(Baonghean) - Sau một thời gian tạm lắng ngắn ngủi, giao tranh lại vừa bùng phát dữ dội tại miền Đông Ukraine khiến nhiều người thiệt mạng và bị thương. Từ hôm qua 20/1, Ukraine bắt đầu đợt động viên thứ 4 dự kiến kêu gọi 50.000 người nhập ngũ chiến đấu trên chiến trường miền Đông. Trong khi đó, hiện chưa có quyết định về cuộc đàm phán cấp ngoại trưởng nhóm 4 nước Normandy (gồm Nga, Ukraine, Đức và Pháp) về Ukraine. Do đó, tình hình miền Đông Ukraine đang đứng trước nguy cơ vượt ra ngoài tầm kiểm soát.
| TIN LIÊN QUAN |
|---|
“Ác liệt” là hai từ mà người ta miêu tả về các cuộc giao tranh trong vài ngày gần đây tại Ukraine. Đặc
biệt, xung quanh Sân bay Donetsk, quân Chính phủ Ukraine và lực lượng đối lập ở miền Đông giành giật nhau từng tấc đất. Đài kiểm soát không lưu của Sân bay Donetsk bị đánh sập, mái nhà ga Sân bay Donetsk lỗ chỗ những vết đạn pháo, một phần của nhà ga đã sụp đổ hoàn toàn. Trong 24 giờ qua, quân đội Ukraine cho biết có 3 binh sỹ thiệt mạng và 66 người khác bị thương. Còn phía lực lượng đối lập ở miền Đông cũng có tới 8 tay súng thiệt mạng và 33 người bị thương.
 |
| Nhà ga của sân bay Donetsk đổ nát sau các cuộc pháo kích. Nguồn: Reuters |
Ngay từ khi các bên đạt được thỏa thuận Minsk - Belarus hồi tháng 9 năm ngoái. Nhưng trên thực tế, thỏa thuận này chỉ tồn tại trên giấy suốt nhiều tháng qua. Tiếng súng vẫn nổ, các cuộc pháo kích vẫn diễn ra. Cả quân Chính phủ Ukraine và lực lượng đối lập ở miền Đông đều cáo buộc lẫn nhau vi phạm thỏa thuận ngừng bắn. Rõ ràng, trên thực tế tại miền Đông Ukraine đang tồn tại trạng thái không bên nào nhường bên nào, không bên nào chịu xuống thang trước. Mấu chốt của vấn đề là bên nào cũng muốn giành chiến thắng quan trọng mang tính chất bước ngoặt để tạo thuận lợi trên bàn đàm phán.
Vấn đề cốt lõi hiện nay tại miền Đông Ukraine là đang tồn tại vực thẳm lòng tin giữa quân đội Chính phủ Ukraine và lực lượng đối lập ở Donetsk và Lugansk. Chính phủ Ukraine luôn cho rằng, lực lượng đối lập đang nhận được sự giúp đỡ quân sự từ Nga. Thủ tướng Ukraine Arseny Yatseniuk mới đây còn cáo buộc Nga tiếp tục đưa khoảng 700 binh sỹ và thiết bị qua biên giới vào Ukraine để hỗ trợ phe đối lập ở miền Đông. Trong khi đó hãng tin Sputniknews của Nga hôm qua dẫn lời nhà lãnh đạo Cộng hòa nhân dân Donetsk tự xưng Pushilin nói rằng, nhiều tiểu đoàn tiễu phạt ở miền Đông Ukraine không còn tuân lệnh chính quyền ở Kiev. Sự việc ở miền Đông Ukraine lúc này dường như không hẳn là vấn đề nội bộ của quốc gia này nữa, khi ít nhiều đã có sự liên quan đến nước ngoài. Song trong bối cảnh chiến sự vẫn đang bùng phát dữ dội thì Ngoại trưởng Đức Frank Walter Steinmeier vừa xác nhận hiện chưa có quyết định về cuộc đàm phán cấp ngoại trưởng nhóm 4 nước Normandy (bao gồm Nga, Ukraine, Đức và Pháp) về Ukraine do cả hai phía chính quyền Ukraine và lực lượng đối lập đều chưa sẵn sàng thực hiện hiệp định Minsk.
Trong lúc này, một lệnh ngừng bắn ngay lập tức mới có thể giảm bớt căng thẳng tại miền Đông Ukraine. Song khi cuộc gặp giữa các bên liên quan vẫn chưa được ấn định thì rất khó có thể tác động làm thay đổi tình hình cục diện hiện nay. Bộ Ngoại giao Nga hôm qua lên tiếng khẳng định rằng việc chính quyền Ukraine đang cố giải quyết cuộc khủng hoảng ở miền Đông nước này bằng sức mạnh quân sự là một sai lầm chiến lược. Qua đó nó có thể dẫn đến những hậu quả không thể đảo ngược được đối với hiện trạng của đất nước Ukraine. Về phía Chính phủ Ukraine, một mặt Tổng thống Poroshenko tuyên bố sẵn sàng ký kết một lệnh ngừng bắn với lực lượng đối lập bất cứ lúc nào nếu thỏa thuận ở Minsk tháng 9 năm ngoái được thực thi đầy đủ, mặt khác vẫn cho biết có thể gọi động viên năm 2015 lên tới khoảng 104.000 người.
Song, bên nào thực sự nghiêm túc trong việc thực thi thỏa thuận Minsk mới là điều quan trọng. Rõ ràng, tình hình tại miền Đông Ukraine đang rối như mớ bòng bong, cả quân đội Chính phủ Ukraine và lực lượng đối lập đều có lý của mình và vực thẳm lòng tin không những chưa được san lấp chút nào mà còn có dấu hiệu khoét rộng thêm nữa. Những diễn biến gần đây cho thấy Ukraine đang đứng bên miệng hố chiến tranh tổng lực tại miền Đông và thảm họa có thể xảy ra nếu như các bên liên quan không tìm ngay một giải pháp ngừng bắn, tiến tới các bước đàm phán tiếp theo.
Nguyễn Cao Biền
