phát thanh viên lần lượt xướng lên. Ông Tam và ông Luật chợt điếng người khi nghe đến họ tên và địa chỉ người em trai...

Ông Hược và vợ không tin nổi con trai út đã hy sinh, vì thư anh Dương mới gửi về, hẹn năm sau ra quân sẽ về với bố mẹ. Ông bà vẫn đợi, biết đâu anh chưa mất, chỉ bị rơi vào tay kẻ thù, có ngày sẽ được trao trả. Với niềm mong ấy, hàng ngày các bậc sinh thành vẫn dõi về phía biển xa. Nhưng rồi, đời người có hạn, ông bà lần lượt về với tổ tiên, mang theo cả niềm hy vọng...

3.	Ông Phạm Văn Tam và Phạm Văn Luật với di ảnh người em trai đã hy sinh ở đảo Gạc Ma
Ông Phạm Văn Tam và Phạm Văn Luật bên di ảnh người em trai đã hy sinh ở đảo Gạc Ma. Ảnh: Công Kiên.

Về sau, những người đồng đội tìm về gặp gia đình và kể lại tình huống hy sinh của Phạm Văn Dương. Lúc ấy, anh là Tiểu đội trưởng có mặt trên tàu HQ-604, được giao nhiệm vụ giữ đảo Gạc Ma. Ngày 14/3/1988, khi xẩy ra xung đột, tiểu đội của anh lên làm nhiệm vụ trên boong tàu và bị đạn pháo của địch bắn rơi xuống biển và hy sinh.

Anh Dương hy sinh đến bức ảnh lưu niệm cũng chưa kịp chụp, từ lúc nhập ngũ đến ngày hy sinh không về thăm nhà, may có bức ảnh chân dung đơn vị gửi về để đặt lên bàn thờ. Hàng năm, đến ngày 27 tháng Giêng âm lịch (trùng vào ngày 14/3/1988), gia đình làm giỗ cho anh. Bố mẹ qua đời, việc chăm sóc hương khói được giao cho vợ chồng người anh trai Phạm Văn Luật.

Ông Luật cho biết, gia đình luôn nhận được sự quan tâm đặc biệt của các cấp chính quyền, các ban ngành, đoàn thể. Năm trước, ông và những thân nhân liệt sỹ, những người trở về từ trận Hải chiến Trường Sa được mời vào bán đảo Cam Ranh (Khánh Hòa) tham quan tượng đài và nhà tưởng niệm chiến sỹ Gạc Ma đang được xây dựng, dự kiến sẽ được khánh thành vào dịp 14/3 năm nay.

4.	Ông Phạm Văn Luật (thứ 5, từ trái sang) trong lần vào thăm Tượng đài chiến sỹ Gạc Ma (ảnh gia đình cung cấp)
Ông Phạm Văn Luật (thứ 5, từ trái sang) trong lần vào thăm Tượng đài chiến sỹ Gạc Ma. Ảnh gia đình cung cấp.

Đến đây, nước mắt chực rơi bởi niềm xúc động dâng trào, bởi người em trai đã “nằm lại phía chân trời” (tên của tượng đài là “Những người nằm lại phía chân trời”). Rồi người anh trai mong một lần được ra vùng biển nơi em mình hy sinh, để sưởi ấm linh hồn người chiến sỹ vĩnh viễn nằm lại chốn khơi xa...

Thân nhân liệt sỹ Phạm Văn Dương có một nguyện vọng thiết tha là được chính quyền địa phương tạo điều kiện xây ngôi mộ gió trong nghĩa trang liệt sỹ xã nhà. Bởi anh Dương ngã xuống khi mới bước vào tuổi 21, chưa xây dựng gia đình. Các anh, các chị rồi cũng sẽ già yếu và qua đời, nếu có mộ phần, thế hệ sau sẽ để tâm chăm sóc khói hương, linh hồn người ngã xuống luôn được sưởi ấm bởi tình thân...

