(Baonghean.vn) - Người Thái nhóm Tay Mương ở Con Cuông (Nghệ An) gọi tết Đoan ngọ đơn giản là tết Mồng năm chỉ vì ngày lễ này vào ngày mồng 5 tháng 5 âm lịch. Hàng năm, cứ đến ngày lễ này dân bản nơi đây lại sống trong không khí lễ hội thực sự.
 |
| Dân bản “đi” Tết mồng năm |
Trước đó một vài ngày, người bản đã đến nhà nhau mời về ăn tết mồng năm. Câu mời thường là: “Về nhà tôi ăn cháo đậu nhé.”. Có một món ăn và cũng là món không thể thiếu trên mâm cúng của bà con là cháo đâu đen hoặc cháo đậu xanh nấu với mật mía. Ngoài ra trong mâm cúng còn có xôi, gà… tùy theo tập tục riêng của mỗi dòng họ.
Vào ngày tết mồng năm, dân bản thường tổ chức đi tết những người “có công ơn” với gia đình. Đó thường là cha mẹ đẻ của người đàn ông lập gia đình và đã ở riêng, cha mẹ vợ, ông bà mối,, người đại diện cho gia đình đi hỏi vợ cho gia chủ. Trên các ngõ bản, người ta mang theo các đồ cúng đến nhà người thân, đến nhà thờ họ. Không khí khá tấp nập.
 |
| Thầy mo cúng tại đền thờ họ |
 |
| Mâm cúng ngày Tết mồng năm không thể thiếu cháo đậu nấu với mật mía |
 |
| Một thành viên trẻ tuổi của dòng họ lạy mời tổ tiên ăn cơm. Đây là nghi lễ quan trọng để bày tỏ lòng tôn kính đối với tổ tiên. |
Cũng như ngày rằm tháng 6, rằm tháng 7, ngày Tết mồng năm được tổ chức theo từng dòng họ. Nơi tập trung tổ chức thường là đền thờ họ. Tết này chỉ tổ chức trong một ngày, sau tết Mồng năm mọi người lại trở về với những công việc hàng ngày.
Những người cao tuổi nhất của cộng đồng cũng không biết người Thái ở đây đã ăn tết mồng năm từ bao giờ. Nhưng đây là một ngày vui thực sự của bà con dân bản. Theo tìm hiểu của chúng tôi, ở Con Cuông người Thái ở các xã Yên Khê, Chi Khê có tục ăn tết mồng năm. Dịp Tết mồng năm năm 2014 này, bà con Yên Khê còn có thêm niềm vui được mùa vụ chiêm.
Hữu Vi
