(Baonghean) Hiện nay, tình trạng sinh con thứ 3 có xu hướng gia tăng trên địa bàn tỉnh ta. Điều đáng nói là không riêng những người lao động, làm nghề tự do mà có cả những trường hợp là cán bộ, đảng viên tìm cách “lách luật” để sinh con thứ 3 dẫn đến tình trạng vi phạm chính sách dân số/KHHGĐ.
Năm 2012, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên tăng hầu hết ở 20 huyện, thành, thị trong tỉnh, đặc biệt đối tượng vi phạm gia tăng ở đội ngũ cán bộ, đảng viên, thậm chí có cả cán bộ giữ chức lãnh đạo. Theo thống kê, toàn tỉnh có là 9.417 người vi phạm, trong đó đối tượng đảng viên có 420 người, hiện còn 141 người chưa bị xử lý kỷ luật, số trẻ là con thứ 3 trở lên 9.860 cháu, chiếm tỷ lệ 17,4% (tăng 2.842 cháu so với năm 2011), tỷ số giới tính khi sinh là 116 bé trai/100 bé gái. Đây là một thực trạng đáng báo động khi Nghệ An đang là 1 trong 10 tỉnh thành có mức sinh cao của cả nước.
Có thể thấy, tình trạng sinh con thứ 3 gia tăng xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Khi đời sống được nâng cao, kinh tế phát triển, an sinh xã hội được đảm bảo thì nhu cầu muốn có thêm con, tư tưởng phong kiến “trọng nam khinh nữ”, quan niệm năm Nhâm Thìn là năm “Rồng vàng” nên người dân đã đua nhau sinh cho được “quý tử”… Những nguyên nhân này đã khiến năm 2012 trở thành một năm đáng báo động về mức gia tăng dân số.
Bên cạnh đó, chế tài xử phạt đối với các hành vi vi phạm chính sách DS/KHHGĐ thực sự chưa đủ mạnh (mỗi trường hợp vi phạm chỉ nộp phạt từ 500 ngàn đồng đến 1 triệu đồng). Nhận thức của một số cán bộ, đảng viên về chính sách dân số chưa đúng, chưa đầy đủ, họ cố tình “lách luật” và sẵn sàng nhận hình thức kỷ luật để sinh thêm con. Nhưng khi kỷ luật họ chỉ chịu hình thức xử lý cảnh cáo, khiển trách, kéo dài thời gian nâng lương…, không đủ sức mang tính răn đe. Chính vì vậy, để kiểm soát được tình trạng sinh con thứ 3 như hiện nay đang là bài toán khó có lời giải.
Bên cạnh đó, công tác kiểm tra, giám sát cũng chưa được quan tâm thường xuyên; chế độ, chính sách thù lao còn thấp (hơn 10 năm nay chỉ được 50 nghìn đồng/người/tháng) khiến không ít cán bộ, cộng tác viên cơ sở chưa thực sự tâm huyết với công việc, đã ảnh hưởng không nhỏ đến chính sách DS/KHHGĐ. Thậm chí một số chính quyền chưa thực sự quan tâm đến công tác dân số và bị buông lỏng.
Nhận xét về tình trạng này, bà Nguyễn Thị Hồng Hoa – Phó Giám đốc Sở Y tế Chi cục trưởng Chi cục DS/KHHGĐ tỉnh cho biết: Điều đáng nói là tỷ lệ sinh con thứ 3 đang gia tăng ở đối tượng cán bộ, đảng viên đã tác động tiêu cực đến phong trào vận động quần chúng nhân dân thực hiện chính sách dân số. Nếu duy trì giảm mức sinh như 10 năm qua thì tỉnh ta đạt mức sinh thay thế sớm nhất vào năm 2026, chậm nhất vào năm 2029. Tuy nhiên, việc tăng mức sinh và tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên chính là nguy cơ phá vỡ những thành quả đã đạt được trong những năm qua.
Trong thời gian tới, để hạn chế tình trạng sinh con thứ 3 như hiện nay cần xem công tác DS/KHHGĐ là một phần quan trọng trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội ở các cấp, là nội dung trọng tâm trong chương trình hoạt động của chính quyền và các ngành, đoàn thể; tăng cường công tác chỉ đạo, tổ chức thực hiện chính sách DS/KHHGĐ; cần có sự cam kết mạnh mẽ của các cơ quan, ban ngành trong hệ thống chính trị, đặc biệt nêu cao vai trò gương mẫu, tự giác chấp hành của cán bộ, đảng viên trong việc thực hiện công tác này.
Hiền Trang (Trung tâm TT – GDSK tỉnh)