Công Kiên

tin mới

Chân dung những anh hùng người Nghệ qua lời kể của cựu phóng viên chiến trường

Chân dung những anh hùng người Nghệ qua lời kể của cựu phóng viên chiến trường

(Baonghean.vn) - Là ''thư ký của thời đại’’, nhà báo Nguyễn Thế Viên từng có mặt trong nhiều trận đánh lịch sử. Nhớ về Điện Biên, nhớ về 56 ngày đêm không ngủ, những cái tên như Trần Can, Phan Tư hay Phan Đình Giót vẫn mãi là huyền thoại trong ký ức của cựu phóng viên chiến trường.

Bâng khuâng... làng nồi Trù Sơn

Bâng khuâng... làng nồi Trù Sơn

(Baonghean.vn) - Hội tụ đầy đủ tiềm năng, lợi thế để phát triển mô hình du lịch trải nghiệm, nhưng để nghề làm nồi đất Trù Sơn (Đô Lương) vươn xa thì còn cần rất nhiều yếu tố…

Lưu giữ điệu ru của người Thái cổ

Lưu giữ điệu ru của người Thái cổ

(Baonghean.vn) - Để lưu giữ những làn điệu ru con của dân tộc Thái, các thành viên CLB Bảo tồn bản sắc văn hóa Thái tại bản Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu) đã thay nhau tìm hiểu, ghi chép lại các điệu hát ru, đồng thời tổ chức các lớp học để truyền dạy cho con cháu.

Điểm tựa của những người phụ nữ vùng biển

Điểm tựa của những người phụ nữ vùng biển

(Baonghean.vn) - Thấu hiểu nỗi đau của những người vợ mất chồng, của con mất cha nơi biển lớn, Hội Liên hiệp Phụ nữ các cấp tại vùng biển Quỳnh Lưu đã tích cực đồng hành với những người phụ nữ yếu thế, tổ chức nhiều hoạt động hỗ trợ, sẻ chia với những hoàn cảnh khó khăn.

Làng khoa bảng ở Nghệ An làm du lịch

Làng khoa bảng ở Nghệ An làm du lịch

(Baonghean.vn) - Hiếm có một vùng quê nào lại có nhiều người đỗ đạt thành danh và có nhiều di tích được xếp hạng như xã Quỳnh Đôi (Quỳnh Lưu). Nắm bắt lợi thế đó, gần đây địa phương này đã tiên phong phát triển du lịch, với những tour du lịch mang nhiều ý nghĩa.

Cùng Mường Chiêng Ngam vui hội Hang Bua

Cùng Mường Chiêng Ngam vui hội Hang Bua

(Baonghean.vn) - Lễ hội Hang Bua ở huyện Quỳ Châu là một sinh hoạt văn hóa tâm linh của cộng đồng người Thái phía Tây Bắc Nghệ An. Sinh hoạt văn hóa này cũng là không gian lưu giữ những nét truyền thống của cư dân bản địa vừa góp phần phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của người dân địa phương

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

Trai làng biển vác 'kiệu bay' trong màn chạy ói, chen nhau 'cướp' lộc tại Lễ hội Đền Cờn

(Baonghean.vn) - Lễ hội Đền Cờn năm 2024 có nhiều hoạt động, trò chơi dân gian, nhưng đặc sắc nhất là tục chạy ói với màn rước kiệu, tung kiệu bay trên biển. Tục chạy ói thường được tổ chức vào sáng ngày 21 tháng Giêng Âm lịch hàng năm, là nghi lễ quan trọng với ngư dân vùng biển.

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào: Tưởng nhớ công lao của Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài và quân binh thời Trần

(Baonghean.vn) - Nằm ở ngã ba sông, nơi hợp lưu của dòng Nậm Nơn và Nậm Mộ để hình thành nên dòng sông Cả kỳ vĩ bồi đắp cho vùng hạ du, đền Vạn - Cửa Rào được xem là ngôi đền linh thiêng nhất miền Tây xứ Nghệ. Sáng 1/3 (20 tháng Giêng), người dân muôn phương đã nô nức dự Lễ hội đền Vạn - Cửa Rào.

