Để tránh những thiệt thòi cho đối tượng này, từ năm 2021, HĐND tỉnh Nghệ An đã ban hành Nghị quyết số 30/2021/NQ- HĐND ngày 09/12/2021 (Nghị quyết 30) hỗ trợ cho những nạn nhân bị nhiễm chất độc da cam/dioxin thuộc thế hệ thứ 3.
Chính sách nhân văn của Nghệ An
Theo nội dung của Nghị quyết này, mỗi cá nhân nhiễm chất độc da cam là thế hệ thứ 3 bị thương tật sẽ được hưởng mức hỗ trợ 180.000 người/tháng. Đây là một nghị quyết mang tính nhân văn, riêng có của Nghệ An. Hiện nay, các cơ quan chức năng của tỉnh Nghệ An đang triển khai thực hiện nghị quyết.
Phấn khởi khi tiếp cận với chính sách mới, ông Đoàn Thanh Bình – Xóm 1, xã Hưng Chính, TP Vinh cho biết: Gia đình ông có ba người con đều bị di chứng chất độc hóa học da cam/dioxin do ông nội từng tham gia kháng chiến chống Mỹ ở vùng bị rải chất độc da cam. Điều đáng nói cả ba cháu đều không có khả năng lao động vì những di chứng khá nặng nề. Vì thế khi nhận được nguồn kinh phí này gia đình đã đỡ được phần chi phí thuốc men và viện phí cho hai cháu bị bệnh nặng.
“Trước đây cha con chúng tôi còn được ông hỗ trợ vì ông có lương hưu và phụ cấp chất độc da cam, nhưng nay ông bà đã mất nên cha con khó khăn đủ bề, phải cố làm sao để trang trải viện phí thuốc men và sinh hoạt hằng ngày”, ông Bình tâm sự và cho biết, dù nguồn hỗ trợ trên không nhiều, không đủ chi phí chữa bệnh hàng tháng nhưng các con của ông cũng được động viên ít nhiều.
Tương tự, gia đình ông Nguyễn Thanh Luyện tại phường Bến Thủy, thành phố Vinh cũng cảm thấy được an ủi với chính sách mới. Ông Luyện tham gia chiến trường miền Nam tại vùng địch rải chất độc hóa học. Ban đầu ông cũng không ý thức được mình đã bị nhiễm thứ chất độc quái ác này. Trở về lập gia đình, ông bị đau nhức khắp cơ thể, sức khỏe giảm sút. Đứa con đầu của ông càng lớn càng có biểu hiện sa sút trí tuệ, ngớ ngẩn, đứa con thứ cũng bị tâm thần phân liệt. Lúc này, ông mới tá hỏa đi xét nghiệm máu thì nhận được kết quả mình bị nhiễm chất độc hóa học dioxin. Nhưng đau xót hơn, đứa cháu nội của ông cũng bị ngớ ngẩn, trí tuệ không bình thường. Năm nay cháu đã lên 9 tuổi nhưng không thể đi học.
Ông Luyện cho biết: Tôi đã làm hồ sơ khuyết tật cho cháu nhưng cháu cũng chỉ được hưởng nguồn hỗ trợ rất ít ỏi, gia đình nhiều lần hỏi về nguồn hỗ trợ cho nạn nhân chất độc da cam/dioxin thế hệ thứ 3 thì được biết, Chính phủ chưa có quyết định hỗ trợ cho đối tượng như cháu của tôi. Thật may, vừa qua thành phố đã cho rà soát và chi trả nguồn hỗ trợ của tỉnh theo Nghị quyết 30 của HĐND tỉnh, nên tôi đã có điều kiện để đưa cháu ra Hà Nội thăm khám thuốc men. Ông Luyện cũng cho rằng chính sách nhân văn này của tỉnh có ý nghĩa rất lớn, là nguồn động viên, đồng hành hỗ trợ cho những đối tượng kém may mắn như cháu của mình.