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

Sẵn sàng cho Lễ hội Hang Bua

(Baonghean.vn) - Hang Bua là thắng cảnh tự nhiên nằm trong dãy núi đá vôi “Phà Én” thuộc xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, cách thành phố Vinh 170km về phía Tây Bắc. Lễ hội Hang Bua là một trong những lễ hội lớn nhất của đồng bào các dân tộc của huyện nói riêng và vùng Tây Bắc Nghệ An nói chung.

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới

(Baonghean.vn) - Gìn giữ và nuôi dưỡng tình yêu văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ là việc được các cấp ngành cùng đồng bào vùng Tây Bắc Nghệ An chú trọng. Ở làng Mo Mới, xã Nghĩa Xuân (Quỳ Hợp), bà con dân tộc Thổ tích cực sưu tầm, trao truyền những làn điệu dân ca, dân vũ cho thế hệ trẻ.

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

Người 'giữ lửa' nghề rèn truyền thống của người Mông

(Baonghean.vn) - Là thế hệ thứ 3 trong gia đình người Mông gắn bó với nghề rèn truyền thống, ông Và Tông Dê (Tương Dương) ngày ngày thổi lửa làm ra không biết bao nhiêu dụng cụ lao động cho bà con. Lò rèn không chỉ nuôi sống gia đình ông mà còn là nơi lưu giữ nghề truyền thống của đồng bào Mông.

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

Sắc Xuân trên trang phục phụ nữ dân tộc Mông

(Baonghean.vn) - Mỗi dịp Tết đến, Xuân về, lên các bản làng vùng cao, đặc biệt là đến các bản có đồng bào Mông sinh sống, nhiều khách du lịch rất ấn tượng bởi sắc màu trên những bộ trang phục của người phụ nữ, dường như thấy được sắc Xuân trong đó...

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

Về miền Tây xứ Nghệ khám phá trang phục người Thái cổ

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến (xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu), người dân nơi đây vẫn lưu giữ một bộ trang phục của người Thái cổ. Với những họa tiết, hoa văn được thêu một cách tỉ mỉ, kỳ công, bộ trang phục sau hơn 100 năm vẫn giữ được vẹn nguyên giá trị vốn có.

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

Chuyện 'giữ' cá mát ở Nặm Cướm

(Baonghean.vn) - Qua một thời gian dài khai thác tận diệt, nguồn cá mát dần cạn kiệt. Trước thực trạng đó, năm 2023, chính quyền xã Diên Lãm (Quỳ Châu) đã ban hành đề án “Bảo tồn và phát triển nguồn lợi cá mát Nặm Cướm”…

Ngõ phố thắm tình dân

Ngõ phố thắm tình dân

(Baonghean.vn) - Các ngõ phố được trang hoàng sạch, đẹp để đón Tết nguyên đán Giáp Thìn 2024. Rất nhiều công trình, phần việc in dấu tình đoàn kết của các hộ dân. Điều đó càng tô thắm thêm tình dân trên mỗi ngõ phố ở thành Vinh. 

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

'Tôi tự hào là một người Nghệ'

(Baonghean.vn) - Mắc chứng teo cơ tủy sống từ nhỏ, chị Nguyễn Thị Vân (SN 1986), quê Nghi Lộc, được biết đến là một nhân vật có tầm ảnh hưởng tới xã hội, nhất là trong cộng đồng người khuyết tật. Trò chuyện với phóng viên Báo Nghệ An, chị tự hào nhận mình có những “cá tính” đặc trưng rất Nghệ.

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

Hoa 'tớ dày' xao xuyến miền rẻo cao Kỳ Sơn

(Baonghean.vn) - "Tớ dày" là cách gọi của đồng bào Mông về loài hoa anh đào. Những ngày này các bản làng ở xã Mường Típ, huyện rẻo cao Kỳ Sơn rực sắc "tớ dày". Bất cứ ai cũng trở nên bồi hồi xao xuyến trước loài hoa tuyệt đẹp này.