Ông Tạ Quang Dư, Chủ tịch Hội chất độc da cam/dioxin thành phố Vinh cho biết: Trên địa bàn thành phố có nhiều gia đình cả 3 thế hệ đều bị nhiễm chất độc da cam. Cũng có những cháu trước đây đi học, đi làm bình thường sau lại lên cơn tâm thần, giám định mới biết bị nhiễm chất độc từ ông của mình. Hiện thành phố có 3250 người tham gia kháng chiến và con đẻ của họ bị nhiễm chất độc hóa học, nhưng chỉ mới có 1210 người được hưởng chế độ trợ cấp cho đối tượng bị nhiễm chất độc da cam/dioxin. Trong số này, có nhiều gia đình có tới 3 thế hệ đều bị di chứng chất độc hóa học rất nặng nề.
Nỗ lực xoa dịu nỗi đau da cam
Ông Hoàng Đăng Hòe - Chủ tịch Hội nạn nhân chất độc da cam/dioxin tỉnh cho biết: Dù khoản trợ cấp từ Nghị quyết số 30 của HĐND tỉnh không nhiều nhưng là một chính sách nhân văn nhằm động viên, tiếp thêm tinh thần cho những gia đình nạn nhân da cam thế hệ thứ 3. Ông Hòe cũng cho biết thêm, trong quá trình rà soát các gia đình có người tham gia kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học da cam/dioxin có rất nhiều hoàn cảnh thương tâm, dù con đẻ và cháu bị nhiễm chất độc hóa học và có thương tật nặng, không thể tự sinh hoạt như người bình thường nhưng người ông không được hưởng chế độ nhiễm chất độc hóa học do không có các mặt bệnh phù hợp với quy định hiện hành. Bên cạnh đó có nhiều cháu là thế hệ thứ hai dù không có biểu hiện rõ về việc mình bị nhiễm chất độc nhưng khi sinh con (thế hệ thứ ba) lại có di chứng rất nặng nề. Nhiều cháu bé thế hệ thứ ba bị mù, câm điếc, ngớ ngẩn, tâm thần phân liệt hoặc không thể tự sinh hoạt. Thế nhưng hiện nay, ngoài chính sách hỗ trợ của tỉnh thì các nạn nhân này chưa được hưởng chính sách hỗ trợ của Chính phủ.
Cho đến thời điểm này, toàn tỉnh có 13.690 người được hưởng chế độ chính sách cho đối tượng bị nhiễm chất độc hóa học da cam/dioxin. Tuy nhiên so với 40.000 người tham gia kháng chiến tại vùng có chất độc hoá học, thì đây vẫn là một con số nhỏ bé. Những năm qua, để hỗ trợ cho các gia đình, Nghệ An đã làm tốt công tác chính sách cho những người bị nhiễm chất độc da cam như chi trả kịp thời các chế độ, hỗ trợ các gia đình khó khăn về nhà cửa, mua sắm cơ sở vật chất.
Đặc biệt, Hội nạn nhân chất độc da cam/dioxin tỉnh và các địa phương cũng đã đồng hành và kết nối với nhiều tổ chức, doanh nghiệp và các nhà hảo tâm để giúp đỡ những hoàn cảnh khó khăn, từng bước giúp họ vượt qua được những khó khăn trong cuộc sống. Chỉ tính trong 6 tháng đầu năm 2023, Hội đã vận động các tổ chức, doanh nghiệp, nhà hảo tâm và nhân dân ủng hộ, giúp đỡ gần 5000 nạn nhân đặc biệt khó khăn về nhà ở, vốn sản xuất, chữa bệnh với số tiền trên 2 tỷ đồng.
Hiện nay, toàn tỉnh đã hỗ trợ 193 người khuyết tật bẩm sinh là thế hệ thứ 3 bị nhiễm chất độc da cam/dioxin. Dù mức hỗ trợ không nhiều nhưng đây thực sự là nguồn động viên to lớn đối với những đối tượng đặc biệt khó khăn trên địa bàn tỉnh; góp phần xoa dịu nỗi đau da cam cho những mảnh đời bất hạnh.
